ຂປລ. ວັນທີ 28 ທັນວາ 2022 ນີ້, ທ່ານ ສົມມາດ ພົນເສນາ ຮອງປະທານສະພາແຫ່ງຊາດຖະແຫລງຜົນການພິຈາລະນາວຽກງານຂອງລັດຖະບານ ກ່ຽວກັບການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ແຜນພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມແຫ່ງຊາດ, ແຜນງົບປະມານແຫ່ງລັດ, ແຜນເງິນຕາ ແລະ ວາລະແຫ່ງຊາດ ວ່າດ້ວຍການແກ້ໄຂຄວາມຫຍຸ້ງຍາກດ້ານເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ໃນກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນ ເທື່ອທີ 4 ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດ ຊຸດທີ IX.
  ທ່ານ ສົມມາດ ພົນເສນາ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ຕໍ່ກັບແຜນພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມແຫ່ງຊາດ, ແຜນງົບປະມານແຫ່ງລັດ ແລະ ແຜນເງິນຕາ ບັນດາທ່ານ ສະມາຊິກ ສະພາແຫ່ງຊາດ ໄດ້ມີຄໍາເຫັນຄື: ສູ້ຊົນເຮັດໃຫ້ເສດຖະກິດແຫ່ງຊາດ ຂະຫຍາຍຕົວ ໃນລະດັບ 4,5% ຂຶ້ນໄປ ແລະ ເຮັດໃຫ້ລາຍໄດ້ຕໍ່ຫົວຄົນ ລວມທັງ GNI ເພີ່ມຂຶ້ນ ເພາະເຫັນວ່າ ອີງໃສ່ສະພາບເງື່ອນໄຂຕົວຈິງ ຂອງບັນດາຂະແໜງການ ແລະ ທ້ອງຖິ່ນ ແມ່ນມີທ່າແຮງ ແລະ ຄວາມອາດສາມາດ ໃນການຈັດເກັບລາຍຮັບເຂົ້າງົບປະມານ ໃຫ້ກຸ້ມຕົນເອງ ແລະ ເກີນດູນ; ຄົ້ນຄວ້າລະດົມທຶນຈາກແຫລ່ງຕ່າງໆ ເປັນຕົ້ນ ການສົ່ງເສີມການລົງທຶນພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດ,  ທຶນຊ່ວຍເຫລືອທາງການເພື່ອການພັດທະນາ (ODA), ການພັດທະນາຕະຫລາດຫລັກຊັບ, ການນໍາໃຊ້ກອງທຶນຕ່າງໆ ເພື່ອສະໜອງທຶນໃຫ້ພຽງພໍ ແລະ ຮັບປະກັນການຈັດຕັ້ງ ປະຕິ ບັດແຜນພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມແຫ່ງຊາດ ໃຫ້ບັນລຸຕາມແຜນການ; ເອົາໃຈໃສ່ຊຸກຍູ້ສົ່ງເສີມການລົງທຶນພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດ ໂດຍຖອດຖອນບົດຮຽນ ຈາກປະເທດອ້ອມຂ້າງ ແລະ ສາກົນ ເພື່ອດຶງດູດການລົງທຶນໃຫ້ເປັນຮູບປະທຳ ໃນເຂດເສດຖະກິດພິເສດ ແລະ ສະເພາະ; ຄຸ້ມຄອງການລົງທຶນຂອງລັດ ຢ່າງເຂັ້ມງວດ, ຈັດສັນທຶນໃຫ້ແກ່ໂຄງການລົງທຶນຂອງລັດ ປີ 2023 ຕາມອັດຕາສ່ວນໃຫ້ຊໍາລະໜີ້ສິນກວມ 60%, ໂຄງການສືບຕໍ່ກວມ 30% ແລະ ໂຄງການສະເໜີໃໝ່ກວມ 10%, ຄວນເນັ້ນໃສ່ໂຄງການຊໍາລະໜີ້ສິນທີ່ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດສໍາເລັດແລ້ວ 100% ເປັນບຸລິມະສິດ ໃຫ້ສອດຄອ່ງກັບມາດ ຕາ 19 ຂອງກົດໝາຍວ່າດ້ວຍການລົງທຶນຂອງລັດ.
