ຂປລ. ພິທີຖະແຫລງຂ່າວ ຮັບຮອງເອົາອຸທິຍານແຫ່ງຊາດຫີນໜາມໜໍ່ ເມືອງບົວລະພາ ແຂວງຄຳມ່ວນ ເປັນມໍລະດົກໂລກ ທາງທຳມະຊາດຮ່ວມຊາຍແດນ ກັບອຸທິຍານແຫ່ງຊາດຟອງຫຍາ-ແກບາງ ມໍລະດົກໂລກທາງທຳມະຊາດ ແຂວງກວາງຈິ ສສ ຫວຽດນາມ ຈັດຂຶ້ນໃນວັນທີ 28 ກໍລະກົດ 2025 ຢູ່ແຂວງຄຳມ່ວນ  ໂດຍມີ ທ່ານ ​ນາງ ສວນ​ສະ​ຫວັນ ວິ​ຍະເກດ ລັດ​ຖະ​ມົນ​ຕີ ກະ​ຊວງວັດ​ທະ​ນະ​ທຳ ແລະ ການ​ທ່ອງ​ທ່ຽວ, ທ່ານ ຮ​ວາງ​ນາມ ຮອງ​ປະ​ທານ ຜູ້​ປະ​ຈຳ​ການ​ຄະ​ນະ​ກຳ​ມະ​ການ ​ປະ​ຊາ​ຊົນ​ແຂວງກວາງ​ຈິ, ມີບັນດາການນຳແຂວງ ແລະ ພາກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງ ເຂົ້າຮ່ວມ.

ໃນພິທີ, ທ່ານ ​ນາງ ສວນ​ສະ​ຫວັນ ວິ​ຍະເກດ ໄດ້ຖະແຫລງວ່າ: ອຸທິຍານແຫ່ງຊາດຫີນໜາມໜໍ່ ເມືອງບົວ ລະພາ ແຂວງຄຳມ່ວນ ໄດ້ຖືກຮັບຮອງເປັນມໍລະດົກໂລກ ຮ່ວມຊາຍແດນທາງທຳມະຊາດ ຮ່ວມກັບອຸທິຍານແຫ່ງ ຊາດຟອງຫຍາ-ແກບາງ ມໍລະດົກໂລກທາງທຳມະຊາດ ແຂວງກວາງຈີ ຂອງ ສສ ຫວຽດນາມຢ່າງເປັນທາງການ ຈາກກອງປະຊຸມຄະນະກຳມະການມໍລະດົກໂລກ ຄັ້ງທີ 47 ໃນວັນທີ 13 ກໍລະກົດ 2025 ທີ່ຜ່ານມາ ທີ່ນະຄອນ ຫລວງປາຣີ ປະເທດຝຣັ່ງ, ກາຍເປັນມໍຣະດົກໂລກແຫ່ງທີ 4 ແລະ ເປັນແຫລ່ງມໍລະດົກໂລກທາງທຳມະຊາດແຫ່ງ ທຳອິດ ຂອງ ສປປ ລາວ ແລະ ກາຍເປັນມໍລະດົກໂລກທາງດ້ານທຳມະຊາດ ແບບຮ່ວມຊາຍແດນແຫ່ງທຳອິດ ໃນ ພາກພື້ນອາຊີຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້.

