ຂປລ
ຄໍລຳ “ຂຽວສົດ ສະອາດ ງົດງາມ ຫລື ສິ່ງແວດລ້ອມ” ໜັງສືພິມປະເທດລາວສະບັບວັນສຸກຜ່ານມາ, ໄດ້ສະເໜີບົດຫົວຂໍ້ “ແຫລ່ງທ່ອງທ່ຽວທີ່ດຶງດູດຄວາມສົນໃຈ ຕ້ອງອຸດົມສົມບູນໄປດ້ວຍຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດ”.
*ຄໍລຳ “ຂຽວສົດ ສະອາດ ງົດງາມ ຫລື ສິ່ງແວດລ້ອມ” ໜັງສືພິມປະເທດລາວສະບັບວັນສຸກຜ່ານມາ, ໄດ້ສະເໜີບົດຫົວຂໍ້ “ແຫລ່ງທ່ອງທ່ຽວທີ່ດຶງດູດຄວາມສົນໃຈ ຕ້ອງອຸດົມສົມບູນໄປດ້ວຍຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດ” ໃຫ້ທ່ານຜູ້ອ່ານແລ້ວ ແລະ ມາສະບັບນີ້ ຂໍສະເໜີກ່ຽວກັບຫົວຂໍ້ “ການຫາ-ລ່າ ສັດນໍ້າ-ສັດປ່າຕ້ອງມີຂອບເຂດ” ໃຫ້ທ່ານຜູ້ອ່ານຕື່ມອີກ.
ກະແສຂອງການພັດທະນາຂອງໂລກ ໄດ້ຫລິງເຫັນຄວາມສໍາຄັນຄວາມຍືນຍົງ ແລະ ສີຂຽວ. ຂະນະທີ່ປະເທດລາວເຮົາ ໄດ້ຖືເອົາການຂະຫຍາຍເນື້ອທີ່ປ່າໄມ້ໃຫ້ກວມອັດຕາສ່ວນໃຫຍ່ໃນລະດັບ 70%, ນອກຈາກການເພີ່ມເນື້ອທີ່ເຂດສີຂຽວແລ້ວ ໃນຕົວຂອງມັນກໍ່ແມ່ນໃຫ້ຊັບພະຍາກອນທໍາມະຊາດ ກໍ່ຄືສິ່ງທີ່ມີຊີວິດອຸດົມສົມບູນ, ໃນນັ້ນ ກໍ່ລວມທັງສັດນໍ້າ-ສັດປ່າບໍ່ໃຫ້ສູນພັນ, ກາຍເປັນມໍລະດົກອັນລໍ້າຄ່າໄວ້ໃຫ້ລູກຫລານຕໍ່ໄປ.ເວົ້າເຖິງວຽກງານອະນຸລັກສັດນໍ້າ-ສັດປ່າ ຢູ່ປະເທດເຮົາ ຕະຫລອດໄລຍະຜ່ານມາ ແມ່ນໄດ້ຮັບຄວາມເອົາໃຈໃສ່ ແລະ ປະຕິບັດໄດ້ດີ ມີຜົນສໍາເລັດໃນລະດັບໜຶ່ງທີ່ໜ້າພໍໃຈ ເຊິ່ງໄດ້ເປັນພື້ນຖານອັນສໍາຄັນ ປະກອບສ່ວນໃຫ້ແກ່ການພັດທະນາ ຕາມທິດສີຂຽວ ແລະ ຍືນຍົງ. ສະແດງອອກບັນດາພັນສັດນໍ້າ-ສັດປ່າ ໄດ້ຮັບການອະນຸລັກຮັກສາ ແລະ ຂະຫຍາຍຕື່ມ ຕາມສະພາບເງື່ອນໄຂຕົວຈິງຂອງເຂດອະນຸລັກ... ແຕ່ລະປີຍັງມີການຈັດພິທີປ່ອຍສັດນໍ້າ-ສັດປ່າສູ່ແຫລ່ງທໍາມະຊາດ ເພື່ອການຂະຫຍາຍພັນ ເຊິ່ງການປ່ອຍປາ ແລະ ສັດປ່າ ໄດ້ເປັນຂະບວນຟົດຟື້ນໃນທົ່ວປະເທດ, ຂະນະດຽວກັນ ກໍ່ໄດ້ມີການເອົາໃຈໃສ່ໃນວຽກງານໂຄສະນາ ປຸກລະດົມທົ່ວສັງຄົມ ໃນການອະນຸລັກສັດນໍ້າ-ສັດປ່າ ດ້ວຍຫລາຍຮູບການ ແລະ ເນື້ອໃນ. ສໍາຄັນໃນນັ້ນ ກໍ່ແມ່ນການປຸກລະດົມ ປະຕິບັດກົດໝາຍ ແລະ ນິຕິກໍາທີ່ກ່ຽວຂ້ອງໃຫ້ເຂັ້ມງວດ, ເປັນຕົ້ນການຫາປາ, ການລ່າສັດ ແມ່ນເດັດຂາດ ຫ້າມໃນລະດູຂະຫຍາຍພັນ, ການຫາປາ ແລະ ສັດປ່າເປັນອາຫານ ທີ່ສ່ຽງຕໍ່ການສູນພັນ, ລວມທັງການຄ້າຂາຍສັດນໍ້າ-ສັດປ່າ ພັນຕ່າງໆຕາມລະບຽບກົດໝາຍ.
