ຂປລ. ໃນກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນ ເທື່ອທີ 8 ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດ ຊຸດທີ IX ໃນວັນທີ 26 ພະຈິກ 2024 ນີ້, ທ່ານ ສອນໄຊ ສີພັນດອນ ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ໄດ້ຕາງໜ້າໃຫ້ ລັດຖະບານ ຊີ້ແຈງຕໍ່ຄຳຊັກຖາມ ຂອງສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດ (ສສຊ) ໃນຫລາຍຫົວຂໍ້ສຳຄັນ ຕິດພັນກັບການຈັດຕັ້ງປະຕິ ບັດວາລະແຫ່ງຊາດ ວ່າດ້ວຍການແກ້ໄຂ ບັນຫາຫຍຸ້ງຍາກ ທາງດ້ານເສດຖະກິດ-ການເງິນ ໂດຍສະເພາະ ມາດຕະການ ແກ້ໄຂໄພເງິນເຟີ້, ຄ່າຄອງຊີບຂອງພະນັກງານ, ທະຫານ, ຕຳຫລວດ, ສະພາບຊຸດໂຊມຂອງພື້ນຖານໂຄງລ່າງ, ຄຸນນະພາບ ການສຶກສາ, ບັນຫາການຂາດແຄນ ແຮງງານ ແລະ ອື່ນໆ.

ຕໍ່ກັບບັນຫາດັ່ງກ່າວ, ທ່ານ ສອນໄຊ ສີພັນດອນ ​ໄດ້ຊີ້ແຈງວ່າ: ລັດຖະບານ ຈະສຸມໃສ່ແກ້ໄຂບັນດາຂໍ້ຄົງຄ້າງ ແລະ ສືບຕໍ່ເຊື່ອມສານການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ 5 ວຽກຈຸດສຸມ ຂອງວາລະແຫ່ງຊາດ ວ່າດ້ວຍການແກ້ໄຂ ຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ ທາງດ້ານເສດຖະກິດ-ການເງິນ ເຂົ້າໃນແຜນວຽກຂອງລັດຖະບານ ເປັນຕົ້ນ ບັນຫາເງິນເຟີ້, ລັດຖະບານ ໄດ້ສຸມໃສ່ແກ້ໄຂ ບັນຫາເງິນເຟີ້ຕະຫລອດມາ ເຊິ່ງເຮັດໃຫ້ອັດຕາເງິນເຟີ້ ມີທ່າອ່ຽງຫລຸດລົງຫລາຍ ທຽບໃສ່ປີຜ່ານມາ. ພ້ອມນີ້, ລັດຖະບານ ຍັງຈະສຸມໃສ່ຮັກສາສະ ຖຽນລະພາບຂອງຄ່າເງິນກີບ ດ້ວຍການສືບຕໍ່ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ນະໂຍບາຍເງິນຕາ ໃນທິດທາງທີ່ຮັດກຸມ ໂດຍສືບຕໍ່ຄົ້ນຄວ້າພິຈາລະນາ ການດັດປັບອັດຕາດອກເບ້ຍພື້ນຖານ ໃຫ້ແທດເໝາະກັບສະພາບໃນແຕ່ລະໄລຍະ ເພື່ອຄວບຄຸມການ ຂະຫຍາຍຕົວຂອງປະລິມານເງິນ M2 ແລະ ປ້ອງກັນການຂາດສະຖຽນລະພາບ ທາງການເງິນ; ຈະຄົ້ນຄວ້າກໍານົດເພດານ ອັດຕາດອກເບ້ຍ ທັງເງິນກູ້ ແລະ ເງິນຝາກ ເປັນເງິນຕາ ຕ່າງປະເທດ ແນໃສ່ ຍົກສູງຄວາມຕ້ອງການໃນການຖືຄອງເງິນກີບ ແລະ ຫລຸດຜ່ອນ ຄວາມຕ້ອງການຖືຄອງເງິນຕາຕ່າງປະເທດ; ສືບຕໍ່ຄຸ້ມຄອງສະຖາບັນການເງິນ ໃຫ້ມີຄວາມໝັ້ນທ່ຽງ ແລະ ພັດທະນາລະ ບົບຊຳລະໃຫ້ທັນສະໄໝ ໂດຍສຸມໃສ່ຄວບຄຸມອັດຕາແລກປ່ຽນ ຕາມກົນໄກຕະຫລາດ, ນັບທັງພັດທະ ນາລະບົບການຊຳລະສະສາງຂ້າມແດນ ດ້ວຍເງິນສະກຸນທ້ອງຖິ່ນກັບປະເທດໃກ້ຄຽງ; ສືບຕໍ່ຄຸ້ມຄອງເງິນຕາຕ່າງປະເທດ ໃຫ້ເຂົ້າສູ່ລະບົບທະນາຄານໃຫ້ຫລາຍຂຶ້ນ ໂດຍສະເພາະ ການສົ່ງອອກ-ນໍາເຂົ້າສິນ ຄ້າ ຕ້ອງຜ່ານການ ຊຳລະສະສາງ ຜ່ານບັນຊີຢູ່ທະນາຄານທຸລະກິດ ຕິດພັນກັບການດັດສົມບໍລິສັດ ນໍາເຂົ້າ-ສົ່ງອອກ ໃຫ້ຢູ່ໃນຈໍານວນທີ່ເໝາະສົມ ແລະ ເອົາໃຈໃສ່ ຄຸ້ມຄອງລາຍຮັບ ເງິນຕາຕ່າງປະເທດ ຈາກການສົ່ງອອກ, ການລົງທຶນຈາກຕ່າງປະເທດ, ຈຳກັດ ການນໍາເຂົ້າສິນຄ້າທີ່ບໍ່ຈຳເປັນ, ຟູມເຟືອຍ ແລະ ສິນຄ້າທີ່ພາຍໃນຜະລິດໄດ້ໃຫ້ໄດ້ 20-25% ໄປຄຽງຄູ່ກັບການຄຸ້ມຄອງ ລາຄາສິນຄ້າ, ຄ່າບໍລິການ ແລະ ການປະຕິບັດນະໂຍບາຍອຸດໜູນຄ່າຄອງຊີບໃຫ້ແກ່ພະນັກງານ, ທະຫານ, ຕຳຫລວດ, ພະນັກ ງານບຳນານ, ຄູ-ອາຈານ, ແພດ-ໝໍ ແລະ ແຮງງານຂັ້ນຕໍ່າ, ຄຸ້ມຄອງຢ່າງເຂັ້ມງວດ ຕໍ່ການຄ້ານອກລະບົບ, ການຄ້າຂາຍເຖື່ອນ ເປັນຕົ້ນ ການລັກລອບນໍາເຂົ້າຍານພາຫະນະ; ສືບຕໍ່ຊຸກຍູ້ການຜະລິດພາຍໃນບົນຈິດໃຈ ສ້າງເສດຖະກິດເອກະລາດ ເປັນເຈົ້າຕົນເອງ(ສອຈ) ເພື່ອຄໍ້າປະກັນສະບຽງອາຫານ, ທົດແທນການນໍາເຂົ້າ ແລະ ເປັນສິນຄ້າສົ່ງອອກ ທີ່ມີຄຸນນະພາບ ແລະ ມີມາດຕະຖານເປັນທີ່ຍອມຮັບ ຂອງຕະຫລາດ ຕ່າງປະເທດ.

ສຳລັບ ນະໂຍບາຍຄ່າຄອງຊີບ ຂອງພະນັກງານ-ລັດຖະກອນ, ທະຫານ, ຕຳຫລວດ ທ່ານນາ ຍົກ ຊີ້ແຈງວ່າ: ຕະຫລອດໄລຍະຜ່ານມາ ລັດຖະບານ ໄດ້ຖືສໍາຄັນ ແລະ ເປັນບູລິມະສິດ ໃນການປັບ ປຸງເງິນເດືອນ, ເງິນນະໂຍບາຍຕ່າງໆ ຂອງພະນັກງານ-ລັດຖະກອນ, ທະຫານ, ຕຳຫລວດ ແລະ ພະນັກ ງານບຳນານ ເຊິ່ງໄດ້ມີການເພີ່ມດັດສະນີ, ເພີ່ມເງິນຄ່າຄອງຊີບ ເປັນແຕ່ລະໄລຍະ. ສ່ວນພື້ນຖານໂຄງລ່າງທີ່ເປ່ເພ ລັດຖະບານ ຮັບຮູ້ວ່າມີການເຊື່ອໂຊມຫລາຍແທ້ ໂດຍສະເພາະຖະໜົນຫົນທາງ ເຊິ່ງລັດຖະບານ ພວມລະດົມແຫ່ງທຶນກູ້ຢືມ ດອກເບ້ຍ ຜ່ອນຜັນ ຈາກຕ່າງປະເທດ ເພື່ອສຸມໃສ່ບູລະນະ ແລະ ສ້ອມແປງບັນດາເສັ້ນທາງຫລວງແຫ່ງຊາດ ທີ່ເປັນເສັ້ນທາງສາຍຫລັກ ໃນການເຊື່ອມຈອດ ບັນດາແຂວງ ໃຫ້ສຳເລັດໂດຍໄວ.

ສ່ວນການປັບປຸງຄຸນນະພາບການສຶກສາ, ລັດຖະບານ ຈະສືບຕໍ່ປະຕິບັດມາດຕະການຈໍານວນໜຶ່ງ ໂດຍສະເພາະ ຫລຸດຜ່ອນການສິດສອນຫ້ອງຄວບ, ສະໜອງຄູສອນໃຫ້ພຽງພໍ, ເປີດຫລັກສູດບຳ ລຸງຄູ, ໃຫ້ມີຄວາມສາມາດ, ມີວິທີສິດສອນແບບໃໝ່ໃຫ້ທັນຍຸກທັນສະໄໝ. ພ້ອມນີ້, ລັດຖະບານ ຍັງໄດ້ຈັດສັນງົບປະມານອຸດໜູນ ຄູອາສາສະໝັກ ຈໍານວນ 90 ຕື້ກີບ. ໃນນັ້ນ, ງົບຈາກລັດຖະບານ 76 ຕື້ກີບ, ທະນາຄານພັດທະນາລາວ 14 ຕື້ກີບ; ສືບຕໍ່ປັບປຸງ ແລະ ຂະຫຍາຍພື້ນຖານ ໂຄງລ່າງສະຖານການສຶກສາ, ສະໜອງອຸປະກອນ ການຮຽນ-ການສອນ ໃຫ້ພຽງພໍຂັ້ນພື້ນຖານ ແລະ ຈະສູ້ຊົນສ້າງໂຮງຮຽນ ກິນ-ນອນ ຢູ່ໂຮງຮຽນໝວດປະຖົມ ແລະ ມັດຖະຍົມສົມບູນ ​ໃນຊົນນະບົດ.

ສຳລັບ ບັນຫາການຂາດແຄນແຮງງານ, ລັດຖະບານ ພວມສຸມໃສ່ແກ້ໄຂ ໂດຍປະຕິບັດມາດຕະ ການຕ່າງໆ, ເພີ່ມທະວີເອົາໃຈໃສ່ສ້າງ ແລະ ພັດທະນາສີມືແຮງງານຢູ່ພາຍໃນ ດ້ວຍຫລາຍ ຮູບແບບເຊັ່ນ:ລະດົມໃຫ້ຜູ້ປະກອບການມີນະໂຍບາຍຕໍ່ແຮງງານລາວ ໂດຍການສ້າງເງື່ອນໄຂ ພັດທະນາສີມືແຮງງານກັບທີ່ ໂດຍສະເພາະ ບັນດາໂຮງງານອຸດສາຫະກຳຕ່າງໆ ເຊິ່ງສາມາດ ແກ້ໄຂດີກວ່າເກົ່າ, ແຕ່ອີງໃສ່ການຂະຫຍາຍຕົວທາງ ດ້ານເສດຖະກິດ ກໍເຫັນວ່າ ພວກເຮົາຍັງຂາດແຄນແຮງງານຫລາຍ. ສະນັ້ນ, ໃນຕໍ່ໜ້າ ລັດຖະບານ ຈະສຸມໃສ່ຕື່ມບາງ ມາດຕະການ ໂດຍສະເພາະ ຈະຂະຫຍາຍໂຮງຮຽນສາມັນວິຊາຊີບ ໃຫ້ຫລາຍຂຶ້ນກວ່າເກົ່າ ເພື່ອໃຫ້ນັກຮຽນທີ່ຮຽນຈົບ ສາຍສາມັນວິຊາຊີບແລ້ວ ບໍ່ມີຈຸດປະສົງຮຽນຕໍ່ສາຍອາຊີວະ ແລະ ມະຫາ ວິທະຍາໄລ ແມ່ນສາມາດເຮັດວຽກໄດ້ເລີຍ; ປັບປຸງນະໂຍບາຍຊຸກຍູ້ ສົ່ງເສີມໃຫ້ຜູ້ປະກອບການ ມີສ່ວນຮ່ວມໃນການສ້າງສີມືແຮງງານ ໂດຍສະເພາະ ນະໂຍບາຍດ້ານອາກອນ, ນະໂຍບາຍ ການເຂົ້າຫາແຫລ່ງທຶນ ຫລື ນະໂຍບາຍ ທາງດ້ານຄ່າເຊົ່າສໍາປະທານທີ່ດິນ ສໍາລັບຜູ້ປະກອບການ ທີ່ສ້າງສີມືແຮງງານໄດ້ຫລາຍ ແລະ ຈະປັບປຸງຂອດການປະສານງານ ລະຫວ່າງ ຜູ້ຕ້ອງການແຮງງານ ແລະ ຜູ້ສ້າງສີມືແຮງງານ ໃຫ້ກົມກຽວກັນ ເພື່ອໃຫ້ການສ້າງແຮງງານ ໃຫ້ຖືກຕາມຄວາມຕ້ອງການ ຂອງຕະຫລາດ ແຮງງານ.

ຂ່າວ: ທະນູທທອງ

ພາບ: ຂັນໄຊ

KPL