ຂະບວນການກະກຽມສະເໜີອຸທິຍານແຫ່ງຊາດ ຫີນໜາມໜໍ່ເຂົ້າເປັນມໍລະດົກໂລກ ແມ່ນມີປະຫວັດ ຄວາມເປັນມາຍາວນານຫລາຍກວ່າ 20 ປີ ໂດຍໄດ້ມີການລິເລີ່ມຂະບວນການປຶກສາຫາລື ຮ່ວມກັນລະຫວ່າງພາກ ສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງຂອງ ສປປ ລາວ ແລະ ສສ ຫວຽດນາມ ໃນການກະກຽມສະເໜີມໍລະດົກໂລກຮ່ວມຊາຍແດນທາງ ທຳມະຊາດຮ່ວມກັນລະຫວ່າງ ອຸທິຍານແຫ່ງຊາດຫີນໜາມໜໍ່ ແລະ ອຸທິຍານແຫ່ງຊາດຟອງຫຍາ-ແກບາງ ນັບແຕ່ປີ 1999 ແຕ່ເນື່ອງຈາກບັນດາເງື່ອນໄຂ ແລະ ສິ່ງອໍານວຍຄວາມສະດວກ ຂອງ ສປປ ລາວ ໃນເວລານັ້ນຍັງມີ ຄວາມຫຍຸ້ງຍາກຈາກຫລາຍປັດໄຈ ໂດຍສະເພາະ ແມ່ນການສຶກສາ, ການຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ການເກັບກໍາຂໍ້ມູນວິຊາການ ກ່ຽວກັບ ຂໍ້ມູນວິທະຍາສາດທາງດ້ານພູມສັນຖານ ແລະ ຄວາມອຸດົມສົມບູນ ຂອງພັນພືດພັນສັດຊີວະນາໆພັນ ຂອງອຸທິຍານແຫ່ງຊາດຫີນໜາມໜໍ່ໃນເວລານັ້ນ ຍັງບໍ່ທັນຄົບຖ້ວນພຽງພໍ ແລະ ກົນໄກການຄຸ້ມຄອງອຸທິຍານແຫ່ງ ຊາດ ກໍຍັງບໍ່ທັນລະອຽດຊັດເຈນເທົ່າທີ່ຄວນ. ດ້ວຍເຫດຜົນດັ່ງກ່າວ, ທັງສອງຝ່າຍຈຶ່ງໄດ້ສືບຕໍ່ປະສານສົມທົບ ເຮັດ ວຽກຮ່ວມກັນຢ່າງໃກ້ຊິດ ເພື່ອຊຸກຍູ້ເຊິ່ງກັນ ແລະ ກັນຢ່າງຮອບດ້ານ ໂດຍເຫັນດີເປັນເອກະພາບສະເໜີໃຫ້ ເພື່ອນ ນໍາສົ່ງເອກະສານຄຳຮ້ອງສະເໜີ ອຸທິຍານແຫ່ງຊາດ ຟອງຫຍາ-ແກບາງ ເຖິງສູນມໍລະດົກໂລກ ເພື່ອຮັບຮອງເອົາອຸທິ ຍານແຫ່ງຊາດຟອງງຫຍາ-ແກບາງ ເປັນມໍລະດົກໂລກກ່ອນ. ຈາກນັ້ນ, ຈຶ່ງສືບຕໍ່ສະເໜີເອົາອຸທິຍານແຫ່ງຊາດຫີນ ໜາມໜໍ່ເຂົ້າເປັນພາກສ່ວນຂະຫຍາຍ ແຫລ່ງມໍລະດົກໂລກ ຮ່ວມຊາຍແດນຕາມແຜນການໃນອານາຄົດ. ມາຮອດປີ 2003 ກອງປະຊຸມຄະນະກຳມະການມໍລະດົກໂລກຄັ້ງທີ 27​ ທີ່ນະຄອນຫລວງປາຣີ ປະເທດຝຣັ່ງ ກໍໄດ້ຮັບຮອງ ເອົາ ອຸທິຍານແຫ່ງຊາດຟອງຫຍາ-ແກບາງ ເຂົ້າເປັນມໍລະດົກໂລກທາງທຳມະຊາດຢ່າງເປັນທາງການ.

ໃນປີ 2012 ເມື່ອການກະກຽມຄວາມພ້ອມທາງດ້ານຕ່າງໆ ຂອງ ສປປ ລາວ ໄດ້ສຸກງອມ, ລັດຖະບານ ສປປ ລາວ ຈຶ່ງໄດ້ມອບໃຫ້ກະຊວງຖະແຫລງຂ່າວ, ວັດທະນະທໍາ ແລະ ທ່ອງທ່ຽວ (ໃນເມື່ອກ່ອນ) ປະສານສົມ ທົບກັບພາກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງຕ່າງໆ ທັງສູນກາງ ແລະ ທ້ອງຖິ່ນ ດໍາເນີນການປຶກສາຫາລືກັນ ເພື່ອດໍາເນີນການຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ກະກຽມຮ່າງເອກະສານ ນໍາສະເໜີເອົາອຸທິຍານແຫ່ງຊາດຫີນໜາມໜໍ່ ເຂົ້າເປັນມໍລະດົກໂລກ ຂອງອົງການ ອຸຍແນັສໂກ. ໃນປີ 2016 ຄະນະວິຊາການສະເພາະກິດ ເຊິ່ງປະກອບມີຫລາຍພາກສ່ວນ ກ່ຽວຂ້ອງທັງສູນກາງ ແລະ ທ້ອງຖິ່ນ ທີ່ນໍາພາໂດຍກົມມໍລະດົກ ໄດ້ຖືກແຕ່ງຕັ້ງຂື້ນ ເພື່ອດໍາເນີນການກະກຽມຮ່າງ ເອກະສານຄໍາຮ້ອງດັ່ງກ່າວ ໂດຍໄດ້ມີການຈັດກອງປະຊຸມຮ່ວມ ກັບພາກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງຕ່າງໆ ໃນຂັ້ນສູນກາງ, ທ້ອງຖິ່ນ, ສອງຝ່າຍລາວ-ຫວຽດນາມ ແລະ ສາກົນຫລາຍຄັ້ງ ເພື່ອປຶກສາຫາລືຮ່ວມກັນກ່ຽວກັບເນື້ອໃນ ແລະ ຂັ້ນຕອນ ຂອງການປະກອບເອກະ ສານຄໍາຮ້ອງ ນໍາສະເໜີເອົາອຸທິຍານແຫ່ງຊາດຫີນໜາມໜໍ່ ເປັນມໍລະດົກໂລກແບບຮ່ວມຊາຍແດນ ກັບອຸທິຍານ ແຫ່ງຊາດຟອງຫຍາ-ແກ່ບາງ ມໍລະດົກໂລກ ຂອງ ສສ ຫວຽດນາມ ເຊິ່ງກອງປະຊຸມໃນແຕ່ລະຂັ້ນ ໄດ້ເປັນເອກະ ພາບກຳນົດເອົາວຽກງານດັ່ງກ່າວ ເຂົ້າຢູ່ໃນເອກະສານແຜນພັດທະນາ ເສດຖະກິດ-ສັງຄົມແຫ່ງຊາດ 5​ ປີ ຄັ້ງທີ VIII ແລະ ທິດທາງແຜນ 5 ປີ ຄັ້ງທີ IX ແລະ ແຜນພັດທະນາວຽກງານຖະແຫລງຂ່າວ, ວັດທະນະທໍາ ແລະ ທ່ອງທ່ຽວ 2021-2025 ອັນໄດ້ສ້າງເງື່ອນໄຂສະດວກ ໃຫ້ແກ່ອົງການກ່ຽວຂ້ອງ ໃນການຈັດຕັ້ງຜັນຂະຫຍາຍວຽກງານຢ່າງມີ ຜົນສໍາເລັດ.

ຜ່ານຂະບວນການຮ່ວມມືສອງຝ່າຍຢ່າງໃກ້ຊິດ ສສ ຫວຽດນາມ ໄດ້ອອກໜັງສືືສະໜັບສະໜູນ ຕໍ່ເອກະ ສານຄໍາຮ້ອງ ສະເໜີອຸທິຍານແຫ່ງຊາດຫີນໜາມໜໍ່ ເມືອງບົວລະພາ ແຂວງຄຳມ່ວນ ເຂົ້າເປັນມໍລະດົກໂລກ ຮ່ວມ ຊາຍແດນກັບອຸທິຍານແຫ່ງຊາດຟອງຫຍາ-ແກບາງ ມໍລະດົກໂລກທາງທຳມະຊາດ ແຂວງກວາງຈິ ສສ ຫວຽດນາມ ເຖິງສູນມໍລະດົກໂລກ ໃນວັນທີ 1 ກຸມພາ 2024, ມາຮອດທ້າຍເດືອນ ກັນຍາ ຫາ ຕົ້ນເດືອນ ຕຸລາ 2024 ຄະນະຜູ້ຊ່ຽວຊານທີ່ປຶກສາ (ອົງການ IUCN) ຂອງສູນມໍລະດົກໂລກ ອົງການອຸຍແນັສໂກ ໄດ້ເດີນທາງມາເຮັດ ວຽກຂອງຢູ່ ສປປ ລາວ ເພື່ອກວດກາ ແລະ ຢັ້ງຢືນຄວາມຖືກຕ້ອງຂອງຄຸນຄ່າ ລະດັບຈັກກະວານ ຂອງອຸທິຍານ ແຫ່ງຊາດຫີນໜາມໜໍ່ ແລ້ວສະໜອງຂໍ້ມູນເພີ່ມຕື່ມສົ່ງເຖິງສູນມໍລະດົກໂລກ.

