ຂປລ. ວັນກໍາມະກອນສາກົນ, ວັນທີ 1 ພຶດສະພາ ເປັນນິມິດ​ໝາຍ​ໜຶ່ງ​ທີ່​ສໍາຄັນ ໃນການຮຽກຮ້ອງໃຫ້ການຈັດຕັ້ງກຳມະກອນ ແລະ ຊາວຜູ້ອອກແຮງງານ ກຽມພ້ອມຕໍ່ສູ້ເພື່ອທວງເອົາສິດຂອງຕົນ ​ເຊິ່ງກ່ອນ​ໜ້າ​ນີ້ ກໍຄື ວັນ​ທີ 14 ກໍລະກົດ 1889 ກອງ​ປະຊຸມ​ພັກ​ກອມ​ມູນິດ​ສາກົນ​ ຄັ້ງ​ທີ II ​ໄດ້​ໄຂ​ຂຶ້ນ​ຢູ່ທີ່​ນະຄອນຫລວງປາຣີ ປະ​ເທດ​ຝຣັ່ງ, ທີ່ປະຊຸມ​ໄດ້​ຜ່ານ​ໂຄງການ​ດຳ​ເນີນ​ງານ​ສຳຄັນ​ຄື: ຊົນ​ຊັ້ນ​ກຳມະ ກອນສາມັກຄີ​ຕໍ່ສູ້ແມ່ນທວງ​ເອົາ​ສິດ ແລະ ຜົນ​ປະ​ໂຫຍ​ດຂອງ​ຕົນ ​ຢູ່​ບັນດາ​ປະ​ເທດ​ທຶນ​ນິຍົມ ​ແລະ ຣັດ​ເຊຍ ​ໂດຍ​ໂຄ້ນ​ລົ້ມ​ລະບອບ​ນາຍທຶນ​ ເພື່ອ​ປະຕິບັດ​ຄຳ​ຂວັນ “ມື້ໜຶ່ງ​ເຮັດ​ວຽກ 8 ຊົ່ວ​ໂມງ  ​ແລະ ກຳນົດ​ເອົາວັນ​ທີ 1 ພຶດສະພາ 1886 ​ເປັນ​ວັນ​ກຳມະກອນ​ສາກົນ”.  ນັບແຕ່​ນັ້ນ​ມາ, ວັນ​ທີ  1 ​ພຶດສະພາ ຂອງ​ທຸກໆ​ປີ ຈຶ່ງ​ໄດ້​ກາຍ​ເປັນ​ວັນ​ບຸນ​ໃຫຍ່ ​ຂອງ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ກຳມະກອນ​ໃນທົ່ວໂລກ.

