ຂປລ. ທ່ານ ສັນຕິພາບ ພົມວິຫານ ລັດຖະມົນຕີກະຊວງການເງິນ ໄດ້ຂຶ້ນຊີ້ແຈງຕໍ່ຄໍາຊັກຖາມ ຂອງສະມາ ຊິກ ສະພາແຫ່ງຊາດ ໃນວັນທີ 25 ພະຈິກ 2024 ກ່ຽວກັບການເກັບລາຍຮັບງົບປະມານແຫ່ງລັດ ໄດ້ເກີນແຜນ ຍ້ອນມີການສືບຕໍ່ ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວາລະແຫ່ງຊາດວ່າດ້ວຍ ການແກ້ໄຂຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ ທາງດ້ານເສດຖະກິດ-ການເງິນ ໂດຍສະເພາະ ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດລາຍຮັບ ງົບປະມານແຫ່ງລັດ 10 ເດືອນ ປີ 2024 ເປັນປີງົບປະມານທີ່ເພີ່ມຂຶ້ນ.

ທ່ານ ສັນຕິພາບ ພົມວິຫານ ໄດ້ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດລາຍຮັບງົບປະມານແຫ່ງລັດ 10 ເດືອນ ປີ 2024 ເປັນປີງົບປະມານທີ່ເພີ່ມຂຶ້ນ ແບບບຸກທະລຸ ໂດຍເລີ່ມຈາກການສ້າງແຜນງົບປະມານແຫ່ງລັດ ດ້ວຍການທົດລອງມອບຫົວໜ່ວຍໃຫ້ແຂວງຄຸ້ມຄອງ ເພື່ອສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງ ໃຫ້ທ້ອງຖິ່ນຕາມທິດສາມສ້າງ ຊຶ່ງສະແດງອອກໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດເກັບລາຍຮັບ ເຂົ້າງົບປະມານໄດ້ຫລາຍກວ່າ 90% ຊຶ່ງບໍ່ເຄີຍມີມາກ່ອນ ແລະ ທຽບໃສ່ໄລຍະດຽວກັນເພີ່ມຂຶ້ນ 40%. ສາເຫດທີ່ເຮັດໃຫ້ການ ເກັບລາຍຮັບໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນໃນໄລຍະ 10 ເດືອນ ແລະ ເກີນແຜນນັ້ນ ຍ້ອນມີການສືບຕໍ່ ໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວາລະແຫ່ງຊາດວ່າດ້ວຍ ການແກ້ໄຂຄວາມຫຍຸ້ງຍາກທາງດ້ານເສດຖະ ກິດ-ການເງິນ ໂດຍ ສະເພາະແມ່ນ ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວຽກຈຸດສຸມທີ 2 ແລະ ທີ 3 ຕິດພັນກັບຂະແໜງການເງິນ ແລະ ຄໍາສັ່ງເລກທີ 18/ນຍ ວ່າດ້ວຍການເພີ່ມທະວີການຄຸ້ມຄອງ ແລະ ຕ້ານການຮົ່ວໄຫລຂອງງົບປະມານ ແຫ່ງລັດ ໃຫ້ເຂົ້າສູ່ລວງເລິກ ດ້ວຍຫລາຍວິທີການ ເປັນຕົ້ນ ການຄຸ້ມຄອງການເງິນແຫ່ງລັດ ເປັນທັນສະໄໝ ລວມທັງການປັບປຸງບັນດານິຕິກຳ ຫລາຍກວ່າ 22 ສະບັບ, ຄຽງຄູ່ກັບການບັງຄັບໃຊ້ກົດໝາຍ ແລະ ວິໄນການເງິນ ຢ່າງເຂັ້ມງວດ.

ການເພີ່ມຂຶ້ນຂອງ ລາຍຮັບຕົ້ນຕໍທຽບໃສ່ໄລຍະດຽວກັນ ມີດັ່ງນີ້: ການປະຕິບັດລັດຖະບັນຍັດ 001/ປປທ ວ່າດ້ວຍ ລາຍການສິນຄ້າ ແລະ ອັດຕາພາສີຂາອອກ ເພີ່ມຂຶ້ນ 530 ຕື້ກີບ (ກ່ອນບໍ່ໄດ້ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ລັດຖະບັນຍັດ 001 ເກັບໄດ້ພຽງແຕ່ 30 ກວ່າຕື້ກີບ ໃນຈໍານວນ 40 ລາຍການ ຕາມລັດຖະບັນຍັດສະບັບເລກທີ 002/ປປທ, ລົງວັນທີ 27/04/2012);  ການປະຕິບັດລັດຖະບັນຍັດ 002/ປປທ ວ່າດ້ວຍ ອັດຕາຄ່າຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດ ເພີ່ມຂຶ້ນ 389 ຕື້ກີບ ເຊິ່ງໄດ້ປັບອັດຕາຄ່າ ຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດ ສະເລ່ຍເພີ່ມຂຶ້ນ 002/ປປທ ເກັບໄດ້ພຽງແຕ່ 120 ກວ່າຕື້ກີບ); (ກ່ອນບໍ່ໄດ້ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດລັດຖະບັນຍັດ ການປະຕິບັດ ລັດຖະບັນຍັດ 003/ປປທ ປັບອັດຕາອາກອນມູນຄ່າເພີ່ມຈາກ 7% ມາເປັນ 10% ເຮັດໃຫ້ລາຍຮັບ ເພີ່ມຂຶ້ນ 2.842 ຕື້ກີບ. ໃນນັ້ນ, ອາກອນມູນຄ່າເພີ່ມຂາເຂົ້າ 1.706 ຕື້ກີບ ແລະ ອາກອນມູນຄ່າເພີ່ມພາຍໃນ 1.136 ຕື້ ກີບ (ເລີ່ມຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໄດ້ 6 ເດືອນ ແຕ່ວັນທີ 01/05/2024 ເປັນຕົ້ນມາ); ການປ່ຽນແປງ ຄ່າການເກັບ ໃນໂຄງສ້າງລາຄານໍ້າມັນເພີ່ມຂຶ້ນ 802 ຕື້ກີບ; ໄດ້ຈາກຄ່າທໍານຽມ, ວີຊາຜ່ານດ່ານ, ຄ່າບິນຜ່ານ ແລະ ລາຍຮັບວິຊາການຂອງ ບັນດາກະຊວງ-ອົງການ ເພີ່ມຂຶ້ນ 956 ຕື້ກີບ, ສາເຫດຍ້ອນການຫັນເປັນທັນສະໄໝ ໃນການຄຸ້ມຄອງງົບປະມານແຫ່ງລັດ ເປັນປັດໄຈສໍາຄັນປິ່ນອ້ອມ ໃນການຄຸ້ມຄອງລາຍຮັບ ປະຕິບັດໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນ (ເປັນຕົ້ນວິຊາກັບດ່ານເພີ່ມຂຶ້ນ 108 ຕື້, ລາຍຮັບວິຊາການ 401 ຕື້ກີບ, ຄ່າທໍານຽມ 27 ຕື້ກີບ ແລະ ຄ່າບິນຜ່ານ 420 ຕື້ກີບ). ສໍາລັບລາຍຮັບແຮ່ທາດເພີ່ມຂຶ້ນ ແມ່ນໄດ້ຈາກແຮ່ຄໍາເປັນຕົ້ນຕໍ ເປັນເງິນຕາຕ່າງປະເທດ 107 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດ, ເປັນເງິນ 2.253 ຕື້ກີບ (ໂດຍສະເພາະອາກອນກໍາໄລ ແລະ ຄ່າຊັບພະຍາກອນທໍາມະຊາດ), ກວມເອົາ 4,8% ຂອງລາຍຮັບ 10 ເດືອນ ຍ້ອນມີການປັບອັດຕາຄ່າຊັບພະຍາ ກອນທໍາມະຊາດຈາກ 7% ເປັນ 12% (ປະລິມານການ ສົ່ງອອກ 10 ເດືອນ 2023 ຈໍານວນ 74.251 ອອນ, ປີ 2024 ຈໍານວນ 69.521 ອອນ, ຫລຸດລົງ 4.730 ອອນ) ແລະ ລາຄາຕະຫລາດໂລກ ຈາກແຮ່ຄໍາເພີ່ມຂຶ້ນ 30% (ກວມເອົາ 60% ແມ່ນແຮ່ຄໍາ, ສ່ວນອີກ 40% ແມ່ນຄ່າ ພາກຫລວງ, ຄ່າສໍາປະທານ ແລະ ແຮ່ອື່ນໆ (ເຊິ່ງການເພີ່ມຂຶ້ນຂອງລາຍຮັບດັ່ງກ່າວ ບໍ່ແມ່ນຈາກການຜິດດ່ຽງ ຂອງອັດຕາແລກປ່ຽນ, ໃນເວລາສ້າງແຜນອັດຕາແລກປ່ຽນແມ່ນ 22.500 ກີບ/ໂດລາສະຫະລັດ, ອັດຕາແລກປ່ຽນສະເລ່ຍ 21.465 ກີບ/ໂດລາສະຫະລັດ).