ອຸທິຍານແຫ່ງຊາດຫີນໜາມໜໍ່ ໄດ້ຖືກນໍາເຂົ້າພິຈາລະນາຢູ່ໃນກອງປະຊຸມໃຫຍ່ ຄະນະກຳມະການມໍລະດົກ ໂລກ ຄັ້ງທີ 47 ທີ່ຈັດຂຶ້ນລະຫວ່າງວັນທີ 6-16 ກໍລະກົດ 2025 ທີ່ນະຄອນຫລວງປາຣີ ປະເທດຝຣັ່ງ ເຊິ່ງ ຄະນະຜູ້ແທນລາວ ທີ່ປະກອບດ້ວຍຄະນະຜູ້ແທນ ຈາກກະຊວງກ່ຽວຂ້ອງຂັ້ນສູນກາງ, ຄະນະຜູ້ແທນກ່ຽວຂ້ອງຂອງ ຂັ້ນແຂວງ ແລະ ທ້ອງຖິ່ນ ແຂວງຄໍາມ່ວນ ໄດ້ພ້ອມກັນເຂົ້າຮ່ວມເປັນສັກຂີພິຍານ ໃນວາລະການພິຈາລະນາຮັບຮອງ ເອົາອຸທິຍານແຫ່ງຊາດຫີນໜາມໜໍ່ ເຂົ້າເປັນມໍລະດົກໂລກແບບຮ່ວມຊາຍແດນ ກັບອຸທິຍານແຫ່ງຊາດຟອງຫຍາ-ແກບາງ. ຈົນມາຮອດວັນທີ 13 ກໍລະກົດ 2025 ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄະນະກຳມະການມໍລະດົກໂລກ ໄດ້ມີມະຕິຮັບ ຮອງເອົາອຸທິຍານແຫ່ງຊາດຫີນໜາມໜໍ່ ເປັນມໍລະດົກໂລກຮ່ວມຊາຍແດນ ກັບອຸທິຍານແຫ່ງຊາດຟອງຫຍາ-ແກບາງ ມໍຣະດົກໂລກ ທາງທຳມະຊາດ ຂອງ ສສ ຫວຽດນາມ ຢ່າງເປັນທາງການ ດ້ວຍ 3 ມາດຖານຂອງມໍລະດົກໂລກ ທີ່ສະແດງໃຫ້ເຫັນໄດ້ເຖິງຄຸນຄ່າວິທະຍາສາດ ແລະ ການສຶກສາ ຄື: ມາດຖານທີ VIII ແຫລງມໍລະດົກທີ່ມີຄວາມ ໂດດເດັ່ນທາງດ້ານພູມສັນຖານ, ມາດຖານທີ IX ແຫລ່ງມໍລະດົກທີ່ມີຄວາມໂດດເດັ່ນ ຂອງລະບົບນິເວດຊີວະນາໆ ພັນ ແລະ ມາດຖານທີ X ແຫລ່ງມໍລະດົກທີ່ມີຄວາມໂດດເດັ່ນ ທາງດ້ານພັນພືດພັນສັດສະເພາະຖິ່ນ ແລະ ໃກ້ສູນ ພັນຂອງໂລກ.

KPL