ສະຫາຍ ພັນເອກ ບຸນທົງ ກອງເທດມະນີ ຫົວໜ້າອໍານວຍການບໍລິສັດລັດ ວິສາຫະກິດນໍ້າມັນເຊື້ອໄຟວຽງຈັນ ໄດ້ໃຫ້ທັດສະນະ ແລະ ຄວາມຮູ້ສຶກຕໍ່ການກໍາເນີດ ​ແລະ ເຕີບໃຫຍ່ຂະຫຍາຍຕົວຂອງຂະບວນ ການກໍາມະກອນສາກົນ ຕະຫລອດ​ໄລຍະ 138 ປີ(1/5/1886-1/5/2024) ນີ້ວ່າ: ໃນທ້າຍສະ ຕະວັດທີ 18 ຫາຕົ້ນສະຕະວັດທີ 19 ຫລາຍປະເທດຢູ່ໃນທະວີບເອີຣົບ ແລະ ອາເມລິກາ ໄດ້ສໍາເລັດ ການໂຄ່ນລົ້ມລະບອບສັກດີນາ ແລະ ສ້າງຕັ້ງລະບອບນາຍທຶນຂຶ້ນແທນ, ພາຍໃຕ້ການປົກຄອງຂອງ ພວກນາຍທຶນ, ຊົນຊັ້ນກຳມະກອນ ຖືກກົດຂີ່ຂູດຮີດນັບມື້ໜັກໜ່ວງ ເຊັ່ນ: ນາຍທຶນບັງຄັບກຳມະກອນເຮັດວຽກໃນມື້ໜຶ່ງ 14-15 ຊົ່ວໂມງ, ການອອກແຮງງານສຸດທີ່ລໍາບາກ ແລະ ມີຄວາມສ່ຽງສູງຕໍ່ຊີວິດ ເນື່ອງຈາກລະບົບປ້ອງກັນໄພ ຂອງເຄື່ອງຈັກໃນເວລານັ້ນຍັງບໍ່ທັນມີ, ນາຍທຶນນັບມື້ເພີ່ມທະວີການບັງ ຄັບຂົ່ມເຫັງໃຫ້ກຳມະກອນອອກແຮງງານ ໂດຍບໍ່ມີເວລາພັກຜ່ອນ, ການອອກແຮງງານໜັກແຕ່ຄ່າແຮງງານພັດຖືກ, ການປ້ອງກັນສຸຂະພາບ ແລະ ຄວາມປອດໄພແຮງງານ ໃນສະຖານທີ່ເຮັດວຽກບໍ່ດີ, ບໍ່ເອົາໃຈໃສ່ກ່ຽວກັບ ສະຫວັດດີການ-ສັງຄົມ ຈຶ່ງພາໃຫ້ເກີດມີຂໍ້ຂັດແຍ່ງຂຶ້ນ ແລະ ຂໍ້ຂັດແຍງດັ່ງກ່າວ ນັບມື້ນັບຮຸນແຮງ, ຊົນຊັ້ນກຳມະກອນ ແລະ ຊາວຜູ້ອອກແຮງງານຈໍາເປັນຈຶ່ງໄດ້ຈັດຕັ້ງເປັນກຸ່ມ, ເປັນຂະ ບວນລຸກຮືຂຶ້ນຕໍ່ສູ້ກັບຊົນຊັ້ນນາຍທຶນ, ທວງໃຫ້ພວກນາຍທຶນ ເພີ່ມເງິນເດືອນ ແລະ ຫລຸດຜ່ອນຊົ່ວໂມງເຮັດວຽກລົງ. ​ໃນມະຕິ ກອງ​ປະຊຸມ​ພັກ​ກອມ​ມູນິດ​ສາກົນ​ ຄັ້ງ​ທີ II ໄດ້ກາຍເປັນນິມິດໝາຍທີ່ສໍາຄັນໃນການຮຽກຮ້ອງ ໃຫ້ການຈັດຕັ້ງກຳມະກອນ ແລະ ຊາວຜູ້ອອກແຮງງານກຽມພ້ອມ ຕໍ່ສູ້ເພື່ອທວງເອົາສິດຂອງຕົນ, ນັບແຕ່ມື້ມີວັນ ກຳມະກອນສາກົນເປັນຕົ້ນມາ, ຂະບວນການຕໍ່ສູ້ຂອງຊົນຊັ້ນກຳມະ ກອນ ແລະ ຊາວຜູ້ອອກແຮງງານໃນບັນດາປະເທດນາຍທຶນ ແລະ ຫົວເມືອງຂື້ນໄດ້ກາຍເປັນກະແສຟອງຢ່າງຟົດເດືອດ.

ສະຫາຍ ພັນເອກ ບຸນທົງ ກອງເທດມະນີ ຍັງ​ໃຫ້​ຮູ້​ອີກ​ວ່າ: ເພື່ອລະນຶກເຖິງ ວັນກຳມະກອນສາກົນ ໃຫ້ມີຄວາມໝາຍສໍາຄັນ ແລະ ເລິກເຊິ່ງ ໂດຍຖືເອົາສະມາຊິກກໍາມະບານ, ກໍາມະກອນ ແລະ ຜູ້ອອກແຮງງານເປັນຫລັກ, ໃຫ້ເຂົາເຈົ້າໄດ້ຮັບຮູ້, ເຂົ້າໃຈ ແລະ ເຊື່ອມຊຶມມູນເຊື້ອປະຫວັດ ຄວາມເປັນມາຂອງວັນສໍາຄັນດັ່ງກ່າວ ແນໃສ່ປຸກລະດົມ, ສ້າງຈິດສຳນຶກໃຫ້ ແກ່ສະມາຊິກກຳມະບານ, ກຳມະກອນ ແລະ ຜູ້ອອກແຮງງານໃຫ້ມີຄວາມບຸກບືນ, ຫ້າວຫັນ, ຕັ້ງໜ້າປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນ ການເຄື່ອນໄຫວ ວຽກງານກຳມະບານ, ສ້າງຂະບວນການແຂ່ງຂັນ ປະຕິບັດໜ້າທີ່ວິຊາສະເພາະ, ຂະບວນການແຂ່ງຂັນ ການຜະລິດໃຫ້ໄດ້ຫລາຍຂຶ້ນ, ປະຕິບັດຂໍ້ແຂ່ງຂັນ 5 ເປັນເຈົ້າຂອງສະຫະພັນກໍາມະບານລາວ ໂດຍຕິດພັນກັບການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ມະຕິກອງປະຊຸມຜູ້ແທນ ຄັ້ງທີ XI ຂອງພັກປະຊາຊົນ ປະຕິວັດລາວ ໃຫ້ປະກົດຜົນເປັນຈິງ.

ຂ່າວ: ຄໍາປະສົງ ລາດຊະວົງ

KPL