xtgmf]k; 6 26/12/2024 glf4tdy f{la '7q , glu ,0tspkp,tsklk,a d7u mq j ;x;'-q oma '-kf rkp.8h dkooerk0v'ra d ບົດ: ຢ່າຕົ່ງົ່ົ່ -u ;y f{;a fmtotme u y a ໂດຍ: ມາລີດາີດ [5 ody o9P' o=j gxh g9qj k g]uj ,mh kpgfn vooU gxa o8Q owx * ການປູ ກຝັງ -ລ້ຽງສັດ ຖື ເປັນ ອາຊີບທີ່ມີຄວາມສໍາຄັນ ແລະ ຈໍາ ເປັນຕໍ່ຊິວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາ ຊົນລາວບັນດາເຜົ່າເນື່ອງຈາກວ່າ ອາຊີບນີ້ ນອກຈາກຈ ະຂ າຍ ເປັນສິ ນ ຄ້າ ສ້າງລາຍຮັບເຂົ້າຄອບຄົວ ແລ້ວ ຍັງເປັນຄັງສະບຽງອາຫານ ພາຍໃ ນຄອບຄົວອີກດ້ວຍ. ສະນັ້ນ, ອົງການອ າຫານໂ ລກກໍເປັນໜຶ່ງໃ ນ ຫລາຍອົງການທີ່ໃຫ້ການສະໜັບ ສະໜູນປະຊາຊົນລ້ຽງໄກ່ພັນໄຂ່ ເພື່ອຄໍ້າປະກັນສະບຽງອາຫານໃຫ້ ແກ່ຄອບຄົວ ສ້າງເສດຖະກິດຄອບ ຄົວ ແລະ ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນກິດ ຈະກຳອາຫານທ່ຽງໃນໂຮງຮຽນ. ນາງ ສຸກສາຄອນ ແມງມະນີຄູ ສອນຢູ່ປະຖົມບ້ານນາຊຽງດີ ເມືອງ ຮຸນ ແຂວງອຸດົມໄຊ ໜຶ່ງໃນຄອບ ຄົວທີ່ໄດ້ຮັບໂຄງການຊ່ວຍເຫລືອ ຈາກອົງການອາຫານໂລກໃຫ້ສຳ ພາດເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້ວ່າ: ຕົນເອງ ແລະ ສາມີເປັນຄູສອນຢູ່ໂຮງຮຽນ ປະຖົມບ້ານນາຊຽງດີໄລຍະຜ່ານ ມາພາຍໃນບ້ານນາຊຽງດີອົງການ * ບຸນກິນຈຽງເຜົ່າມົ້ງ ຫລື ນໍ່ເປ້ ເຈົ່າ ແມ່ນບຸນໜຶ່ງສືບທອດກັນມາ ແຕ່ດົນນານ ຊຶ່ງຈັດຂຶ້ນໃນທຸກໆປີ ພາຍຫລັງສຳເລັດການເກັບກູ້ຜົນ ຜະລິດ ກໍບົ່ງບອກເຖິງບຸນກິນຈຽງ ໄດ້ໝູນວຽນມາຮອດອີກວາລະໜຶ່ງ ໂດຍບຸນດັ່ງກ່າວ ຈັດຂຶ້ນເພື່ອເປັນ ການສະຫລຸບທົບທວນ ສະເຫລີມ ສະຫລອງຜົນງານທີ່ຍາດມາໄດ້ ໃນໜຶ່ງປີຜ່ານມາ ທັງເປັນການປົກ ປັກຮັກສາຮີດຄອງປະເພນີອັນດີ ງາມ, ເປັນການຈັດພາເຂົ້າຖວາຍ ໃຫ້ແກ່ບັນພະບູລຸດ ແລະ ຜູ້ທີ່ລ່ວງ ຫລັບໄປ, ໃນດ້ານວັດທະນະທຳ ເປັນການບາສີສູ່ຂວັນສໍາມາຄະລະ ວະນໍາຜູ້ເປັນພໍ່ແມ່ ແລະ ຜູ້ອາວຸໂສ ອວຍພອນສົ່ງທ້າຍປີເກົ່າຕ້ອນຮັບປີ ໃໝ່, ໄວໜຸ່ມ ບ່າວ-ສາວ ກໍຈະພາ ກັນເອ້ຍ້ອງດ້ວຍຊຸດເຄື່ອງນຸ່ງປະ ຈຳເຜົ່າ ແລະ ໂຍນໝາກຄອນເບີກ ບານມ່ວນຊື່ນ ແລະ ອື່ນໆ. ໃນຫລາຍປີຜ່ານມາ ການຈັດ ບຸນກິນຈຽງແມ່ນຍັງບໍ່ທັນເອກະ ພາບກັນເທື່ອ ຊຶ່ງບາງບ້ານ ເມືອງ ແຂວງ ກໍຈະຈັດຂຶ້ນໃນເດືອນພະຈິກ (ມື້ແຮມ 14 ຄ່ຳ). ຂະນະທີ່ມີບາງ ບ້ານ ເມືອງ ແຂວງ ຈະຈັດໃນ ເດືອນທັນວາ (ມື້ແຮມ 14 ຄ່ຳ), ແຕ່ມາໃນ 5-6 ປີມານີ້, ເຜົ່າມົ້ງ ໄດ້ເອກະພາບຈັດຂຶ້ນພ້ອມກັນໃນ ມື້ດຽວກັນຄືເດືອນທັນວາຂອງ ທຸກໆປີເປັນມື້ເລີ່ມຕົ້ນສະເຫລີມສະ ຫລອງເປັນຕົ້ນໄປ ນີ້ແມ່ນຄວາມ ເປັນເຈົ້າການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຕາມ ພັກ-ລັດຖະບານວາງອອກ ໂດຍ ສະເພາະແມ່ນສູນກາງແນວລາວ ສ້າງຊາດ. ແນວໃດກໍດີສຳລັບປີ ນີ້ ບຸນນໍ່ເປ້ເຈົ່າ ຂອງເຜົ່າມົ້ງ ໄດ້ ພ້ອມກັນຈັດຂຶ້ນໃນວັນທີ 29 ເດືອນ ທັນວາ 2024 ກົງກັບມື້ແຮມ 14 ຄ່ຳ ໂດຍບັນດາຄອບຄົວກໍພາກັນ ຮວມໂຕກັນໃນມື້ນີ້ ເພື່ອເຮັດເຂົ້າ ໜົມ, ພາເຂົ້າຖວາຍເຄື່ອງບູຊາແກ່ ບັນພະບູລຸດ, ຜູ້ລ່ວງລັບໄປແລ້ວ. ທັງຈັດພາເຂົ້າເອີ້ນຍາດຕິພີ່ນ້ອງ, ເພື່ອນມິດສະຫາຍມາຮ່ວມກິນໃນ ເຮືອນຂອງພວກເຂົາ. ສໍາລັບບັນດາ ຕົວເມືອງທີ່ມີປະຊາຊົນເຜົ່າມົ້ງເປັນ ຈໍານວນຫລາຍ, ການສະເຫລີມສະ ຫລອງບຸນກິນຈຽງແມ່ນຈະຈັດຂຶ້ນ ຢູ່ສະຖານທີ່ກາງແຈ້ງ ເປັນເວລາ ໜຶ່ງອາທິດເຕັມ. ໃນບຸນດັ່ງກ່າວ ຈະມີຫລາກຫລາຍກິດຈະກຳບໍ່ວ່າ ຈະເປັນກິລາໝາກຂ່າງ, ຍິງໜ້າ ເກັກ, ສິລະປະຟ້ອນລໍາ ແລະ ຮ້ອງ ເພງ, ງົວຊົນງົວ ແລະ ໂຍນໝາກ ຄອນ, ການສະແດງເຄື່ອງດົນຕີ ທີ່ມີ ລັກສະນະຮູບຊົງຍາວທີ່ເປັນເອກະ ລັກສະເພາະ (ເປັນເຄື່ອງດົນຕີ ປະເພດເປົ່າທີ່ເອີ້ນວ່າ ແຄນ) ແມ່ນ ການສະແດງທີ່ນິຍົມຫລາຍໂດຍບັນ ດານັກດົນຕີທີ່ມີຄວາມຊຳນິຊຳ ນານສາມາດຟ້ອນລໍາ ແລະ ເຮັດ ກາຍະກຳໄປພ້ອມໆກັນ ຄຽງຄູ່ກັບ ການສືບຕໍ່ປະຄັບປະຄອງຮັກສາ ທໍານອງດົນຕີຂອງພວກເຂົາໄວ້. ຊາວໜຸ່ມຊາຍ ແລະ ຍິງ ຈະພາກັນ ນຸ່ງເຄື່ອງພື້ນເມືອງທີ່ປະກອບໄປ ດ້ວຍສີສັນຫລາກຫລາຍເພື່ອຫວັງ ທີ່ຈະດຶງດູດໃຫ້ໄດ້ພົບກັບຜູ້ທີ່ຈະ ມາເປັນຄູ່ຄອງຂອງຕົນ. ແນວໃດກໍດີ, ບຸນກິນຈຽງກໍແມ່ນ ອີກບຸນໜຶ່ງທີ່ເປັນເອກະລັກ ແລະ ຍິນດີຕ້ອນຮັບນັກທ່ອງທ່ຽວໃຫ້ ເຂົ້າມາຮ່ວມ ພ້ອມທັງສາມາດນຸ່ງ ຊຸດພື້ນເມືອງປະຈຳເຜົ່າຮ່ວມສະ ເຫລີມສະຫລອງກິດຈະກຳຕ່າງໆ ນຳເຂົາເຈົ້າໄດ້ນໍາອີກ. ແຕ່ໃດມາ ແມ່ຍິງເຜົ່າມົ້ງຖືໄດ້ວ່າມີຄວາມຊຳ ນານໃນການຕໍ່າແຜ່ນແພຫຍິບຖັກ ປັກແສ່ວຫລາຍ ຊຶ່ງໃນແຕ່ລະປີແມ່ ຍິງກໍໄດ້ພ້ອມກັນຫຍິບຖັກ ປັກແສ່ວ ຊຸດປະຈຳເຜົ່າ ໂດຍໃຊ້ເວລາຫວ່າງ ຈາກການອອກແຮງ, ການຮຽນ ໜັງສືມາຖັກແສ່ວ. ເຊິ່ງມາຮອດ ປັດຈຸບັນນີ້ ມີບາງກຸ່ມກໍຖືເອົາການ ຖັກແສ່ວເປັນອາຊີບຫລັກ ເພື່ອສ້າງ ລາຍຮັບເຂົ້າຄອບຄົວ. ໂດຍລວມແລ້ວ ບຸນກິນຈຽງຊົນ ເຜົ່າມົ້ງ ແມ່ນເທສະການສົ່ງທ້າຍ ປີເກົ່າຕ້ອນຮັບປີໃໝ່ຂອງຊົນເຜົ່າ ມົ້ງ ທີ່ເປັນສັນຍະລັກແຫ່ງຄວາມ ສາມັກຄີ, ຄວາມຜູກໝັ້ນໃນວົງສາ ຄະນາຍາດຂອງປະຊາຊົນເຜົ່າມົ້ງ ທີ່ຢູ່ຫ່າງໄກໄດ້ມາພົບປະສ້າງສັນ ເພື່ອເຮັດພິທີກຳລະນຶກເຖິງບັນພະ ບູລຸດຂອງວົງສາຄະນະຍາດຕົນ ທັງເປັນການສະຫລຸບຜົນງານທີ່ ຍາດມາໄດ້ໃນໜຶ່ງປີຜ່ານມາ, ບາສີ ສູ່ຂວັນໃຫ້ແກ່ແຕ່ລະຄອບຄົວ, ສົມ ມາຄະລະວະນໍາຜູ້ເປັນພໍ່ແມ່ ແລະ ຜູ້ ອາວຸໂສ ອວຍພອນສົ່ງທ້າຍປີເກົ່າ ຕ້ອນຮັບປີໃໝ່ ເປີດໂອກາດໃຫ້ໄວ ໜຸ່ມ ບ່າວ-ສາວໄດ້ໂຍນໝາກຄອນ ເບີກບານມ່ວນຊື່ນ ແລະ ອື່ນໆ. dko]h P'la f rk.sh -u ;y ffu 0B ogxa odh k;M ອາຫານໂລກໄດ້ໃຫ້ການສະໜັບ ສະໜູນ ປະຊາຊົນປູກຝັງ-ລ້ ຽງສັດ ຕົນເອງເລີຍເລືອກການລ້ຽງໄກ່ ພັນໄຂ່ ເນື່ອງຈາກວ່າຄອບຄົວມັກ ລ້ຽງໄກ່ຢູ່ແລ້ວ ເພາະລູກເປັນຄົນ ມັກກິນໄຂ່ ອີກ ຢ່າງໜຶ່ງ ເນື້ອທ່ີກໍ່ບໍ່ ກວ້າງຫລາຍຈຶ່ງຄິດວ່າການລ້ຽງ ໄກ່ເໝາະສົມກວ່າການປູກຜັກ. ສໍາລັບ ການ ລ້ຽງໄ ກ່ ໂຄງການ ໄດ້ສະໜອງອຸປະກອນສຳລັບເຮັດ ຄອກໄກ່, ແມ່ພັນໄກ່ 50 ໂຕ ແລະ ຫົວອາຫານຈຳນວນໜຶ່ງ; ພ້ອມກັນ ນັ້ນກໍໄດ້ແນະນຳ ໃຫ້ໃຊ້ສາລີບົດ, ຕົ້ນກ້ວຍບົດປົນອາຫານໄກ່ ເພື່ອ ຫລຸດຜ່ອນຕົ້ນທຶນໃນການຊື້ຫົວ ອາຫານໃນຕໍ່ໜ້າ. ມາຮອດປັດຈຸບັນ ໄກ່ເລີ່ມໄຂ່ແລ້ວ ກໍມີຄວາມອຸ່ນໃຈ ຂຶ້ນເພາະຊ່ວຍຫລຸດຜ່ອນການຊື້ໄຂ່ ຈາກຕະຫລາດມາປຸງແຕ່ງອາຫານ ໃຫ້ລູກກິນ ໃນອະນາຄົດອາດຈະສາ ມາດນຳມາຈຳໜ່າຍໄດ້ ຖ້າມີທຶນ ຮອນຕື່ມຈະນຳເອົາໄກ່ພັນໄຂ່ ມາ ລ້ຽງເພີ່ມຂຶ້ນເລື້ອຍໆເພື່ອຄໍ້າປະ ກັນສະບຽງອາຫານ ແລະ ກາຍ ເປັນສິນຄ້າຂອງຄອບຄົວໃນອະ ນາຄົດ. ນາງ ໄຊສະໝອນ ໄຊຍະສິດ ອີກໜຶ່ງຄອບຄົວທີ່ໄດ້ຮັບໂຄງການ ຊ່ວຍເຫລືອຈາກອົງການອາຫານ ໂລກໃນການລ້ຽງໄກ່ພັນໄຂ່ ໃຫ້ຮູ້ ວ່າຕົນເອງໄດ້ຮັບຄວາມຊ່ວຍເຫລືອ ໃນການລ້ຽງໄກ່ຈະສ້າງຜົນດີໃຫ້ ແກ່ຄອບຄົວເປັນຕົ້ນແມ່ນນຳໄຂ່ ມາປຸງແຕ່ງອາຫານເນື່ອງຈາກ ວ່າຄອບຄົວມີເດັກນ້ອຍ ອາຫານ ທີ່ມັກກິນສ່ວນໃຫຍ່ກໍຈະແມ່ນໄຂ່ ຖ້າອາໄສແຕ່ຊື້ຈາກຕະຫລາດກໍບ່ໍ ພຽງພໍ. ດັ່ງນັ້ນ, ເມື່ອລ້ຽງເອງຈະ ສາມາດສະໜອງໄດ້ພຽງພໍ ໃນຕໍ່ ໜ້າ ອາດກາຍເປັນສິນຄ້າກໍເປັນໄດ້, ໃນເບື້ອງຕົ້ນໂຄງການອາຫານ ໂລກໄດ້ຊື້ແມ່ພັນໄກ່ໃຫ້ 50 ໂຕ ຫົວ ອາຫານ ພ້ອມດ້ວຍອຸປະກອນສຳ ລັບເຮັດຄອກໄກ່ຈຳນວນໜຶ່ງ ໄລ ຍະນີ້ຍັງຢູ່ໃນທົດລອງລ້ຽງຢູ່ຖ້າໄດ້ ຮັບຜົນດີກໍຈະຂະຫຍາຍໃຫ້ຫລາຍ ຂຶ້ນຕື່ມ ປັດຈຸບັນເລີ່ມໄດ້ເກັນໄຂ່ ແລ້ວ. ພາຍຫລັງໄກ່ໄຂ່ແລ້ວກໍຈະ ໄດ້ນຳເອົາໄຂ່ໄປປະກອບສ່ວນ ເຂົ້າໃນໂຄງການອາຫານທ່ຽງໃນ ໂຮງຮຽນ 30ເປີເຊັນ ທີ່ໂຄງການ ກຳນົດໄວ້ ການປະກອບສ່ວນເຂົ້າ ໃນໂຄງການອາຫານທ່ຽງໃນໂຮງ ຮຽນແມ່ນມີຄວາມພູມໃຈຫລາຍ ເມື່ອເຫັນລູກຫລາຍໄດ້ກິນອາຫານ ອີ່ມ ການປຸງແຕ່ງຖືກຫລັກອະນາ ໄມ ກິນອາຫານທີ່ມີປະໂຫຍດ ເຊິ່ງ ເຮັດໃຫ້ລູກຫລານມີສຸຂະພາບ ແຂງແຮງ, ມີເວລາຮຽນ ບໍ່ກັບມາ ກິນເຂົ້າຢູ່ເຮືອນ ຫລຸດຜ່ອນພາລະ ຂອງພໍ່ແມ່ໃນການແຕ່ງອາຫານ ທ່ຽງໃຫ້ລູກກິນໃນແຕ່ລະວັນ. ພາບປະກອບ
RkJQdWJsaXNoZXIy MTc3MTYxMQ==