ຄຳ: ຂີດ-ຈົກ-ຕໍ່າ ໃນພາສາລາວ

11/07/2024 10:14
Email Print 435
ຂປລ ການຕໍ່າຫູກທໍໄໝ ເປັນຫັດຖະກໍາມູນເຊື້ອຂອງລາວ. ແຕ່ໃດມາເພດຍິງລາວຮູ້ຈັກຕໍ່າຫູກນັບແຕ່ໄວເຍົາວະຊົນມີຫລາຍ, ໂດຍອາໄສແມ່-ແມ່ເຖົ້າ, ແມ່ຕູ້ ...ນໍາພາເຮັດຕົວຈິງ, ທັງສອນ ແລະ ເຮັດຕົວຈິງໄປພ້ອມ.

     *ການຕໍ່າຫູກທໍໄໝ ເປັນຫັດຖະກໍາມູນເຊື້ອຂອງລາວ. ແຕ່ໃດມາເພດຍິງລາວຮູ້ຈັກຕໍ່າຫູກນັບແຕ່ໄວເຍົາວະຊົນມີຫລາຍ, ໂດຍອາໄສແມ່-ແມ່ເຖົ້າ, ແມ່ຕູ້ ...ນໍາພາເຮັດຕົວຈິງ, ທັງສອນ ແລະ ເຮັດຕົວຈິງໄປພ້ອມ. ສະນັ້ນ ຈຶ່ງບໍ່ເປັນເລື່ອງແປກປະຫລາດຫຍັງທີ່ແມ່ຍິງລາວຮູ້ຈັກຕໍ່າຫູກ ແລະ ຄິດຄົ້ນລາຍຕ່າງໆຢ່າງສວຍງາມຜ່ານການເວລາ ແລະ ສະພາບແວດລ້ອມບ່ອນອາໄສ ລວມເຖິງຄວາມເຊື່ອຖືກາຍມາເປັນຮູບລາຍຕ່າງໆໃນແຜ່ນແພ, ເຖິງແມ່ນບໍ່ໄດ້ຜ່ານສະຖາບັນການສຶກສາວິຊາຊີບ ແຕ່ຄອບຄົວແມ່ນເບົ້າຫລອມດວງວິນຍານແຫ່ງ ສິລະປະອັນປານີດທ່ີຫລາກຫລາຍກາຍເປັນມູນເຊື້ອສືບທອດກັນມາເຖິງທຸກວັນ.

    ບົດຮັກສາພາລາວນ ຈຶ່ງນໍາເອົາບາງຄໍາທີ່ພົວພັນຫັດຖະກໍາຕໍ່າຫູກ ມາທົບທວນນໍາກັນ.ຄໍາ: “ຂິດ” ເປັນຄໍານາມໝາຍເຖິງຊື່ຜ້າຕໍ່າຍົກດອກຈໍາພວກໜຶ່ງ, ມີຫລາຍຊະນິດ, ມີຊື່ເອີ້ນຕາມດອກທີ່ຍົກ ເຊ່ັນ: ຂິດຕາໄກ່, ຂິດດອກແກ້ວ, ຂິດຄົນ, ຂິດຊ້າງ, ຂິດມ້າ, ຂິດດາວ ແລະ ອື່ນໆ. ຄໍານີ້ ຖ້າເຮັດໜ້າທີ່ເປັນຄໍາກໍາມະ ຫລື ກິລິຍາອັນໝາຍເຖິງການກະທໍາໝາຍເຖິງງັດຂຶ້ນ, ງ້າງຂຶ້ນ. ອາການລົ້ມຫົວຂິດຫົວຂວໍ້າເອີ້ນ ລົ້ມຂິດ, ລົ້ມຫົວຂິດຫົວຂວໍ້າ ກໍ່ວ່າ.ຄໍາ: “ຈົກ” ເປັນຄໍາກິລິຍາໝາຍເຖິງເອົາມືແຍ່ເຂົ້າໄປ, ເອົາມືແຫຍ່ເຂົ້າໄປໃນບ່ອນທີ່ເປັນຮູ ຫລື ເປັນປ່ອງ.

    ເອົາມືຍັດເຂົ້າໃນຖົງເອີ້ນຈົກຖົງ, ເອົາມືເດເຂົ້າຕາເອີ້ນຈົກຕາ, ເອົາມືລ່ວງເຂົ້າໃນໄຫປາແດກ ເອີ້ນຈົກປາແດກ. ຄໍານີ້ ຖ້າເຮັດໜ້າທີ່ເປັນຄໍານາມໝາຍເຖິງ ເຄື່ອງຂຸດດິນແນວໜຶ່ງໃສ່ດ້າມຕາມທາງນອນ ເອີ້ນໝາກຈົກ.ຄໍາ: “ຕໍ່າ” ເປັນຄໍາກິລິຍາໝາຍເຖິງ ເອົາຟືມຟັດເສັ້ນຝ້າຍ ຫລື ເສັ້ນ ໄໝເຂົ້າໃຫ້ແຈບ. “ຕໍ່າຫູກ” ເປັນກິ ລິຍາ ຫລື ອາການ ກ່ໍຄືກາກະທໍາ ຂອງຄົນ ທີ່ມີທັງໃຊ້ມື, ຕີນ , ອັນ ໝາຍເຖິງ ມືຈັບຟືມຟັດເສັ້ນຝ້າຍ ຫລື ເສັ້ນໄໝເຂົ້າໃຫ້ແຈບ...ລວມ ທັງຢຽບໄມ້ງ້າງໃຫ້ເຄືອ ຫູກອ້າ ເພື່ອສອດກະສວຍ-ເກັບຂິດຝ້າຍ- ໄໝສະຫລັບກັນ ເອີ້ນຕໍ່າຫູກ ຫລື ເຮັດຜ້າແພທໍກໍ່ວ່າ.ດັ່ງນັ້ນ ຈຶ່ງນໍາມາສຶກສາຮ່ວມກັນຄືດັ່ງນີ້ແລ, ພໍ້ກັນໃໝ່ບົດຕໍ່ໄປ.

ຮິບໂຮມໂດຍ: ພະກາ

KPL

ຂ່າວອື່ນໆ

ads
ads

Top