ທ່ານ ສັນຕິພາບ ພົມວິຫານ ຍັງໃຫ້ຮູ້ອີກວ່າ: ສັງລວມແລ້ວ, ຄ່າສະເລ່ຍຜິດດ່ຽງ ບໍ່ມີຜົນຫລາຍຕໍ່ກັບການເພີ່ມຂຶ້ນຂອງລາຍຮັບ, ຜ່ານການວິເຄາະດ້ານໂຄງສ້າງ ການຈັດເກັບລາຍຮັບໃນ 10 ເດືອນ ປີ 2024 ເຫັນວ່າ: ລາຍຮັບງົບປະມານໄດ້ຈາກຖານໝັ້ນຄົງ, ຍືນຍົງ (35.420 ຕື້ກີບ) ກວມ 77% ຂອງລາຍຮັບທັງໝົດ. ໃນນັ້ນ, ລາຍຮັບຈາກພາສີ-ອາກອນ 31.450 ຕື້ກີບ, ກວມເອົາ 68%, ລາຍຮັບບໍ່ແມ່ນພາສີ-ອາກອນ 3.970 ຕື້ກີບ, ກວມເອົາ 9% ທຽບໃສ່ລາຍຮັບທັງໝົດ.

ສໍາລັບ ທິດທາງແຜນການໃນຕໍ່ໜ້າ ຈະສຸມໃສ່ການເຊື່ອມໂຍງຂໍ້ມູນ ກັບຂະແໜງພະລັງງານ ແລະ ບໍ່ແຮ່ ເຊິ່ງຈະສາມາດເກັບລາຍຮັບໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນ; ສ່ວນລາຍຮັບງົບປະມານໄດ້ຈາກຖານບໍ່ຍືນຍົງ ເຊັ່ນ: ລາຍຮັບຈາກແຮ່ທາດ ແລະ ຄ່າປັບໃໝ (7.754 ຕື້ກີບ) ກວມເອົາພຽງແຕ່ 17% ແລະ ລາຍຮັບຈາກການຊ່ວຍເຫລືອລ້າ ປະຕິບັດໄດ້ 6% ຂອງລາຍຮັບທັງໝົດ. ສໍາລັບແຫລ່ງລາຍຮັບງົບປະມານ ທີ່ຈະມາທົດແທນລາຍຮັບທີ່ບໍ່ຍືນຍົງ ແມ່ນຈະສຸມໃສ່ເກັບລາຍຮັບຈາກຖານທີ່ມີ ດ້ວຍການໃຊ້ບັນດາມາດຕະການ ເປັນຕົ້ນ ຫັນການເກັບຄ່າທໍານຽມ ແລະ ຄ່າບໍລິການ ເປັນທັນສະໄໝລວມສູນ ກັບທຸກຂະແໜງການ ທັງສູນກາງ ແລະ ທ້ອງຖິ່ນ, ອາກອນທີ່ດິນ, ຄ່າທໍານຽມທາງ, ການເກັບອາກອນລາຍໄດ້ຈາກ ການຊື້-ຂາຍອອນລາຍ ແລະ ອັດຊ່ອງວ່າງການຮົ່ວໄຫລ ງົບປະມານແຫ່ງລັດ.

ຂ່າວ: ສົມຫວັງ

ພາບ: ຂັນໄຊ

KPL