   ສໍາລັບໂຄງການສືບຕໍ່ ຄວນມີການປະເມີນ ແລະ ກວດກາແລ້ວຈຶ່ງໃຫ້ສືບຕໍ່ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຢ່າງມີຈຸດສຸມ, ສ່ວນໂຄງການສະເໜີໃໝ່  ໃຫ້ກວດກາ ວ່າມີຄວາມສໍາຄັນຈໍາເປັນ ແລະ ມີຄວາມສາມາດໃນການຊຳລະສະສາງ ເພື່ອບໍ່ສ້າງໜີ້ຕື່ມ; ເອົາໃຈໃສ່ຄົ້ນຄວ້າມາດຕະການການນໍາໃຊ້ທ່າແຮງໄດ້ປຽບຂອງປະເທດໃນການເຊື່ອມຈອດ ເປັນຕົ້ນ ທາງລົດໄຟ, ທ່າບົກ, ເຂດເສດຖະກິດພິເສດ ແລະ ບັນດາຂະແໜງການເສດຖະກິດ ໃຫ້ເກີດປະໂຫຍດສູງສຸດ, ຊຸກຍູ້ສົ່ງເສີມ ການຜະລິດພາຍໃນໃຫ້ມີຄວາມເຂັ້ມແຂງ ໂດຍສະເພາະສົ່ງເສີມການຜະລິດ ເພື່ອທົດແທນການນໍາເຂົ້າ ແລະ ສົ່ງເສີມການສົ່ງອອກໃຫ້ໄດ້ຫລາຍຂຶ້ນ; ຊຸກຍູ້ທຸລະກິດບັນດາພາກທຸລະກິດ ໃຫ້ເຂົ້າເຖິງກອງທຶນກາກບອນ; ຮີບຮ້ອນຄົ້ນຄວ້າ ສ້າງແຜນຍຸດທະສາດ ແລະ ແຜນການນໍາໃຊ້ທີ່ດິນຂອງແຕ່ລະຂະແໜງການ ແລະ ທ້ອງຖິ່ນ ເຂົ້າໃສ່ວຽກງານດັ່ງກ່າວ ຕາມກົດໝາຍວ່າດ້ວຍທີ່ດິນ ໃຫ້ສໍາເລັດຕາມຄາດໝາຍ ໂດຍເພີ່ມງົບປະມານ ຈຳ ນວນ 20 ຕື້ກີບ; ສືບຕໍ່ເອົາໃຈໃສ່ ປະຕິບັດບັນດາຄາດໝາຍໃນຂົງເຂດວັດທະນະທໍາ-ສັງຄົມ, ສິ່ງແວດ ລ້ອມ ທີ່ບໍ່ທັນບັນລຸຄາດໝາຍ ຕາມມະຕິສະພາແຫ່ງຊາດ ແລະ ບັນດາຄາດໝາຍໃໝ່ທີ່ຈະກຳນົດ ໃນແຜນປີ 2023 ໃຫ້ບັນລຸຕາມແຜນ; ຮັບປະກັນການພັດທະນາໃຫ້ມີຄວາມດຸນດ່ຽງລະຫວ່າງ ການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ, ສຸມໃສ່ສ້າງພື້ນຖານໂຄງລ່າງຂອງການສຶກສາ ຢ່າງ  ເໝາະສົມ, ຈັດສັນໂກຕາລັດຖະກອນໃໝ່ ແລະ ມີນະໂຍບາຍຕໍ່ຄູອາສາສະໝັກ ແລະ ແພດອາສາສະໝັກ ໂດຍສະເພາະຢູ່ເຂດຫ່າງໄກສອກຫລີກ, ສະໜອງອຸປະກອນການຮຽນ-ການສອນ ແລະ ປຶ້ມຕໍາລາຮຽນໃນສາຍສາມັນສຶກສາ ໃຫ້ທຸກໂຮງຮຽນຢ່າງທົ່ວເຖິງ, ສຸມໃສ່ແກ້ໄຂບັນຫາການ ປະລະການຮຽນ ໃນທຸກຊັ້ນທຸກສາຍຂອງການສຶກສາ ແລະ ສົ່ງເສີມໃຫ້ນັກຮຽນຈົບມັດທະຍົມຕອນຕົ້ນ-ຕອນປາຍ ເຂົ້າຮຽນຕໍ່ສາຍອາຊີວະສຶກສາ, ອົບຮົມວິຊາຊີບ ແລະ ການສຶກສາຊັ້ນສູງໃຫ້ຫລາຍຂຶ້ນ; ຮີບຮ້ອນຄົ້ນຄວ້າ ພິຈາລະນາການກໍານົດພະລາກອນຄູ ເພື່ອສ້າງລະບົບທົດແທນ ອັດຕາການສູນເສຍຄູໃນຮູບແບບຕ່າງໆໃນແຕ່ລະປີ; ເອົາໃຈໃສ່ວຽກງານໂພຊະນາການໃຫ້ສາມາດ ບັນລຸຄາດໝາຍການຂາດສານອາຫານໃນເດັກ; ປັບປຸງລະບົບປະກັນ ສຸຂະພາບໂດຍໃຫ້ຜູ້ມີເງື່ອນໄຂຕ້ອງປະກອບສ່ວນຈ່າຍເບ້ຍປະກັນເຂົ້າກອງທຶນປະກັນສຸຂະພາບ ເພື່ອເຮັດໃຫ້ກອງທຶນເຂັ້ມແຂງ ແລະ ຍືນຍົງ; ຊຸກຍູ້ ແລະ ສົ່ງເສີມບັນດາພາກ ສ່ວນທຸລະກິດໃຫ້ສືບຕໍ່ລົງທຶນພັດທະນາພຶ້ນຖານໂຄງລ່າງ, ອະນຸລັກ ແລະ ຟື້ນຟູ ແຫລ່ງທ່ອງທ່ຽວ ຢ່າງມີຈຸດສຸມ; ຄົ້ນຄວ້າປັບປຸງຄ່າແຮງງານຂັ້ນຕໍ່າ ໃຫ້ເໝາະສົມກັບສະພາບ ຄ່າຄອງຊີບໃນປັດຈຸບັນ, ປັບປຸງຖານຂໍ້ມູນແຮງງານໃຫ້ເປັນລະບົບ; ສຸມໃສ່ ການສ້າງວິຊາຊີບ, ການພັດທະນາສີມື ແຮງງານໃຫ້ມີຄຸນະພາບ ແລະ ມີວິໄນແຮງງານ; ເພີ່ມງົບປະມານໃສ່ຂົງເຂດວັດທະນາທໍາ-ສັງຄົມ ແລະ ວຽກງານພັດທະນາຊົນນະບົດ ແລະ ແກ້ໄຂຄວາມທຸກຍາກ ຈໍານວນ 200 ຕຶ້ກີບ, ແຕ່ໃຫ້ມີການປະເມີນຜົນໄດ້ຮັບຈາກການເພີ່ມງົບປະມານນັ້ນ ຢ່າງມີປະສິດພາບ ແລະ ປະສິດທິຜົນ. ນອກຈາກນັ້ນ, ສະພາແຫ່ງຊາດ ຍັງໄດ້ພິຈາລະນາ ໃຫ້ເພີ່ມງົບປະມານ ເຂົ້າໃນວຽກງານການກວດສອບ, ກວດກາ, ສານ ແລະ ໄອຍະການ ເພື່ອໃຫ້ອົງການດັ່ງກ່າວ ສາມາດເຄື່ອນໄຫວວຽກງານ ໄດ້ຢ່າງມີປະສິດທິພາບ ແລະ ປະສິດທິຜົນ.
   ພ້ອມນີ້, ​ໃຫ້ສືບຕໍ່ປະຕິຮູບ ລັດວິສາຫະກິດ ດ້ວຍການປັບປຸງກົງຈັກການຈັດຕັ້ງໃຫ້ກະທັດຮັດ ເພື່ອຫລຸດຜ່ອນລາຍຈ່າຍທີ່ບໍ່ຈຳເປັນ ເຮັດໃຫ້ການດຳເນີນທຸລະກິດ ມີກຳໄລ ແລະ ປະກອບພັນທະເຂົ້າງົບປະມານແຫ່ງລັດ ຕາມກົດໝາຍ; ເອົາໃຈໃສ່ປະເມີນຄວາມຄືບໜ້າ ແລະ ສືບຕໍ່ເອົາໃຈໃສ່ປະຕິບັດວຽກຈຸດສຸມພັດທະນາຊົນນະບົດ ແລະ ແກ້ໄຂ ຄວາມທຸກຍາກຂອງປະຊາຊົນບັນດາເຜົ່າໃນເຂດຈຸດສຸມ ແລະ ເມືອງເປົ້າໝາຍ ທີ່ໄດ້ກຳນົດ ໃຫ້ບັນລຸຕາມຄາດໝາຍທີ່ວາງໄວ້; ເອົາໃຈໃສ່ການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານລັດຕາມກົດໝາຍໃຫ້ມີຜົນສັກສິດ ແລະ ແກ້ໄຂປະກົດການຫຍໍ້ທໍ້ ທີ່ເກີດຂຶ້ນໃນທຸກຂົງເຂດຂອງສັງຄົມ ໃຫ້ໄປຕາມ ກົດໝາຍ, ຕາມຫລັກການ ເດັດຂາດ, ໂປ່ງໃສ ແລະ ເປັນມືອາຊີບ, ມີປະສິດທິພາບ, ປະສິດທິຜົນສູງ ແລະ ມີຄວາມເຂັ້ມງວດ ໂດຍສະເພາະປະຕິບັດມາດຕະການເດັດຂາດ ຕໍ່ຫົວໜ່ວຍງົບປະມານ ທີ່ລະເມີດວິໄນ ແຜນການ-ການເງິນ; ເອົົາໃຈໃສ່ ປະຕິບັດວຽກງານ 