*ຕາມການລາຍງານຂອງ ທ່ານ ສອນໄຊ ສີພັນດອນ ນາຍົກລັດຖະມົນຕີແຫ່ງ ສປປ ລາວ ຕໍ່ກອງປະຊຸມ ສະໄຫມສາມັນເທື່ອທີ 6 ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດຊຸດທີ IX ໄຂຂຶ້ນໃນວັນທີ 1 ພະຈິກ 2023 ນີ້ວ່າ: ໃນໄລ ຍະເຄິ່ງສະໄໝຜ່ານມາເສດຖະກິດ ຂອງ ສປປ ລາວ ໄດ້ສືບຕໍ່ຂະຫຍາຍຕົວຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງສະເລ່ຍໃນລະດັບ 4,03% (ແຜນການ 5 ປີ ສະເລ່ຍໃນລະດັບ 4% ຂຶ້ນໄປ), ສໍາລັບປີ 2023 ຄາດວ່າຈະບັນລຸໄດ້ 4,2% ແຕ່ຫລຸດແຜນການວາງໄວ້ຢູ່ໃນລະດັບ 4,5%, ຍ້ອນການອ່ອນຄ່າຂອງເງິນກີບ, ລວມຍອດຜະລິດຕະ ພັນພາຍ ໃນ(GDP) ຕໍ່ຫົວຄົນ ມີທ່າອ່ຽງຫລຸດລົງ. ຄາດວ່າໃນປີ 2023 ນີ້ ຈະໄດ້ 1.824 ໂດລາສະຫະລັດ (ແຜນການປີ 1.625 ໂດ ລາສະຫະລັດ ແລະ ແຜນການ 5 ປີ 2.880 ໂດລາສະຫະລັດ) ແລະ ລວມຍອດລາຍໄດ້ແຫ່ງຊາດ (GNI) ຕໍ່ຫົວຄົນ ປີ 2023 ຄາດ ວ່າຈະບັນລຸ ໄດ້ 1.712 ໂດລາສະຫະລັດ (ແຜນ ການປີ 1.534 ໂດລາສະຫະລັດ ແລະ ແຜນການ 5 ປີ 2.280 ໂດ ລາສະຫະລັດ).

    ສໍາລັບການປະຕິບັດແຜນງົບປະມານລັດຖະບານໄດ້ສຸມໃສ່ປັບປຸງ ຂົງເຂດລາຮັບ-ລາຍຈ່າຍ ດ້ວຍການປັບປຸງກົງຈັກການຈັດຕັ້ງ, ການປັບປຸງໂຄງສ້າງລາຍຮັບ-ລາຍຈ່າຍ, ຕິດພັນກັບການສືບຕໍ່ຫັນເປັນທັນສະໄໝ ໃນວຽກງານການເງິນ-ງົບປະມານດ້ວຍ ການປະກອບເຄື່ອງມື ແລະ ພັດທະນາລະບົບຄຸ້ມຄອງ ແລະ ບໍລິການເປັນທັນສະໄໝ ອັນໄດ້ເຮັດວຽກງາານໃນຂົງເຂດນີ້ມີການຫັນປ່ຽນທີ່ຕັ້ງໜ້າກວ່າເກົ່າ ແລະ ເຮັດໃຫ້ລັດຖະບານສາມາດເກັບລາຍຮັບໄດ້ເກີນແຜນໃນ 2 ປີ ຕິດຕໍ່ກັນ ແລະ ຄາດວ່າປີ 2023 ກໍ ຈະລື່ນແຜນການໜ້ອຍໜຶ່ງ.  ລັດຖະບານໄດ້ສືບຕໍ່ປະຕິບັດລາຍຈ່າຍງົບປະມານບົນຈິດໃຈປະຢັດຕາມດໍາລັດ 205/ລບ, ວ່າດ້ວຍການປະຢັດ ແລະ ຕ້ານການຟຸມເຟືອຍ ແລະ ຮັບປະກັນການເບີກຈ່າຍທີ່ຈຳເປັນໄດ້ຕາມປົກກະຕິເປັນຕ້ົ້ນ: ເງິນເດືອນເງິນນະໂຍ ບາຍ, ການຊໍາລະໜີ້ສິນພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດ. ໃນປີງົບປະມານ 2021 ແລະ 2022 ສາມາດປະຢັດລາຍຈ່າຍຈໍານວນໜ່ຶງທ່ີບໍ່ຈໍາເປັນ ເຊິ່ງໄດ້ເຮັດໃຫ້ມູນຄ່າການຂາດດຸນງົບປະມານມີທ່າອ່ຽງຫລຸດລົງ. ສ່ິງສຳຄັນລັດຖະບານຍັງໄດ້ຕົກລົງເພີ່ມເງິນອຸດໜູນ ຄ່າຄອງຊີບ ໃຫ້ພະນັກງານລັດຖະກອນ, ພະນັກງານບໍານານ, ເສຍອົງຄະທີ່ມີເງິນເດືອນຕໍ່າກວ່າ 1.700.000 ກີບ ແລະ ເພີ່ມເງິນອຸດໜູນອັດຕາກິນ ເຮືອນຄົວລວມໃຫ້ສອງກໍາລັງ ໂດຍເລີ່ມປະຕິບັດງວດ 4 ປີ 2023 ເປັນຕົ້ນໄປ. ນອກນັ້ນຍັງອອກມະຕິ 09/ລບ, ກ່ຽວກັບການປະຕິບັດເງິນ ນະໂຍບາຍໂມງສອນໃຫ້ຄູສັນຍາຈ້າງໃຫ້ໄດ້ຄືກັນກັບລັດຖະກອນຄທົ່ວໄປ. ໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ແກ້ໄຂໜີ້ສິນການລົງທຶນຂອງລັດ ແລະ ໜີ້ສິນຕ່າງປະເທດ ດ້ວຍມາດຕະການ ແລະ ວິທີການຕ່າງໆ ຢ່າງເປັນລະບົບ ແລະ ສາມາດປະຕິບັດໄດ້ຕາມ ແຜນທີ່ກຳນົດໄວ້ ແລະ ມີທ່າອ່ຽງດີ ຂື້ນເປັນກ້າວໆ ສາມາດຮັບປະກັນ ການຊໍາລະໜີ້ສິນທີ່ຄົບກຳນົດໄດ້ ທັງໝົດຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ປະເທດພວກເຮົາບໍ່ຕົກເປັນປະເທດທີ່ບໍ່ສາມາດຊໍາລະໜີ້ສິນໄດ້.

     ສໍາລັບ ການຮັກສາສະຖຽນລະພາບດ້ານເງິນຕາ ນັ້ນລັດຖະບານໄດ້ຊີ້ນຳໃຫ້ທະນາຄານແຫ່ງ ສປປ ລາວ ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດມາດຕະການຄື ຢຶດໝັ້ນປະຕິບັດນະໂຍບາຍເງິນຕາແບບຮັດກຸມ ໂດຍນຳໃຊ້ທຸກເຄື່ອງມືທີ່ທະນາຄານແຫ່ງ ສປປ ລາວ ມີຢ່າງປະສົມປະ ສານໃນການຄວບຄຸມປະລິມານເງິນ M2 ໃຫ້ຢູ່ໃນລະດັບເໝາະສົມ ແລະ ສາມາດຊຸກຍການຂະຫຍາຍຕົວຂອງເສດຖະກິດ;  ດໍາເນີນນະໂຍບາຍອັດຕາແລກປ່ຽນຕາມກົນໄກຕະຫລາດທີ່ມີການຄຸ້ມຄອງຂອງລັດ ໃນທິດທາງທີ່ມີຄວາມຍືດຍຸ່ນຫລາຍກວ່າເກົ່າ ແລະ ດັດສົມຄວາມຕ້ອງການ ເງິນຕາຕ່າງປະເທດໃຫ້ແກ່ສີນຄ້ານໍາເຂົ້າບູລິມະສິດ; ດັດສົມບັນດາຮ້ານແລກປ່ຽນເງິນຕາຕ່າງປະເທດ ດ້ວຍຍຸບເລີກທັງໝົດຮ້ານແລກປ່ຽນເອກະຊົນ ແລະ ຫັັນມາໃຫ້ລວມສູນ ຢູ່ນໍາທະນາຄານທຸລະກິດ ພ້ອມທັງກວດກາການເຄ່ືອນ ໄຫວຂອງກຸ່ມ ຄົນທີ່ສວຍໂອກາດແລກປ່ຽນປັ່ນປວນອັດຕາແລກປ່ຽນ; ໄດ້ຊີ້ນຳໃຫ້ ທຫລ ແລະ ທຸກຂະແໜງການປິ່ນອ້ອມປັບປຸງບູລະນະການຄຸ້ມຄອງເງິນຕາຕ່າງປະເທດຢ່າງເປັນລະບົບຫລາຍຂຶ້ນ. ອັນພົ້ນເດັ່ນແມ່ນການປັບປຸງກົດໝາຍວ່າດ້ວຍການຄຸ້ມຄອງ ເງິນຕາຕ່າງປະເທດ ແລະ ອອກນິຕິກຳລຸ່ມກົດໝາຍຈໍານວນໜຶ່ງ ໂດຍສະເພາະໄດ້ອອກຄຳສັ່ງ ເລກທີ 10/ນຍ ທີ່ກຳນົດໃຫ້ທຸກຂະແໜງການຕ້ອງປະຕິບັດລະບຽບ ການຄຸ້ມຄອງການນໍາເຂົ້າ-ສົ່ງອອກ, ການລົງທຶນໂດຍກົງຈາກຕ່າງປະເທດ ແລະ ການກູ້ຢືມຈາກ ຕ່າງປະເທດ ແນໃສ່ຄຸ້ມຄອງໃຫ້ກະແສເງິນຕາຕ່າງປະເທດ ເຂົ້າສູ່ລະບົບທະນາຄານໃຫ້ຫລາຍຂຶ້ນ. ໄປຄຽງຄູ່ກັບການສົ່ງເສີມການນຳໃຊ້ ເງີນສະກຸນທ້ອງຖິ່ນ ເພື່ອສົ່ງເສີມການຊໍາລະສະສາງເຂົ້າໃນກິດຈະກຳການຄ້າ-ການບໍລິການ ແລະ ການລົງທຶນລະຫວ່າງ ສປປ ລາວ ກັບຕ່າງປະເທດ.

   ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ກ່າວວ່າ: ຜ່ານການປະຕິບັດມາດຕະການເຫລ່ົານີ້ ເຮັດໃຫ້ມີກະແສເງິນຕາຕ່າງປະເທດຈາກການສົ່ງອອກ ໄຫລເຂົ້າປະເທດຫລາຍຂຶ້ນ (ຈາກອັດຕາສ່ວນປະມານ 31% ໃນໄລຍະ ປີ 2020 ມາເປັນ 41,32% ໃນ 9 ເດືອນປີ 2023 (ຄາດວ່າໝົດປີ 2023 ຈະສາມາດບັນລຸໄດ້ກາຍ 50%). ສິ່ງດັ່ງກ່າວໄດ້ເປັນການປະກອບສ່ວນໃຫ້ຄັງສໍາຮອງເງິນຕາຕ່າງປະເທດຂອງ ສປປ ລາວ ເພີ່ມຂຶ້ນ ສາມາດກຸ້ມການນຳເຂົ້າໄດ້ເປັນ 4,3 ເດືອນໃນທ້າຍເດືອນ 9/2023  ຈາກ 3,6 ເດືອນໃນທ້າຍປີ 2020  (ແຜນການ 5 ປີ: ໃຫ້ໄດ້ຢ່າງ ໜອ້ຍ 3 ເດືອນ), ຊ່ວຍຫລຸດຜ່ອນການເໜັງຕີງຂອງອັດຕາແລກປ່ຽນ ບໍ່ໃຫ້ຜັນຜວນໜັກໜ່ວງ ແລະ ທັງເປັນການຊ່ວຍໃຫ້ອັດຕາເງິນເຟ້ີຫລຸດລົງຈາກລະດັບ 40% ໃນກາງປີ 2022 ມາເປັນ 25,69% ໃນເດືອນ 9/2023. ແຕ່ເຖິງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ໃນຕົວຈິງລາຄາສີນຄ້າໃນທ້ອງຕະຫລາດຍັງສູງ ແລະ ອັດຕາແລກປ່ຽນຍັງມີຄວາມບອບບາງຕໍ່ຜົນກະທົບຂອງການປ່ຽນແປງສະພາບ ເສດຖະກິດໂລກ ແລະ ຍ້ອນຄວາມຕ້ອງການເງິນຕາຕ່າງປະເທດ ໃນສັງຄົມຢູ່ພາຍໃນປະເທດ ເຮົາຍັງສູງ ກວ່າຄວາມອາດສາມາດໃນການສະໜອງຈາກການນຳເຂົ້າ, ພ້ອມນັ້ນກໍຍັງມີພັນທະຊໍາລະໜີ້ສີນຕໍ່ຕ່າງປະເທດ. ສະນັ້ນ, ການແກ້ໄຂບັນຫາດັ່ງກ່າວນີ້ ທຸກພາກສ່ວນ, ຂະແໜງ ການນັບແຕ່ສູນກາງ, ທ້ອງຖິ່ນ ແລະ ນິຕິບຸກຄົນ-ບຸກຄົນ ທົ່ວສັງ ຄົມຕ້ອງ ເປັນເຈົ້າການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຮ່ວມກັນ ໃນການຫລຸດຜ່ອນຄວາມຕ້ອງການໃນການຊົມໃຊ້ເງິນຕາຕ່າງ ປະເທດທີ່ບໍ່ຈໍາເປັນໃຫ້ຫລຸດລົງຢ່າງເປັນຮູບປະທຳ, ຖືເອົາການປະພຶດດັ່ງກ່າວເປັນການສະແດງອອກເຖິງຄວາມຮັກຊາດຂອງຕົນ.

ໂດຍ: ສຸພາສະຫວັນ