ຢ່າງໃດກໍ່ຕາມບັນຫາທີ່ຖືກຕັ້ງຂຶ້ນ ກ່ຽວກັບສັດນໍ້າກໍ່ຄືສັດປ່າ ເພື່ອບໍ່ໃຫ້ພວກມັນສູນພັນ, ສໍາຄັນອັນໜຶ່ງໂດຍອີງໃສ່ສະພາບເງື່ອນໄຂ ແລະ ຈຸດພິເສດການດໍາລົງຊີວິດຂອງຄົນລາວຄວນປ່ຽນແປງພຶດຕິກໍາທີ່ເປັນການສ່ຽງ ເຮັດໃຫ້ສັດນໍ້າ-ສັດປ່າສູນພັນ, ເປັນຕົ້ນການຫາປາ-ລ່າສັດ ມາເປັນອາຫານທີ່ໃຊ້ເຄື່ອງມືມີລັກສະນະດັບກ້ຽງ, ການຄ້າຂາຍສັດນໍ້າ-ສັດປ່າຫາຍາກ, ຫວງຫ້າມ...ການຫາເພື່ອບໍລິໂພກຄອບຄົວກໍ່ອາດຈະບໍ່ພໍເທົ່າໃດ, ແຕ່ດຽວນີ້ ກາຍເປັນການຫາມາຂາຍ, ໂຕເລັກໂຕນ້ອຍ ບໍ່ເລືອກ, ຍາມຖືພາບໍ່ລະເວັ້ນ, ຍາມປາໄຂ່ກໍ່ຫາ ແລະ ຫາແບບບໍ່ມີຂອບເຂດຈໍາກັດ, ໄດ້ຫລາຍເທົ່າໃດຍິ່ງດີ ເຊິ່ງບັນຫານີ້ກໍ່ມີບາງຄໍາເຫັນວ່າ ເຮົາຍັງຄາຂອດກວດກາຕິດຕາມທີ່ດີ? ປ່ອຍປະໃຫ້ຫາຢ່າງເສລີ?.ແນວໃດກໍ່້ດີ ເພື່ອເຮັດໃຫ້ສັດນ້ຳ-ສັດປ່າຖຶືກຄຸ້ມຄອງ, ປົກປັກຮັກສາ ຈຸດສໍາຄັນໜຶ່ງຄວນຫັນພຶດຕິກໍາ ການຫາປາຂອງຄົນເຮົາເອງ ເຊິ່ງຄວນປ່ຽນແປງທັງແນວຄິດ, ການບໍລິໂພກ ແລະ ການນໍາໃຊ້ເຄື່ອງມືຫາປາ ບວກໃສ່ເວລາໃດຄວນຫາ, ຫາສໍ່າໃດ.
ການອະນຸລັກສັດນໍ້າ-ສັດປ່າ ແມ່ນສໍາຄັນ ແລະ ມີຄຸນຄ່າຕໍ່ການພັດທະນາ, ນອກຈາກຈະສ້າງຄວາມອຸດົມສົມບູນ ໃຫ້ທໍາມະຊາດໂດຍກົງ, ຕໍ່ໄປຍັງສາມາດສ້າງເປັນແຫລ່ງທ່ອງທ່ຽວ ທີ່ຈະສາມາດສ້າງລາຍຮັບໃຫ້ປະເທດກໍ່ຄືປະຊາຊົນບ້ານໃນເຂດໃຫ້ຄຽງ ທີ່ໄດ້ມີສ່ວນຮ່ວມ ອັນຖືເປັນກະແສການພັດທະນາແບບສີຂຽວ-ຍືນຍົງ. ພວກເຮົາຕ້ອງປຸກລະດົມກັນ, ທຸກຄົນທີ່ຍັງບໍລິໂພກສັດນໍ້າ-ສັດປ່າ ກໍ່ຈໍາເປັນຕ້ອງຫັນປ່ຽນພຶດຕິກໍາ ທີ່ມີລັກສະນະສົ່ງເສີມການຫາປາ-ລ່າສັດທີ່ສ່ຽງຕໍ່ການສູນພັນຂອງສັດນໍ້າ-ສັດປ່າ.
KPL
