*ບຸນຫໍ່ເຂົ້າປະດັບດິນເປັນປະເພນີໜຶ່ງໃນຮີດສີບສອງຄອງສີບສີ່ຈັດຂຶ້ນໃນມື້ແຮມ 14 ຄໍ່າເດືອນ 9 ລາວຂອງທຸກໆປີ ຫລື ເອີ້ນວ່າບຸນເດືອນເກົ້າ ຊຶ່ງປີນີ້ກົງກັບວັນທີ 14 ກັນຍາ 2023. ບຸນຫໍ່ເຂົ້າປະດັບດິນ ເປັນບຸນເຮັດເພື່ອອຸທິດສ່ວນບຸນສ່ວນກຸສົນ ໃຫ້ຜີເຜດ ຫລື ຍາດພີ່ນ້ອງເພື່ອນມິດສະຫາຍທີ່ໄດ້ລ່ວງລັບໄປແລ້ວນັ້ນ.

ໃນມື້ແຮມ 13 ຄໍ່າເດືອນ 9 ກ່ອນຈະຮອດມື້ຫໍ່ເຂົ້າປະດັບດິນ, ຊາວບ້ານຈະກຽມເຄື່ອງເພື່ອຖວາຍເປັນຕົ້ນ: ຫໍ່ເຂົ້າໜົມ, ອາຫານຄາວຫວານໄດ້ແກ່ ປາ, ຊີ້ນແຫ້ງ, ເຜືອກມັນ, ນໍ້າອ້ອຍນໍ້າຕານ, ແປ້ງນົວ, ເກືອ, ໝາກເຜັດ...ພ້ອມຄໍາໝາກຄໍາພູ, ຢາສູບທີ່ຫໍ່ດ້ວຍໃບຕອງ ຫລື ເຈ້ຍກໍ່ໄດ້. ສາມາດແຍກຫໍ່ອາຫານຫວານຄາວມັນ, ຄໍາພູຢາສູບເປັນແຕ່ລະຫໍ່ບໍ່ໃຫ້ປົນກັນ ຫລື ເອົາ ແນວລະໜ້ອຍຄົບເຍືອງໃນໃນຫໍ່ດຽວກັນກະໄດ້. ຜູ້ເຖົ້າຜູ້ແກ່ເຄີຍເວົ້າວ່າ: ປາງບຸນໃຫຍ່ຂອງຊາວບຸນລາວມີ 2 ມື້ຄື: ບຸນຫໍ່ເຂົ້າປະດັບດິນ ແລະ ບຸນຫໍ່ເຂົ້າສາກ (ເຂົ້າສະຫລາກ) ເພາະເປັນມື້ທີ່ເຊື່ອກັນວ່າ: ປະຕູນະລົກຈະເປີດອອກໃຫ້ພວກຜີໄດ້ອອກມາຮັບເຂົ້າປາອາຫານ, ເຂົ້າຕົ້ມເຂົ້າໜົມທີ່ຍາດຕິພີ່ນ້ອງເອົາມາຢາຍໃຫ້.

ພໍຮອດຕອນເຊົ້າມືດເວລາປະມານ 3-5 ໂມງຂອງມື້ແຮມ 14 ຄໍ່າເດືອນ 9 ກໍນໍາເອົາຫໍ່ເຂົ້າເຫລົ່ານັ້ນໄປຢາຍໄວ້ກ້ອງຕົ້ນໄມ້, ຫ້ອຍຕາມງ່າໄມ້, ຕາມບໍລິເວນກໍາແພງວັດ ຫລື ຕາມພື້ນດິນສີ່ແຈບ້ານພ້ອມກັບໄຕ້ທູບທຽນ ແລະ ບອກເລົ່າພວກຜີເຜດ ຫລື ຍາດຕິພີ່ນ້ອງທີ່ໄດ້ລ່ວງລັບໄປແລ້ວ ໃຫ້ມາຮັບຈັບເອົາສິ່ງຂອງ ແລະ ຜົນບຸນດ້ວຍ. ຈາກນັ້ນກໍກັບເມື່ອເຮືອນໃຜເຮືອນລາວ ເພື່ອກຽມໜຶ້ງເຂົ້າ ແລະ ອາຫານຄາວຫວານ ອີກຊຸດໜຶ່ງໄປຕັກບາດຖວາຍສັງກະທານແດ່ພະສົງສາມະເນນ ຢູ່ວັດວາອາຮາມໃນຕອນເຊົ້າແຕ່ 7 ໂມງເປັນຕົ້ນໄປ.

ຕາມພະພຸດທະເຈົ້າຕັດວ່າ: ໄຮ້ປະໂຫຍດທີ່ຈະເອົາເຂົ້າເອົາເຄື່ອງໄປເຮັດແນວນີ້ ເພາະຜູ້ຕາຍແລ້ວບໍ່ມີມື້ຢ້ອນກັບມາຮັບສິ່ງຂອງເຫລົ່ານັ້ນແຕ່ຢ່າງໃດ ຄວນຈະທອດທານໃຫ່ແກ່ພາມ ຫລື ຄົນທຸກຍາກ ແລະ ສັດເດຍລະສານ ສິ່ງຂອງເຫລົ່ານີ້ຈະເປັນອານິສົງງອກງາມໄປເຖິງຜູ້ທີ່ລ່ວງລັບໄປແລ້ວ ສ່ວນພະສົງເອງເປັນເນື້ອນາບຸນ. ຈິ່ງມີການສັງເກດວ່າ ພະພຸດທະອົງ ບໍ່ຢາກໃຫ້ ເຄື່ອງເຫລົ່ານັ້ນຕ້ອງເນົ່າຖິ້ມໂດຍບໍ່ມີປະໂຫຍດຫລື ບໍ່ຈຶ່ງໄດ້ຕັດຫ້າມແນວນັ້ນ.

ຢ່າງໃດກໍຕາມ, ບຸນຫໍ່ເຂົ້າປະດັບດິນເປັນບຸນທີ່ຄົນລາວຊາວພຸດໄດ້ສືບທອດປະຕິບັດກັນມາບໍ່ໄດ້ຂາດແຕ່ລະປີເພື່ອທອດໃຫ້ຮຸ່ນສູ່ຮຸ່ນຕໍ່ໄປຈົນຕາບເທົ້າຊົ່ວກາລະນາ.

 
ໂດຍ: ສາວບ້ານໂນນ

KPL