ຂປລ
*ປະຊາຊົນລາວເຮົາ ມີຄວາມເຊື່ອ ພະຍານາກໃນແມ່ນໍ້າຂອງ ແລະ ເພື່ອເປັນການເຄົາລົບ ຄົນ ລາວຈຶ່ງນໍາເອົາລວດລາຍຂອງນາກ ມາກ່ຽວພັນ ໃນການດໍາລົງຊີວິດໂດຍ “ລາຍນາກ” ຈະຖືກ ປະດິດຂຶ້ນໃນຫລາຍ ຮູບແບບ ແລະ ຫລາຍວັດຖຸທີ່ແຕກຕ່າງກັນ ຕາມຈຸດປະສົງການຊົມໃຊ້ ແລະ ຂອງພິທີກຳຕ່າງໆ.
*ປະຊາຊົນລາວເຮົາ ມີຄວາມເຊື່ອ ພະຍານາກໃນແມ່ນໍ້າຂອງ ແລະ ເພື່ອເປັນການເຄົາລົບ ຄົນລາວຈຶ່ງນໍາເອົາລວດລາຍຂອງນາກ ມາກ່ຽວພັນ ໃນການດໍາລົງຊີວິດໂດຍ “ລາຍນາກ” ຈະຖືກປະດິດຂຶ້ນໃນຫລາຍ ຮູບແບບ ແລະ ຫລາຍວັດຖຸທີ່ແຕກຕ່າງກັນ ຕາມຈຸດປະສົງການຊົມໃຊ້ ແລະ ຂອງພິທີກຳຕ່າງໆ ເຊັ່ນ: ການເຮັດໄຫລເຮືອໄຟ ທີ່ມີຮູບຮ່າງເປັນພະຍານາກ ໃນມື້ບຸນອອກພັນສາ, ການປັ້ນຮູບພະຍານາກຕາມວັດວາອາຮາມ ແລະ ບ້ານເຮືອນ ລວມເຖິງການປັກແຊວ ໃນເຄື່ອງນຸ່ງຫົ່ມ, ແຜ່ນແພ ຫລື ສິ້ນ ຂອງເອື້ອຍນ້ອງແມ່ຍິງລາວ.
ທ່ານ ນາງ ດວງເດືອນ ບຸນຍາວົງ ນັກຂຽນ ແລະ ນັກອອກແບບລວດລາຍໃນຜ້າລາວ ໄດ້ເວົ້າສູ່ຟັງວ່າ: ການຕໍ່າຫູກ ແມ່ນມູນເຊື້ອທີ່ຕິດພັນ ກັບເອື້ອຍນ້ອງແມ່ຍິງລາວມາແຕ່ດົນນານແລ້ວ ເຊິ່ງມີການສືບທອດຈາກຮຸ່ນສູ່ຮຸ່ນ ເຊິ່ງການຕໍ່າ ກໍມີລວດລາຍທີ່ແຕກຕ່າງກັນອອກໄປ ແລ້ວແຕ່ຄວາມນິຍົມຊົມຊອບ ແລະ ການເຊື້ອຖື ເພາະການປັກ ລວດລາຍໄວ້ໃນຜື່ນຜ້າ ໝາຍຄວາມວ່າ ການສະແດງເອກະລັກ ເພື່ອສື່ຄວາມ ໝາຍຜ່ານລວດລາຍຕ່າງໆ ເຊັ່ນ: ລາຍນາກລາວ ກໍເປັນລາຍໜຶ່ງທີ່ມີຄວາມໝາຍຄວາມສໍາຄັນ ສໍາລັບຄົນລາວ ເພາະຕາມຄວາມເຊື້ອຖື ຂອງຄົນລາວ ທີ່ເຊື້ອກັນວ່າ ພະຍານາກ ແມ່ນສິ່ງສັກສິດທີ່ຄອຍປົກປັກຮັກສາ ໃຫ້ຄວາມຢູ່ເຢັນເປັນສຸກ ປາສະຈາກສິ່ງທີບໍ່ດີ.