*ການຜະລິດໄປໄດ້ດີ, ຕະຫລາດແມ່ນສ່ວນສໍາຄັນ ເປັນຕ່ອງໂສ້ໃນຂະບວນການຜະລິດເປັນສິນຄ້າ ເພາະຖ້າຜະລິດແລ້ວບໍ່ມີຕະຫລາດເພື່ອຈໍາໜ່າຍທີ່ສອດຄ່ອງ ເໝາະສົມກັບສະພາບແຫ່ງການພັດທະນາ, ຜົນຜະລິດອອກມາບໍ່ໄດ້ຖືກຈໍາໜ່າຍໄດ້ຕາມເປົ້າ ໝາຍ. ທຸກມື້ນີ້ ວິທີການຕະຫລາດມີຫລາຍຊ່ອງທາງ ຕາມກະ ແສຟອງພັດທະນາ​,  ການຈ່າວຂາຍ ມີທັງແບບດັ້ງເດີມ ແລະ ແບບໃໝ່ຜ່ານຊ່ອງທາງອອນລາຍ ທີ່ສາມາດເຂົ້າເຖິງລູກຄ້າທົ່ວສາລະທິດ, ການຕະຫລາດຈຶ່ງບໍ່ຢຸດບ່ອນເກົ່າໄດ້, ຂາຍໄປທົ່ວປະເທດ ຂາຍອອກນອກປະເທດ ມີວິທີການໃໝ່ທັນສະໄໝ. ການເຮັດຕະຫລາດຈຶ່ງຕ້ອງທັນສະພາບ, ປັບຕົວໃຫ້ທັນ.

    ກ່ຽວກັບການຜະລິດເປັນສິນຄ້າພາຍໃນ, ນອກຈາກບັນຫາຕົ້ນທຶນແລ້ວ, ປະເດັນທີ່ມັກຖືກຍົກຂຶ້ນອັນໜຶ່ງກໍ່ແມ່ນເລື່ອງຕະຫລາດຈໍາໜ່າຍ. ຜ່ານມາ ໄດ້ມິີຄວາມພະຍາຍາມສູງໃນການປະຕິບັດນະໂຍບາຍຜະລິດເປັນສິນຄ້າຢູ່ພາຍໃນ, ຕະຫລາດນັດຊົນນະບົດ ຈົນຮອດຕະຫລາດໃຫຍ່ໃນເຂດຕົວເມືອງໄດ້ຈໍ່ຂຶ້ນ ເພື່ອເປັນສະຖານທີ່ແລກປ່ຽນຊື້-ຂາຍສິນຄ້າ ທີ່ມີໝາກມີຜົນຕາມສະພາບຈຸດພິເສດ ແລະ ເງື່ອນໄຂ ຂອງແຕ່ລະທ້ອງຖິ່ນ.

    ປະເດັນທີ່ຖືກຕັ້ງຂຶ້ນເລື່ອງຕະຫລາດນີ້ ກໍ່ຍັງມີເປັນໄລຍະວ່າ ປູກ-ລ້ຽງໄດ້ມາຈະຂາຍ? ໄລຍະຫລັງໂຄວິດ19 ລາຄາມັນຕົ້ນດີ, ກະສິກອນທີ່ມີເງື່ອນໄຂ ສຸມໃສ່ປູກ, ຈົນເກີດການບຸກລຸກປ່າປ້ອງກັນ, ປ່າ...ທີ່ຕ້ອງຮັກສາ, ບາງບ່ອນເຫັນວ່າລາຄາມັນຕົ້ນດີ ກໍ່ຕັດສິນໃຈຖາງຕົ້ນໄມ້ອຸດສາຫະກໍາທີ່ປູກມາຫລາຍປີ...ຜົນຕໍ່ມາປີກາຍມານີ້ລາຄາມັນຕົ້ນພັດຖືກລົງ, ເປັນບັນຫາໃຫ້ເຈັບຫົວສໍາລັບຜູ້ລົງທຶນຫລາຍ ແລະ ພາກລັດກ່ຽວຂ້ອງຈະຊຸກຍູ້?ຊ່ວຍ. ຖ້າຫາກຄຶດຄືນຫລັງບັນຫາມັນຕົ້ນ ຢູ່ເຂດເມືອງປາກງື່ມຍ້ອນໂຮງງານຍຸບ, ຜູ້ປູກມັນຕົ້ນສະໜອງໂຮງງານຫລາຍຄົນເກັບເງິນຄືນບໍ່ໄດ້,​ ກາຍເປັນບັນຫາໃຫ້ລັດຕ້ອງເຈັບຫົວ...ມາຮອດດຽວນີ້ບໍ່ມີຂ່າວວ່າໄດ້ຮັບການແກ້ໄຂຕົກໄປ? ບັນຫາໄດ້ສະທ້ອນວ່າທຸກການຜະລິດລ້ວນມີຄວາມສ່ຽງ, ຖ້າຮູ້ບໍລິຫານຄວາມສ່ຽງກໍ່ຈະບໍ່ຖືກກະທົບໜັກໃນເວລາເກີດບັນຫາ. ໃນປະເດັນດັ່ງກ່າວ ກໍ່ມີຫລາຍທັດສະນະເວົ້າວ່າລໍາພັງແຕ່ຜູ້ຜະລິດ ກໍ່ບໍ່ອາດເຮັດໃຫ້ບັນຍາກາດຜະລິດເປັນສິນຄ້າຄຶກຄື້ນ ມີໝາກຜົນລັກສະນະຍືນຍົງໄດ້, ຈໍາເປັນພາກລັດທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ຈະຕ້ອງຊຸກຍູ້ແຂງແຮງ-ສະໝໍ່າສະເໝີ, ກໍ່ຄືກັນກັບການຫລຸດຜ່ອນຄວາມທຸກຍາກ ກໍ່ຄືລຶບລ້າງການກືກໜັງສື, ມີຜົນສໍາເລັດແລ້ວຈະເຮັດແນວໃດຈະບໍ່ໃຫ້ສະພາບກັບຄືນໄປບ່ອນເກົ່າ ຄືກັບມາທຸກ ຫລື ກັບມາກືກອີກ, ນັ້ນໝາຍວ່າຕ້ອງໄດ້ເຮັດຕໍ່ໄປໆໃຫ້ມີພື້ນຖານອັນແໜ້ນແກ່ນໄວ້.