3 ສ້າງ ຕິດພັນກັບຂະບວນການແຂ່ງຂັນຮັກຊາດ ແລະ ພັດທະນາ ໃຫ້ມີຈຸດສຸມ, ມີການແບ່ງຂັ້ນຄຸ້ມຄອງ ລະ ຫວ່າງ ສູນກາງ ແລະ ທ້ອງຖິ່ນ ຢ່າງຈະແຈ້ງ ເພື່ອສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງໃຫ້ອົງການປົກຄອງ ຂັ້ນທ້ອງຖິ່ນ ມີຄວາມເປັນເຈົ້າການຫລາຍຂຶ້ນ ໃນການພັດທະນາທ້ອງຖິ່ນ, ສືບຕໍ່ກໍານົດຕົວເລກການຈັດສັນລາຍຈ່າຍ ໃຫ້ແກ່ຂະແໜງການສູນກາງ ແລະ ທ້ອງຖິ່ນ ໃຫ້ລະອຽດ ແລະ ຊັດເຈນ; ເອົາໃຈໃສ່ຕໍ່ມາດຕະ ການ ແລະ ວິທີການໃນການເກັບລາຍຮັບຈາກຖານລາຍຮັບທີ່ມີໃນປັດຈຸບັນ ແລະ ຂຸດຄົ້ນເອົາໃຈໃສ່ຖານລາຍຮັບໃໝ່, ຍົກສູງຄວາມຮັບຜິດຊອບຂອງອົງການລັດທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ໃນການຊີ້ນຳ-ນຳພາ ການຈັດ ຕັ້ງປະຕິບັດແຜນງົບປະມານແຫ່ງລັດ, ເພີ່ມທະວີການຕິດຕາມກວດກາຂໍ້ມູນຖານລາຍຮັບໃຫ້ຕໍ່ເນື່ອງ ແລະ ເຂັ້ມງວດ, ແກ້ໄຂບັນຫາການຮົ່ວໄຫລຂອງການຈັດເກັບລາຍຮັບໃຫ້ຂາດຕົວ ໂດຍສະເພາະລາຍຮັບຈາກພາສີ, ຄ່າທຳນຽມ ແລະ ຄ່າບໍລິການ ຢູ່ບັນດາດ່ານ, ອາກອນ ແຕ່ລະປະເພດຂອງວິສາຫະກິດ, ອາກອນທີ່ດິນ ແລະ ຄ່າທຳນຽມທາງ, ແຮ່ທາດຕ່າງໆ ແລະ ການເຊື່ອງອຳລາຍຮັບຂອງບາງຫົວໜ່ວຍງົບປະມານ; ເອົາໃຈໃສ່ຄຸ້ມຄອງ ແລະ ນຳໃຊ້ປະລິມານເງິນ M2 ໃຫ້ມີຄວາມກົມກຽວ ແລະ ມີຄວາມສົມດຸນໃນລະດັບມະຫາພາກ ໂດຍສຸມໃສ່ການຄົ້ນຄວ້ານະໂຍບາຍສິນເຊື່ອ ເພື່ອສົ່ງເສີມ ແລະ ຕອບສະໜອງໃຫ້ແກ່ໂຄງການລົງທຶນ, ພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ແລະ ທຸລະກິດພາຍໃນໃຫ້ມີການຂະ ຫຍາຍຕົວ, ພ້ອມທັງເອົາໃຈໃສ່ຄົ້ນຄວ້າມາດຕະການຄຸ້ມຄອງ, ຕ້ານ ແລະ ສະກັດກັ້ນເງິນເຟີ້ ແລະ ການເໜັງຕີງອັດຕາແລກປ່ຽນ ຂອງເງິນກີບທຽບກັບເງິນຕາສະກຸນຫລັກ (ໂດລາສະຫາລັດ) ໃຫ້ມີສະ ຖຽນລະພາບ ແລະ ມີຄວາມໝັ້ນທ່ຽງກັບຄືນສູ່ສະພາບປົກກະຕິໂດຍໄວ; ຄົ້ນຄວ້າກົນໄກ ແລະ ມາດຕະການຄຸ້ມຄອງລາຄາສິນຄ້າຍຸດທະສາດ ແລະ ສິນຄ້າທີ່ຈໍາເປັນ ສໍາລັບຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນ ໃຫ້ມີສະຖຽນລະພາບ ເພື່ອບໍ່ໃຫ້ອັດຕາເງິນເຟີ້ເພີ່ມຂຶ້ນສູງ.

ຂ່າວ: ສົມຫວັງ

ພາບ: ເກດສະໜາ

KPL