ສະນັ້ນ, ຄົນລາວຈຶ່ງ ນໍາເອົາລວດລາຍ ພະຍານາກ ມາເປັນສັນຍະລັກໃນສະຖານທີຕ່າງໆ ລວມເຖິງລາຍນາກທີ່ປັກແສ່ວ ຫລື ຕໍ່າໃນເຄື່ອງນຸ່ງຫົ່ມຂອງແມ່ຍິງລາວ. ໂດຍການຕໍ່າລາຍນາກ ກໍ່ບໍ່ແມ່ນເລື່ອງງ່າຍ ຕ້ອງໄດ້ໃຊ້ຄວາມປານິດ ແລະ ຄວາມອົດທົນພະຍາມຍາມ ເພາະການຕໍ່າມີຫລາຍຂັ້ນຕອນ ເລີ່ມຈາກການສາວເສັ້ນໄໝ ແລ້ວນໍາໄປຍ້ອມສີທໍາມະຊາດ ແລ້ວຈຶ່ງນໍາມາຕໍ່າເປັນລວດລາຍ ທີ່ສວຍງາມ ດັ່ງທີ່ເຮົາເຫັນຕາມຜືນຜ້ານັ້ນເອງ ໂດຍການຕໍ່າລາຍນາກ ຕາມປະເພນີ້ແລ້ວ ໂຕນາກຈະໃຊ້ຝ້າຍຂາວຕໍ່າ, ສ່ວນຫົວນາກຈະໃສ່ສີທີ່ມີຄວາມໂດດເດັ່ນ ເພື່ອສະແດງເຖິງພະລັງອໍານາດ. ສະນັ້ນ, ການຍ້ອມສີ ຕ້ອງໄດ້ກະກຽມສີ ຄື ສີແດງ, ຂຽວ,ສີທອງ ແລະ ການຕໍ່າກໍ່ໄດ້ໃຊ້ຫລາຍວິທີເຊັ່ນ : ການຈົກ,ການຂິດ , ການມັດມີ່ ແລະ ອື່ນໆ ຫລາຍຂັ້ນຕອນກ່ອນຈະອອກມາເປັນຜ້າແພ ລວດລາຍຕ່າງໆທີ່ເຮົາເຫັນຄືທຸກມື້ນີ້.
ລາຍນາກ ໃນຜ້າພື້ນເມືອງລາວໄດ້ປະຈັກສູ່ສາຍຕາຊາວໂລກ ເພາະເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້ ອົງການ ອົງການ UNESCO ໄດ້ຂຶ້ນທະບຽນ “ລາຍນາກ” ໃນຜ້າພື້ນເມືອງລາວ ເປັນມໍລະດົກທາງວັດທະນະທໍາຂອງໂລກ ທີ່ບໍ່ສາມາດຈັບຕ້ອງໄດ້ ໂດຍຈຸດນີ້ ມັນໄດ້ສ້າງຄວາມພາກພູມໃຈ ໃຫ້ປະຊາຊົນຄົນລາວທົ່ວປະເທດ. ແນວໃດກໍດີ ເພື່ອເຮັດໃຫ້ວັດທະນະທໍາທີ່ສວຍງາມແບບນີ້ ຢູ່ຄຽງຄູ່ ປະຊາຊົນຄົນລາວເຮົາ ສະນັ້ນ, ໄວໜຸ່ມ ຜູ້ໜຸ່ມ ນ້ອຍ ຕ້ອງມີການປົກປັກຮັກສາ ແລະ ສືບທອດວັດທະນະທໍາອັນລໍ້າຄ່າ ໃຫ້ລູກຫລາຍຮູ້ນຕໍ່ໄປ ເພື່ອບໍ່ໃຫ້ຈາງຫາຍໄປກັບການເວລາ ແລະ ຄວາມຈະເລີນສີວິໄລຂອງບ້ານເມືອງ.
KPL