    ເວົ້າເຖິງຕະຫລາດ, ປະທານ ໄກສອນ ພົມວິຫານ ເຄີຍເວົ້າວ່າ “ຢາກໃຫ້ການຜະລິດສິນຄ້າຂະຫຍາຍຕົວດີ, ກ່ອນອື່ນຕ້ອງມີຕະຫລາດຮອງຮັບ, ເປີດກວ້າງການພົວພັນຊື້-ຂາຍ ລະຫວ່າງເຂດຕ່າງໆ ແລະ ອອກສູ່ພາຍນອກ. ໃນເວລາທີ່ສິນຄ້າອຸດສາຫະກໍາຂອງພວກເຮົາຍັງມີບໍ່ຫລາຍ, ຄຸນນະພາບບໍ່ສູງ, ຕະຫລາດເຮົາຖືກບັນດາປະເທດອ້ອມແອ້ມທີ່ມີລະດັບຂະຫຍາຍຕົວສູງກວ່ານັ້ນຢຶດຄອງເປັນສ່ວນໃຫຍ່...ພວກເຮົາຕ້ອງດັດແປງໂຄງປະກອບສິນຄ້າຂາເຂົ້າເທື່ອລະກ້າວ ເພື່ອເຮັດແນວໃດໃຫ້ບໍລິມາດສິນຄ້າຂາເຂົ້າທີ່ເປັນຜະລິດຕະພັນສໍາເລັດຮູບ ເພີ່ມຂຶ້ນຊ້າກວ່າສິນຄ້າພາຍໃນທີ່ເປັນວັດຖຸປະກອນ ແລະ ວັດຖຸດິບ. ບັນຫານີ້ມັນຕິດພັນກັບການຄ່ອຍໆ ຫລຸດຜ່ອນການສົ່ງອອກຊັບພະຍາກອນທີ່ເປັນວັດຖຸດິບ ໂດຍປ່ຽນແທນດ້ວຍການຂາອອກຊັບພະຍາກອນ ທີ່ໄດ້ປຸງແຕ່ງແລ້ວ, ທັງມີມູນຄ່າສູງ, ທັງຫລຸດຜ່ອນໄດ້ຄ່າຂົນສົ່ງ, ສາມາດເພີ່ມການຜະລິດພາຍໃນປະເທດ ແລະ ສົ່ງເສີມຢ່າງແຂງແຮງ ການນໍາເອົາເຕັກໂນໂລຊີລະດັບສູງເຂົ້າມາປະເທດເຮົາ. ຕ້ອງເຂົ້າໃຈວ່າຕະຫລາດພາຍໃນປະເທດມີບົດບາດສໍາຄັນ ບໍ່ພຽງແຕ່ສໍາລັບການຜະລິດເພື່ອຄວາມຕ້ອງການໃຊ້ສອຍຢູ່ພາຍໃນປະເທດເທົ່ານັ້ນ,​ ຫາກຍັງມີຄວາມໝາຍຊຸກຍູ້ການຂາອອກ ທັງທາງດ້ານບໍລິມາດ ແລະ ຄຸນນະພາບຂອງຜະລິດຕະພັນ. ບັນດາຜູ້ຜະລິດ ແລະ ນັກທຸລະກິດຂອງພວກເຮົາ ຖ້າບໍ່ເຕີບໃຫຍ່ຂຶ້ນ ໂດຍຜ່ານຕະຫລາດພາຍໃນ ກໍ່ຍາກທີ່ຈະບັນລຸຜົນສໍາເລັດໃນຕະຫລາດຕ່າງປະເທດ...”​

( ຄ້ອງໃໝ່)