-5 dp6h 7;k,I6h dj P;da [ly fmy fh komju fy o.o-5 ,-q omh v'4yj ofh vp3vdkf ຢູ່ບ້ານນ້ຳເດື່ອທີ່ດິນບໍ່ແມ່ນພຽງ ສິ່ງທີ່ສະແດງເຂດແດນເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ມັນຍັງເປັນພື້ນຖານໃນການ ດໍາລົງຊີວິດ, ການປູກຝັງທໍາມາ ຫາກິນ, ເປັນທັງມໍລະດົກຕົກທອດ ແລະ ປັດໄຈສໍາຄັນຕໍ່ຄວາມໝັ້ນ ຄົງຂອງຊີວິດ. ນັບເປັນເວລາ ຫລາຍທົດສະວັດແລ້ວທີ່ຊາວບ້ານ ຫລາຍໆຄົນໄດ້ດຳລົງຊີວິດ ແລະ ຫາກິນຢູ່ເທິງຜືນແຜ່ນດິນທີ່ຕົນ ບໍ່ທັນໄດ້ມີກໍາມະສິດຖືຄອງຢ່າງ ທາງການ, ຍັງຄົງມີຂອບເຂດດິນ ແດນທີ່ບໍ່ຊັດເຈນ ແລະ ຄວາມຮູ້ ທາງດ້ານກົດໝາຍທີ່ຈຳກັດ. ຫາກ ເມື່ອມີເຫດຂັດແຍ່ງເກີດຂຶ້ນພວກ ເຂົາກໍ່ບໍ່ມີຫົນທາງທີ່ຈະສູ້ກັບ. ແມ່ຕູ້ ບຸນທັນ ສີພັນທາ ປະຊາຊົນບ້ານ ນໍ້າເດື່ອກ່າວວ່າ: “ແມ່ມີດິນຕອນ ໜຶ່ງທີ່ຄອບຄົວແມ່ໄດ້ເຮັດປູກຝັງ ມາຫລາຍສິບປີແຕ່ມີມາມື້ໜຶ່ງກໍ່ມີ ຄົນມາແທກ, ມາລ້ອມຮົ້ວເອົາດິນ ແມ່ແລ້ວບອກວ່າເປັນຂອງເຂົາ. ຍ້ອນຄອບຄົວແມ່ທຸກຍາກບໍ່ໄດ້ມີ 30/07/2025 xtgmf]k; 3 0j k; c]t gsfdko j gru j ,mt;u 7;k,lk,a d7u gxa oxb dczj o0v'xt-k-q o.o-kf [q orN o4ko]a f4tme,to6 o csj ' lxx ]k; K *** ຕໍ່ຈາກສະບັບກ່ອນ *** ໍ່ ຈັ ບ່ ອ *** ຕໍ່ຈາກສະບັບກ່ອນ *** ໍ່ ຈັ ບ່ ອ *** ອ່ານຕໍ່ສະບັບໜ້າ *** ່ າໍ່ ສັ ບ້ າ ບົດສະເໜີົີ ທຸກໄວອາຍຸເຂົ້າຮ່ວມເຕັມຫ້ອງໂຖງ ສະທ້ອນໃຫ້ເຫັນເຖິງຄວາມຸຸົ້່ັ້້້ັິ ຫ້າວຫັນ ແລະ ຄວາມສົນໃຈຕໍ່ສິດທິທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບທີ່ດິນ. ້ັົໍ່ິິີ່່້ັີ່ິ ຮູບພາບໂດຍ: SDC/ວັນນະແສງ ອິນສານູັິ ;a olh k'8A 'vk-Po ຫລັກການພື້ນຖານຂອງອາຊຽນ; ເຄົາລົບເອກະລາດ, ອະທິປະໄຕ, ຄວາມສະເໝີພາບ, ຜືນແຜ່ນດິນອັນ ຄົບຖ້ວນ ແລະ ເອກະລັກແຫ່ງຊາດ ຂອງແຕ່ລະປະເທດສະມາຊິກອາ ຊຽນ, ບໍ່ແຊກແຊງເຂົ້າກິດຈະການ ພາຍໃນຂອງກັນ ແລະ ກັນ, ແກ້ໄຂ ຂໍ້ຂັດແຍ່ງໂດຍສັນຕິວິທີ; ມີພັນທະ ແລະ ຄວາມຮັບຜິດຊອບຮ່ວມກັນ ໃນການສົ່ງເສີມສັນຕິພາບ, ຄວາມ ໝັ້ນຄົງ ແລະ ຄວາມວັດທະນາຖາ ວອນຂອງພາກພື້ນ; ບໍ່ຮຸກຮານ ກັນ, ບໍ່ຂົ່ມຂູ່, ໃຊ້ກຳລັງ ຫລື ການກະ ທໍາທຸກຮູບແບບທີ່ບໍ່ສອດຄ່ອງກັນ ກົດໝາຍສາກົນ; ເຄົາລົບສິດຂອງ ແຕ່ລະປະເທດສະມາຊິກໃນການ ຄົງຕົວ ໂດຍປາສະຈາກການແຊກ ແຊງ, ການໂຄ່ນລົ້ມ ແລະ ການ ບີບບັງຄັບຈາກພາຍນອກ; ຍຶດໝັ້ນ ຫລັກການປົກຄອງດ້ວຍກົດໝາຍ, ການປົກຄອງທີ່ດີ, ຫລັກການປະ ຊາທິປະໄຕ ແລະ ລັດຖະບານທີ່ຖືກ ຕ້ອງຕາມລັດຖະທຳມະນູນ; ເຄົາ ລົບເສລິພາບຂັ້ນພື້ນຖານ, ສົ່ງເສີມ ປົກປ້ອງສິດທິມະນຸດ ແລະ ຄວາມ ຍຸຕິທຳໃນສັງຄົມ; ລະເວັ້ນຈາກ ການມີສ່ວນຮ່ວມໃນການດໍາເນີນ ນະໂຍບາຍ ຫລື ກິດຈະກຳໃດໆ, ລວມທັງການນໍາໃຊ້ເຂດດິນຂອງ ຕົນໂດຍປະເທດສະມາຊິກອາຊຽນ ຫລື ປະເທດບໍ່ແມ່ນສະມາຊິກອາ ຊຽນ ຫລື ຜູ້ກະທຳທີ່ບໍ່ແມ່ນປະເທດ ໃດໜຶ່ງທີ່ເປັນໄພຂົ່ມຂູ່ຕໍ່ອະທິປະໄຕ, ຜືນແຜ່ນດິນອັນຄົບຖ້ວນ ຫລື ສະ ຖຽນລະພາບທາງດ້ານການເມືອງ ແລະ ເສດຖະກິດຂອງບັນດາປະເທດ ສະມາຊິກ; ເຄົາລົບວັດທະນາທຳ, ພາສາ ແລະ ສາສະໜາທີ່ແຕກຕ່າງ ກັນຂອງປະຊາຊົນອາຊຽນ ເຊິ່ງ ໃນຂະນະດຽວກັນ ກໍ່ເນັ້ນຄ່ານິຍົມ ຮ່ວມກັນບົນຈິດໃຈແຫ່ງຄວາມ ເປັນເອກະພາບທ່າມກາງຄວາມ ຫລາກຫລາຍໃນອາຊຽນ; ຍຶດໝັ້ນ ຄວາມເປັນແກນກາງຂອງອາຊຽນ ໃນການພົວພັນຮ່ວມມືກັບພາຍ ນອກ, ຮັກສາທັດສະນະແຫ່ງການ ມີສ່ວນຮ່ວມຢ່າງຫ້າວຫັນ, ການ ເບິ່ງໄປຂ້າງໜ້າ, ການເປີດກວ້າງ ແລະ ບໍ່ແບ່ງແຍກ. ສ່ວນການຂະຫຍາຍຕົວຂອງ ອາຊຽນ; ຫລັງຈາກສ້າງຕັ້ງອາ ຊຽນຂຶ້ນແລ້ວອາຊຽນກໍ່ໄດ້ເປີດຮັບ ສະໝັກສະມາຊິກໃໝ່ຈາກປະເທດ ໃນຂົງເຂດອາຊີຕາເວັນອອກສຽງ ໃຕ້ເພີ່ມຕື່ມເປັນລໍາດັບເຊັ່ນ:ບຣູໄນ ດາຣູຊາລາມ ເຂົ້າເປັນສະມາຊິກ ອາຊຽນ ວັນທີ 8 ມັງກອນ 1984; ສສ ຫວຽດນາມ ເຂົ້າເປັນສະມາຊິກ ອາຊຽນ ວັນທີ 28 ກໍລະກິດ 1995; ສປປ ລາວ ແລະ ສ ສະຫະພາບ ມຽນມາ ເຂົ້າເປັນສະມາຊິກອາ ຊຽນ ວັນທີ 23 ກໍລະກົດ 1997; ລາຊະອານາຈັກກຳປູເຈຍ ເຂົ້າເປັນ ສະມາຊິກອາຊຽນ ວັນທີ 30 ເມສາ 1999. ປັດຈຸບັນອາຊຽນມີສະມາຊິກ 10 ປະເທດຄື: ບຣູໄນ ດາຣູຊາ ລາມ, ຣາຊະອານາຈັກກໍາປູເຈຍ, ສາທາລະນະລັດ ອິນໂດເນເຊຍ, ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ, ສາທາລະນະລັດ ສິງກະໂປ, ຣາຊະອານະຈັກໄທ, ສາທາລະນະລັດ ມາເລເຊຍ, ສາທາ ລະນະລັດຟີລິບປິນ, ສາທາລະນະລັດ ສະຫະພາບມຽນມາ ແລະ ສາທາລະ ນະລັດສັງຄົມນິຍົມຫວຽດນາມ. ສໍາ ລັບສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນຕີມໍ ແມ່ນປະເທດສັງເກດ ການຂອງອາຊຽນ ແລະ ປະເທດປາ ປົວນິວກີນີແມ່ນປະເທດສັງເກດການ ພິເສດຂອງອາຊຽນ. ອາຊຽນໄດ້ມີການຮ່ວມມືກັບ ພາຍນອກຢ່າງກວ້າງຂວາງ ທັງ ນີ້ກໍ່ເພື່ອແນໃສ່ສ້າງສະພາບແວດ ລ້ອມພາຍນອກແຫ່ງສັນຕິພາບ, ມິດຕະພາບ ແລະ ການຮ່ວມມື. ອາ ຊຽນມີ 10 ປະເທດຄູ່ເຈລະຈາສົມ ບູນຄື: ສປ ຈີນ, ຍີ່ປຸ່ນ, ສ ເກົາຫລີ, ອິນເດຍ, ຣັດເຊຍ, ອົດສະຕຣາ ລີ, ນິວຊີແລນ, ສະຫະພາບເອີຣົບ, ສ ອາເມລິກາ, ການາດາ ແລະ ມີຄູ່ ເຈລະຈາຂະແໜງການ 1 ປະເທດ ຄື: ປາກິສະຖານ, ການຮ່ວມມືລະ ຫວ່າງອາຊຽນ ແລະ ຄູ່ເຈລະຈາ ຜ່ານບັນດາກົນໄກທີ່ອາຊຽນລິເລີ່ມ ຂຶ້ນ ແລະ ມີບົດບາດເປັນແກນກາງ ຄື: ອາຊຽນ +1, ອາຊຽນ + 3, ເວທີ ພາກພື້ນອາຊຽນ (ARF), ກອງ ປະຊຸມລັດຖະມົນຕີປ້ອງກັນປະເທດ ອາຊຽນບວກ (ADMM plus) ແລະ ກອງປະຊຸມສຸດຍອດອາຊີ ຕາເວັນອອກ (EAS). ນອກຈາກ ນັ້ນ ອາຊຽນຍັງມີການຮ່ວມມື ກັບບັນດາປະເທດ ແລະ ບັນດາ ອົງການຈັດຕັ້ງພາກພື້ນ ແລະ ສາ ກົນອື່ນໆເຊັ່ນ: ສປຊ, ສະພາການ ຮ່ວມມືໃນອ່າວ (GCC), ອົງການ ຮ່ວມມີຣີໂອ ( Rio Group), ຕະຫລາດຮ່ວມອາເມລິກາລາດິນ ຕອນໃຕ້ (MERCOSUR), ສະ ມາຄົມການຮ່ວມມືພາກພື້ນອາຊີ ໃຕ້ (SAARC) ແລະ ອົງການ ຮ່ວມມືຊຽງໄຮ. ຄວາມຮູ້ແມ່ກໍ່ບໍ່ຮູ້ຊິຢຸດເຂົາແນວ ໃດ”. ຫລັງຈາກທີ່ໄດ້ຟັງໝູ່ຂອງ ຕົນເລົ່າບັນຫາທີ່ດິນ, ແມ່ຕູ້ ລຸນ ໝາກມະນີ ກໍ່ໄດ້ລວບລວມຄວາມ ກ້າເຫລົ່າໃຫ້ຟັງວ່າ “ດິນແມ່ກໍ່ຖືກ ຄືກັນຜູ້ຢູ່ທາງຂ້າງຫັ້ນມີແຕ່ຫຍັບ ມາດິນແມ່ແຕ່ແມ່ກໍ່ບໍ່ຮູ້ຈະລົມແນວ ໃດກໍ່ເລີຍໄດ້ແຕ່ປ່ອຍໄປໄດ້ມິດໄວ້ ຢູ່”. ແມ່ຍິງເຫລົ່ານີ້ ແລະ ຍັງອີກ ຫລາຍໆຄົນຈາກກຸ່ມຜູ້ດ້ອຍໂອ ກາດ ແລະ ຊົນເຜົ່າກໍາລັງຄ່ອຍໆ ເລີ່ມກ້າທີ່ຈະມີສິດມີສຽງ. ການທີ່ ຄວາມຮັບຮູ້ຂອງພວກເຂົາກ່ຽວກັບ ສິດທິໃນທີ່ດິນ ແລະ ຊັບພະຍາກອນ ທໍາມະຊາດເພີ່ມຂຶ້ນ, ຄວາມໝັ້ນ ໃຈກໍ່ເພີ່ມພູນໄປເຊັ່ນກັນ ແລ້ວໃນ ທີ່ສຸດສຽງທີ່ງຽບທີ່ສຸດກໍ່ຈະເລີ່ມ ກ້າເວົ້າກ່ຽວກັບບັນຫາທີ່ດິນ ແລະ ປົກປ້ອງອະນາຄົດຂອງຕົນ. 6 gfn vo8Q oxu 2025 glf4tdy f c0;'lts;a ootg0f pa 'ln [80tspkp8q ;1j k'8gonj v' + + *ຕາມການລາຍງານຂອງທ່ານ ບຸນໂຈມ ອຸບົນປະເສີດ ເຈົ້າແຂວງ ສະຫວັນນະເຂດ ເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້ວ່າ: ໃນ 6 ເດືອນຜ່ານມາການເຕີບໂຕ ທາງດ້ານເສດຖະກິດພາຍໃນແຂວງ ຍັງສືບຕໍ່ຂະຫຍາຍຕົວດີ ລວມຍອດ ຜະລິດຕະພັນພາຍໃນ (GDP) ຂະຫຍາຍຕົວຢູ່ໃນລະດັບ 5,95%, ຄິດເປັນມູນຄ່າ 16.397 ຕື້ກີບ, ທຽບໃສ່ໄລຍະດຽວກັນຂອງປີຜ່ານ ມາແມ່ນເພີ່ມຂຶ້ນ 0,32%, ລາຍ ໄດ້ສະເລ່ຍຕໍ່ຫົວຄົນ 14,53 ລ້ານ ກີບຕໍ່ຄົນ ທຽບໃສ່ໄລຍະດຽວກັນ ຂອງປີຜ່ານມາ ແມ່ນ ເ ພີ່ມຂຶ້ນ 1.020.000 ກີບ, ໃນນັ້ນ: ກະສິ ກໍາຂະຫຍາຍຕົວ 2,66%, ທຽບ ໃສ່ໄລຍະດຽວກັນໃນປີຜ່ານມາ ເພີ່ມຂຶ້ນ 0,41%; ອຸດສາຫະກໍາ ຂະຫຍາຍຕົວ 7,8%, ເພີ່ມຂຶ້ນ 0,18%; ບໍລິການຂະຫຍາຍຕົວ 5,57%, ເພີ່ມຂຶ້ນ 0,34%. ໂດຍ ລວມແລ້ວເຫັນວ່າເສດຖະກິດຂອງ ແຂວງຍັງສືບຕໍ່ຂະຫຍາຍຕົວຢ່າງ ຕໍ່ເນື່ອງ, ປັດໄຈຫລັກແມ່ນໄດ້ຈາກ ການລົງທຶນຂອງພາກສ່ວນທຸລະກິດ ພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດ ໂດຍ ສະເພາະແມ່ນການຜະລິດ, ສົ່ງອອກ ແຮ່ຄໍາ-ທອງແດງບໍລິສັດ ລ້ານຊ້າງ ມິເນໂຣນ, ຜະລິດເຍື່ອເຈ້ຍບໍລິສັດ ຊັນເປເປີ້, ການລົງທຶນໃນຂະແໜງ ພະລັງງານທົດແທນ ແລະ ຈາກກໍາ ລັງແຮງການຜະລິດເຂົ້າ, ມັນຕົ້ນ, ອ້ອຍ, ຢາງພາລາ, ໄມ້ວິກ, ກ້ວຍ, ສັດໃຫຍ່ ແລະ ສັດປີກ ທີ່ເພີ່ມຂຶ້ນ ຂອງປະຊາຊົນ. ດ້ ານການຈັດຕັ້ ງປະ ຕິ ບັດ ແຜນງົບປະມານແຫ່ງລັດຂອງ ແຂວງ 6 ເດືອນຜ່ານມາສາມາດ ຈັດເກັບລາຍຮັບງົບປະມານໄດ້ 3.151,34 ຕື້ກີບ, ເທົ່າກັບກັບ 68,36% ຂອງແຜນການປີ, ທຽບໃສ່ໄລຍະດຽວກັນປີຜ່ານ ມາເພີ່ມຂຶ້ນ 28,73% ຫລື ເປັນ ເງິນປະມານ 703 ຕື້ກີບ, ໃນນັ້ນ: ລາຍຮັບພູດສູນກາງ ປະຕິບັດ ໄດ້ປະມານ 1.054 ຕື້ກີບ, ເທົ່າ ກັບ 51,93% ຂອງແຜນການ ປີ, ຖ້າທຽບໄລຍະດຽວເພີ່ມຂຶ້ນ 11,13% ຫລື ເປັນເງິນປະມານ 105 ຕື້ກີບ ລາຍຮັບພູດທ້ອງຖິ່ນ ປະຕິບັດໄດ້ປະມານ 2.097 ຕື້ກີບ, ເທົ່າ 81,29% ຂອງແຜນການ ປີ, ທຽບໃສ່ໄລຍະດຽວເພີ່ມຂຶ້ນ 39,86% ຫລື ເປັນເງິນປະມານ 597 ຕື້ກີບ . ດ້ານລາຍຈ່າຍ ສາມາດຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໄດ້ 785 ຕື້ກີບ, ເທົ່າກັບ 65,69%. ໃນນັ້ນ, ໄດ້ປະຕິບັດອະນຸມັດເງິນເດືອນຄູ ອາສາສະໝັກທົ່ວແຂວງ ໃນ 6 ເດືອນຕົ້ນປີ 2025 ປະມານ 15 ຕື້ກວ່າກີບ,ໄດ້ປະຕິບັດການດຸ່ນ ດ່ຽງງົບປະມານໃຫ້ສູນກາງສໍາ ເລັດແລ້ວ ຫລາຍກວ່າ 636 ຕື້ກີບ. ພາບປະກອບ
RkJQdWJsaXNoZXIy MTc3MTYxMQ==