ຄໍາ ແມບ-ແໝບ, ໂມກ-ໂໝກ ໃນພາສາລາວ

12/09/2024 07:00
Email Print 497
ຂປລ ຫລາຍບົດໃນໄລຍະມໍ່ໆມານີ້ ໄດ້ນໍາເອົາຄໍາສັບທີ່ປະກອບສ້າງຂຶ້ນດ້ວຍອັກສອນສູງ ແລະ ຕໍ່າເປັນຕົວແກນ ຫລື ພະຍັນຊະນະແກນ ປະກອບໃສ່ສະຫລະຕົວດຽວກັນ.

         ຫລາຍບົດໃນໄລຍະມໍ່ໆມານີ້ ໄດ້ນໍາເອົາຄໍາສັບທີ່ປະກອບສ້າງຂຶ້ນດ້ວຍອັກສອນສູງ ແລະ ຕໍ່າເປັນຕົວແກນ ຫລື ພະຍັນຊະນະແກນ ປະກອບໃສ່ສະຫລະຕົວດຽວກັນ, ຈໍານວນໜຶ່ງມີຕົວສະກົດ ໂດຍສະເພາະຕົວສະກົດຕາຍ ເຊິ່ງໃນພຶດຕິກໍາຕົວຈິງມັກພົບການຂຽນບໍ່ຖືກຕາມຫລັກໄວຍາກອນ ກໍ່ຄືຕາມວັດຈະນະນຸກົມ ພາສາລາວ. ບົດນີ້ ຈຶ່ງສືບຕໍ່ເອົາບາງຄໍາມາທົບທວນນໍາກັນອີກ.

          ຄໍາ “ແມບ” ເປັນຄໍາຄຸນນາມ ໝາຍເຖິງ ແສງເຫລື້ອມນ້ອຍໆ ແລະ ໄວ ເອີ້ນ ເຫລື້ອມແມບ; ເປັນກໍາມະ ໝາຍເຖິງ ອາການນອນແຊ່ຢູ່ໃນນໍ້າ ຂອງຄົນ ແລະ ສັດ ເຊັ່ນ ຄວາຍແມບນໍ້າ...ຄໍາວ່າ “ແມບ” ຍັງມີສັບທີ່ພວກເຮົາພົບເຫັນຫລາຍ ເຊິ່ງປະກອບຢູ່ນໍາຄໍາທີ່ມີສອງພະຍາງ ມີຄວາມໝາຍແຕກຕ່າງກັນໄປ ເຊັ່ນ: ມັບແມບ ເປັນຄໍາຄຸນນາມ ໝາຍເຖິງ ເຮັດລັບໆລີ້ໆ, ລີ້, ເຫັນແດ່ບໍ່ເຫັນແດ່; ຟ້າແມບເຫລື້ອມ ເປັນຄໍານາມ ໝາຍເຖິງ ແສງທີ່ຢູ່ໄກໆແຕ່ໄວ ເທິງທ້ອງຟ້າ ເວລາຈະມີຝົນ...ນອກນັ້ນ ຍັງມີບາງກໍລະນີ ມີຄວາມໝາຍແຝງ ເຊັ່ນ ເຫລື້ອມແມບ ເຊິ່ງຄວາມໝາຍເດີມ ກໍ່ໝາຍເຖິງແສງເຫລື້ອມຢ່າງໄວ, ແຕ່ໃນກໍລະນີເວົ້າເຖິງການກິນທີ່ມີລັກສະນະໄວ ຢ່າງບໍ່ເຫລືອ ດັ່ງວ່າ ກິນເຫລື້ອມແມບ ໝາຍເຖິງ ຄຸນລັກສະນະການກິນຂອງກິນໃດໜຶ່ງຢ່າງໝົດສ້ຽງ, ເມື່ອຖືກຖາມວ່າ ຍັງບໍ່(ໝາຍເຖິງອາຫານການກິນ) ຄໍາຕອບວ່າ ເຫລື້ອມແມບ ກໍ່ໝາຍເຖິງກິນຈົນກ້ຽງຈານ-ຖ້ວຍ...ນັ້ນເອງ.

         ຄໍາ “ແໝບ” ເປັນຄໍາຄຸນນາມ ໝາຍເຖິງ ລັກສະນະແພບແປຂອງດັງຄົນ ເອີ້ນດັງແໝບ; ເປັນຄໍາກໍາມະ ໝາຍເຖິງ ໝູບລົງໃຫ້ທ້ອງ ແລະ ເອິກຈຸພື້ນ ແລ້ວຢຽດແຂນຂາອອກ; ເໝບ ກໍ່ວ່າ.

         ສະຫລຸບວ່າ ສອງຕົວອັກສອນ ກໍ່ຄືຕົວແກນໃນຄໍາທີ່ຍົກຂຶ້ນມາ ທັງ ໝ ແລະ ມ ນີ້ ເຖິງວ່າປະກອບໃສ່ສະຫລະດຽວກັນ ແລະມີຕົວສະກົດດຽວກັນ ສຽງໃກ້ກັນ ແຕ່ບໍ່ສາມາດໃຊ້ແທນກັນໄດ້, ຖ້າໃຊ້ ກໍ່ຖືວ່າບໍ່ຖືກ ດັ່ງ ຄົນດັງແມບ, ຟ້າແໝບ  ເຫລື້ອມ...ຖືວ່າບໍ່ຖືກ.

            ດັ່ງນັ້ນ ຈຶ່ງໄດ້ນໍາມາເພື່ອສຶກສາຮ່ວມກັນຄືດັ່ງນີ້ແລ, ພໍ້ກັນໃໝ່ບົດຕໍ່ໄປ.

KPL

ຂ່າວອື່ນໆ

ads
ads

Top