xtgmf]k; 6 11/12/2023 glf4tdy f{la '7q , glu ,0tspkp,tsklk,a d7u mq j ;x;'-q oma '-kf rkp.8h dkooerk0v'ra d ໂດຍ: ມາລິດາ dkofegou om5 ]tdy f ly ]txtdkoltcf' -u ;y f{;a fmtotme c,j py '-q ogzqj kp;o dj vo9tlh k' 7v[7q ;wfh 8h v'8=j klY o8u o9q dgxa o 75 oxt3spf 0v'\kd]y ow,h * ໃນອະດີດແມ່ຍິງ ຊົນເຜົ່າ ຍວນ ຕ້ອງຮຽນຕ່ຳສິ້ນໃຊ້ເອງ ລວມທັງຜ້າທີ່ໃຊ້ໃນການດຳລົງຊີ ວິດ, ແມ່ຍິງທຸກຄົນຈະຕ້ອງຕ່ຳສິ້ນ ຕີນຈົກໃຫ້ເປັນເພາະຖືກັນວ່າແມ່ ຍິງຜູ້ໃດຕ່ຳສິ້ນຕີນຈົກເປັນແມ່ນມີ ຄຸນສົມບັດ, ເປັນແມ່ຍິງທີ່ເໝາະສົມ ຈະອອກເຮືອນສ້າງຄອບຄົວ, ໄປ ເປັນແມ່ບ້ານແມ່ເຮືອນໄດ້ແລ້ວ ສະ ນັ້ນ, ຜ້າທີ່ຕ່ຳຈຶ່ງຖືໄດ້ວ່າມີຄວາມ ສຳຄັນຫລາຍຕໍ່ກັບຊົນເຜົ່າຍວນ. ການຕ່ຳຜ້າ ຖືເປັນມໍລະດົກ ພູມ ປັນຍາທາງວັດທະນະທຳ ຂອງຊົນ ເຜົ່າຍວນ ທີ່ສະທ້ອນເຖິງເອກະລັກ ການຈັດຕັ້ງ ມີພຶດຕິກໍາ ດັ່ງນີ້: ນໍາ ເອົາສິລະປະການສະແດງ ເປັນການ ຄ້າພຽງຢ່າງດຽວ, ເປັນເຄື່ອງມືໂຄ ສະນາບິດເບືອນ, ແບ່ງແຍກຄວາມ ສາມັກຄີໃນຄອບຄົວ, ຄວາມສາມັກ ຄີປອງດອງພາຍໃນຊາດ ແລະ ລະ ຫວ່າງປະເທດ; ຈັດຕັ້ງ ແລະ ເຄື່ອນ ໄຫວວຽກງານສິລະປະການສະ ແດງທັງຢູ່ພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະ ເທດ ໂດຍບໍ່ໄດ້ຮັບອະນຸຍາດຈາກ ຂະແໜງການຖະແຫລງຂ່າວ, ວັດ ທະນະທໍາ ແລະ ທ່ອງທ່ຽວ ແລະ ຂະ ແໜງການອື່ນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ; ດັດແປງ ເນື້ອໃນ, ອັດສໍາເນົາ, ຮູບແບບບົດ ປະພັນ, ຜະລິດຕະພັນສິລະປະການ ສະແດງຂອງບຸກຄົນອື່ນ ໂດຍບໍ່ໄດ້ ຮັບການເຫັນດີ ຈາກເຈົ້າຂອງລິຂະ ສິດ ແລະ ການຈັດຕັ້ງທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ; ມີພຶດຕິກໍາອື່ນ ທີ່ເປັນການລະເມີດ ກົດໝາຍ. ສໍາລັບເຈົ້າໜ້າທີ່ສິລະປະການ ສະແດງ ແມ່ນຫ້າມມີພຶດຕິກໍາ ດັ່ງ ນີ້: ໃຊ້ວາຈາທ່າທີ່ ທີ່ບໍ່ສຸພາບ, ບ່າຍ ບ່ຽງ ຫລື ປະຕິເສດ ບໍ່ໃຫ້ຄວາມ ຮ່ວມມືຕໍ່ບຸກຄົນ, ນິຕິບຸກຄົນ ຫລື ການຈັດຕັ້ງ ທີ່ມາພົວພັນວຽກງານ; ສົມຮູ້ຮ່ວມຄິດກັບບຸກຄົນອື່ນ ປອມ ແປງເອກະສານທາງການ, ແກ້ໄຂ ບັນຫາແບບລໍາອຽງ, ໃສ່ຮ້າຍປ້າຍ ສີ, ເລືອກປະຕິບັດຕໍ່ຜູ້ອື່ນແບບອັດ ຕະວິໄສກົດໜ່ວງ, ຫລອກລວງ, ສໍ້ໂກງ, ນາບຂູ່ບຸກຄົນອື່ນ ເພື່ອສະ ແຫວງຫາ ຜົນປະໂຫຍດແກ່ຕົນ ເອງ, ຄອບຄົວ ແລະ ພັກພວກທີ່ບໍ່ ຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍ; ດັດແປງ ເນື້ອໃນ, ຮູບແບບບົດປະພັນ, ຜະລິດ ຕະພັນ ສິລະປະການສະແດງຂອງ ບຸກຄົນອື່ນໂດຍບໍ່ໄດ້ຮັບການເຫັນດີ ຈາກເຈົ້າຂອງລິຂະສິດ ແລະ ການ ຈັດຕັ້ງທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ; ພັກພວກ; ຍັກ ຍອກ, ເຊື່ອງອໍາເອົາຜະລິດຕະພັນ, ວັດຖຸປະກອນ ທີ່ລະເມີດກົດໝາຍ ມາເປັນຂອງຕົນເອງ ຫລື ມີພຶດຕິກໍາ ອື່ນ ທີ່ເປັນການລະເມີດກົດໝາຍ. * ໝາກລີນໄມ້ນອກຈາກຈະນິ ຍົມນຳມາປຸງແຕ່ງເປັນອາຫານ ອັນແຊບຊ້ອຍແລ້ວ ຍັງເຕັມໄປດ້ວຍ ສັບພະຄຸນທີ່ດີຕໍ່ຮ່າງກາຍ, ຂອງຄົນ ເຮົາ ເຊິ່ງໝາກລິນໄມ້ຖືວ່າເປັນຢາ ພື້ນເມືອງ ອີກຊະນິດໜຶ່ງທີ່ຮູ້ຈັກກັນ ມາແຕ່ດົນນານມາແລ້ວໂດຍການ ບໍລິໂພກ ກໍແຕກຕ່າງກັນໄປແລ້ວ ແຕ່ຄວາມມັກຂອງແຕ່ລະຄົນ ແຕ່ ສ່ວນຫລາຍ ໝາກລິນໄມ້ຈະນິຍົມ ນໍາມາເຝົາໄຟ ກິນກັບອາຫານປະ ເພດລາວປົນແຈ່ວ ເພາະໝາກລິນ ໄມ້ ຈະມີ ລົດຊ າດຂົ ມ ຈຶ່ງໃ ຫ້ສັ ບພະ ຄຸນທາງຢາ ເຊິ່ງວ່າຈະດີແບບໃດ ນັ້ນເຮົາມາຮູ້ຈັກນໍ າກັນເລີຍ. ຊ່ວຍຫລຸດຜ່ອນການເສື່ອມຂອງ ຈຸຕ່າງໆໃນຮ່າງກາຍ, ຊ່ວຍຫລຸດ ຜ່ອນການເກີດຮ່ອງຮອຍກ່ອນໄວ, ຊ່ວຍບຳລຸງສາຍຕາ, ເປັນຢາບຳລຸງ ທາດ, ຊ່ວຍຫລຸດຜ່ອນຄວາມສ່ຽງ ຂອງການເກີດພະຍາດມະເຮັງ, ໃຊ້ປຸງແຕ່ງຢາຮັກສາພະຍາດເບົາ ຫວານ, ຊ່ວຍໃນການຈະເລີນອາ ຫານໄດ້ດີ, ຖ້າກິນຝັກ ຫລື ຍອດ ອ່ອນຈະຊ່ວຍຫລຸດລະດັບ Cholesterol ໃນກະແສເລືອດ, ຊ່ວຍ ບຳລຸງເລືອດ ເພີ່ມການໄຫລວຽນ ຂອງເລືອດໄດ້ດີ, ຊ່ວຍບັນເທົາອາ ການໄຂ້ ດ້ວຍການດື່ມນ້ຳຕົ້ມຈາກ ໃບຂອງໝາກລິນໄມ້, ຊ່ວຍແກ້ແລະ ບັນເທົາອາການໄອ ດ້ວຍການນໍາ * ການດໍາເນີນທຸລະກິດສິລະ ປະການສະແດງຕ້ອງມີເງື່ອນໄຂ ດັ່ງນີ້: ມີບົດວິພາກເສດຖະກິດເຕັກ ນິກ; ມີທຶນຮອນ, ທີ່ຕັ້ງສໍານັກງານ, ພາຫະນະ, ອຸປະກອນ; ມີບຸກຄະລາ ກອນທີ່ມີຄຸນສົມບັດ, ຄວາມຮູ້, ຄວາມສາມາດທາງດ້ານສິລະປະ ການສະແດງ. ບຸກຄົນ, ນິຕິບຸກຄົນຫລືການຈັດ ຕັ້ງທັງພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດ ທີ່ມີຈຸດປະສົງດໍາເນີນທຸລະກິດສິ ລະປະການສະແດງຕ້ອງຂໍອະນຸ ຍາດທາງດ້ານວິຊາການນໍາຂະ ແໜງການຖະແຫລງຂ່າວ, ວັດທະ ນະທໍາ ແລະ ທ່ອງທ່ຽວ ແລະ ແຈ້ງ ຂຶ້ນທະບຽນວິສາຫະກິດນໍາຂະ ແໜງການທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ຕາມທີ່ໄດ້ ກໍານົດໄວ້ໃນກົດໝາຍວ່າດ້ວຍວິສາ ຫະກິດ, ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍການສົ່ງ ເສີມການລົງທຶນ ແລະ ກົດໝາຍອື່ນ ທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ. ບຸກຄົນ, ນິຕິບຸກຄົນຫລືການຈັດ ຕັ້ງ ທັງພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດ ທີ່ດໍາເນີນທຸລະກິດສິລະປະການສະ ແດງ ຕ້ອງເຄື່ອນໄຫວໃຫ້ຖືກຕ້ອງ ຕາມກົດໝາຍສະບັບນີ້ ແລະ ກົດ ໝາຍອື່ນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ. ຫ້າມບຸກຄົນ, ນິຕິບຸກຄົນ ຫລື ເອົາແກ່ນແກ່ປະມານເຄິ່ງກຳມືມາ ຕົ້ມໃສ່ນ້ຳ 300 ມີລີລິດ ດື່ມຄັ້ງລະ 1 ຈອກ ເຊົ້າ, ສວຍ, ແລງ ຈົນກວ່າ ອາການຈະດີຂຶ້ນ, ຊ່ວຍບໍາລຸງກະ ເພາະ, ຕັບ ແລະ ປອດ, ຊ່ວຍແກ້ອາ ການເຈັບທ້ອງ ໂດຍການນໍາເອົາໃບ ມາຕົ້ມກັບນ້ຳເພື່ອດື່ມ, ຊ່ວຍຫລຸດ ອາການເຈັບຝີ ໂດຍການໃຊ້ເປືອກ ຂອງຕົ້ນມາຝົນແລ້ວທາ ບໍລິເວນ ອ້ອມຮອບບໍລິເວນທີ່ເປັນຝີ ນອກ ຈາກນີ້, ໃຊ້ເປັນຢາແກ້ພິດໝາກັດ ໂດຍການນຳເປືອກຂອງຕົ້ນມາຕຳ ແລ້ວນຳມາໃສ່ບໍລິເວນທີ່ຖືກກັດ, ຊ່ວຍແກ້ອາການຄັນຕຸ່ມໝາກສຸກ ໝາກໃສ ໂດຍເອົາເປືອກຕົ້ນລິນໄມ້, ເປືອກຕົ້ນຄູນ ແລະ ຕົ້ນຊົມຊື່ນ ນຳ ມາຝົນໃສ່ນ້ຳ ເພື່ອທາບໍລິເວນທີ່ເປັນ ຈະຊ່ວຍໃຫ້ອາການດີໄວຂຶ້ນ, ແກ້ ພະຍາດໄສ້ເລື່ອນ ໂດຍໃຊ້ເປືອກຕົ້ນ ລິນໄມ້, ຮາກຕົ້ນຊົມຊື່ນ, ຫຍ້າຍຸງ ນຳມາຕຳໃຫ້ເຂົ້າກັນ ແລ້ວນຳໄປ ລະລາຍກັບນ້ຳມວກເຂົ້າທີ່ໄດ້ຈາກ ການມ່າເຂົ້າ ໃຊ້ຂົນໄກ່ ຈຸບແລ້ວນຳ ມາທາລູກອັນທະ ດ້ວຍການທາຂຶ້ນ, ຊ່ວຍຂັບໄລ່ນໍ້າຄາວປາ ແລະ ຊ່ວຍ ໃຫ້ມົດລູກເຂົ້າອູ່ໄວຂຶ້ນ, ເປືອກຂອງ ລໍາຕົ້ນສາມາດນໍາມາຍ້ອມສີຜ້າຈະ ໄດ້ຄືສີຂຽວອ່ອນ. ຂອງຊົນເຜົ່າ ແລະ ຖິ່ນກຳເນີດຂອງ ຕົນ ທີ່ໄດ້ຮັບການສືບທອດມາຈາກ ບັນພະບູລຸດ, ການຕ່ຳຜ້າແບບຈົກຖື ເປັນເອກະລັກທາງວັດທະນະທຳ ລວມຂອງກຸ່ມຊົນທີ່ມີເຊື້ອສາຍ ຍວນທີ່ສືບທອດກັນມາຢ່າງຍາວ ນານ, ຜ້າຈົກນັ້ນ ຖືກັນວ່າມີຄຸນຄ່າ ຫລາຍດ້ວຍເທັກນິກການຈົກຕ້ອງ ໃຊ້ຄວາມສາມາດ ແລະ ຄວາມອົດ ທົນຂອງຜູ້ຕ່ຳສູງ ຊົນເຜົ່າຍວນຈຶ່ງ ນິຍົມນຸ່ງ ໃນໂອກາດພິເສດເທົ່ານັ້ນ. ການຕ່ຳຜ້າຂອງຊົນເຜົ່າຍວນ ທີ່ມີລັກສະນະ ແລະ ເອກະລັກພິເສດ ສະເພາະຕົວ ມີຄວາມລະອຽດອ່ອນ ທາງດ້ານການເລືອກສີສັນ ແລະ ຄວາມງົດງາມຂອງລວດລາຍ, ລັກ ສະນະສີສັນ ທີ່ນິຍົມໃຊ້ສີແດງເປັນ ພື້ນທັງແດງສົດແລະແດງຊ້ຳ ເພາະ ເຊື່ອວ່າສີແດງເປັນສີແຫ່ງພະລັງ ແລະ ຄວາມສົດໃສ ຜ້າສິ້ນຕີນຈົກ ທີ່ພົບເຫັນໂດຍທົ່ວໄປມີ 3 ລັກສະ ນະປະກອບດ້ວຍກັນຄື: ສິ້ນຕີນຈົກສະເພາະຕີນສິ້ນ: ນັ້ນ ຈະຕົບແຕ່ງລວດລາຍ ດ້ວຍເທັກນິກ ຈົກ ທີ່ລະອຽດງົດງາມ ດ້ວຍທັກສະ ສີມືຂອງຊ່າງນິຍົມໃຊ້ເສັ້ນຝ້າຍ ຫລື ເສັ້ນໄໝສີແດງ, ສີດຳ, ສີເຫລືອງ ເປັນສີຫລັກ ແລະ ສີຂາວ, ສີຂຽວ, ສີນ້ຳຕານ ເປັນສີປະກອບ. ຜ້າສິ້ນຕີນຈົກທີ່ມີການຈົກໝົດ ຜືນ: ລັກສະນະໂຕສິ້ນຕະມີໂຕສິ້ນ ແລະ ຕີນສິ້ນ ຕໍ່າດ້ວຍເທັກນິກການ ຈົກ ແຕ່ຕໍ່າດ້ວຍຜ້າຄົນລະໂຕ ແລ້ວ ນຳມາຫຍີບຕໍ່ກັນ ໃຫ້ເປັນຜືນດຽວ ກັນ, ລວດລາຍຈົກດ້ວຍລາຍທີ່ ເປັນເອກະລັກ, ຕ່ຳໃນສ່ວນຂອງໂຕ ສິ້ນໂດຍຮອບ ເຊັ່ນ: ລາຍຜັກກູດ, ລາຍນົກ, ລາຍແມງກະເບື້ອ ແລະ ລາຍອື່ນໆຕາມທຳມະຊາດ. ຜ້າສິ້ນຕີນຈົກ ທີ່ຕ່ຳຜືນສິ້ນດ້ວຍ ເທັກນິກການຈົກ ສະຫລັບກັບໝັດ ໝີ່: ຜ້າສິ້ນຊະນິດນີ້ ມີລັກສະນະ ຫລວດລາຍຕາມແນວຂວາງ ທົ່ວ ທັງຜືນສິ້ນ ນິຍົມຕ່ຳດ້ວຍໄໝແຕ່ໃນ ສ່ວນຂອງຕີນສິ້ນ ຕ່ຳດ້ວຍວິທີຈົກ ຄືກັບສິ້ນທົ່ວໄປ, ສິ້ນຕີນຈົກໃນເອ ກະລັກຂອງຊົນເຜົ່າຍວນ ຈະໃຊ້ພື້ນ ສີຂາວ ແລະ ແດງຫຍີບຕໍ່ກັນ ແລະ ນຳມາຫຍີບຕໍ່ກັນເປັນສ່ວນຫົວສິ້ນ. ຊົນເຜົ່າຍວນຈະຕ່ຳຜ້າໄວ້ໃຊ້ໃນ ພິທີກຳຕ່າງໆ ຕາມປະເພນີວັດທະ ນະທຳ ແລະ ສັດທາຄວາມເຊື່ອທີ່ ສືບຕໍ່ກັນມາ, ຜ້າບາງຊະນິດຕ່ຳຂຶ້ນ ເພື່ອໃຊ້ພຽງເທື່ອດຽວ ໃນຊີວິດ ບາງຊະນິດກໍເປັນຜ້າທີ່ໃຊ້ໃນພິທີ ສຳຄັນທາງສາດສະໜາ, ບາງຊະ ນິດກໍໃຊ້ໃນຊີວິດປະຈຳວັນ ເຊັ່ນ: ຜ້າປົກຫົວນາກ ເປັນຜ້າທີ່ຕ່ຳຂຶ້ນ ໃຊ້ ຄຸມຫົວນາກ ໃນຂະນະທີ່ແຫ່ນາກ ໄປບວດຜ້າທີ່ໃຊ້ຈະເປັນຜ້າໄຫວ້ທີ່ ຝ່າຍຍິງກຽມໄວ້ກ່ອນມື້ແຕ່ງດອງ ເພື່ອຂໍຂະມາຕໍ່ພໍ່, ແມ່ສາມີ ຫລື ຍາດ ຜູ້ໃຫຍ່ຝ່າຍສາມີ. ແຕ່ມາເຖິງປັດຈຸບັນນີ້ ແມ່ຍິງ ຊົນເຜົ່າຍວນ ທີ່ສາມາດຕ່ຳສິ້ນຕີນ ຈົກເປັນຖືວ່າມີຈຳນວນໜ້ອຍເນື່ອງ ຈາກວ່າ ສັງຄົມໃນປັດຈຸບັນໄດ້ມີ ການພັດທະນາຂຶ້ນ ແລະ ການທີ່ຈະ ສ້າງຄອບຄົວໄດ້ ກໍຂຶ້ນຢູ່ກັບທັງ ສອງຝ່າຍຕົກລົງກັນເອງ ບໍ່ໄດ້ຂຶ້ນ ກັບການຕ່ຳສິ້ນເປັນຄືກັບສະໄໝ ກ່ອນແລ້ວ. ພາບປະກອບ ພາບປະກອບ
RkJQdWJsaXNoZXIy MTc3MTYxMQ==