xtgmf]k; 3 24/10/2024 0j k; c]t gsfdko dh k;l6 j ]t[q [75 h ,7v'dkog'y ocsj ']a f gxa oma oltw\mu j ,u 7;k,g0A ,c0'F 3xj '.l gxa ofu 9y 8vo c]t p5 8y me ໂດຍ: ຄ້ອງໃໝ່ *ມູນເຊື້ອວັດທະນະທໍາການ ຕໍ່າຫູກທໍໄໝໃນສັງຄົມລາວເປັນ ສິ່ງດີງາມ, ໄດ້ຮັບການສືບທອດ ກັນມາຈາກຮຸ່ນສູ່ຮຸ່ນ ພັດທະນາ ຈາກມູນເຊື້ອດັ້ງເດີມ ແລະ ເສີມ ຂະຫຍາຍດ້ວຍຫົວຄິດປະດິດ ສ້າງອັນຫລາກຫລາຍ ຕາມກະ ແສຟອງແຫ່ງການພັດທະນາ. ເວົ້າເຖິງການຕໍ່າຫູກທໍໄໝ ເປັນທັງອາຊີບຫລັກແລະສໍາຮອງ ເຮັດເສີມໃນຍາມມີໂອກາດ, ດຽວ ນີ້ເຫັນວ່າຂະຫຍາຍຫລາຍຂຶ້ນ ນັບມື້ ຍ້ອນໄດ້ຮັບການສົ່ງເສີມຊົມໃຊ້ກວ້າງຂວາງ. ຈາກການ ຕໍ່າແບບຄອບຄົວ ກາຍເປັນກຸ່ມ, ກາຍເປັນຫົວໜ່ວຍທຸລະກິດຫັດ ຖະກໍາ...ທີ່ສາມາດສ້າງລາຍ ຮັບໄດ້ເປັນຢ່າງດີ, ສໍາຄັນແມ່ນ ຄວາມຕັ້ງໃຈ ເຮັດແທ້ທໍາຈິງ. ບົດນີ້ນໍາເອົາຂໍ້ມູນເລັກນ້ອຍ ກ່ຽວກັບການຕໍ່າຫູກທໍໄໝ ທີ່ ເກີດຈາກຄວາມຮັກ-ມັກ-ຄວາມ ອົດທົນຕັ້ງໃຈຈິງ, ນອກຈາກເປັນ ການປະກອບສ່ວນສໍາຄັນໃນ ການອະນຸລັກ ແລະ ສົ່ງເສີມການ ຕໍ່າຫູກທໍໄໝ ກໍ່ຄືມູນເຊື້ອສິລະປະ ຫັດຖະກໍາລາວແລ້ວ ຍັງສາມາດ *ອີງຕາມການລາຍງານຈາກ ຫົວໜ້າພະແນກສາທາລະນະສຸກ ແຂວງ ໄດ້ລາຍງານກ່ຽວກັບ ການຈັດສັນໂຄຕາລັດຖະກອນ ທີ່ເປັນພະນັກງານ ແພດ-ໝໍ ໄລ ຍະຜ່ານມາ, ແມ່ນອີງໃສ່ຕາ ໜ່າງການບໍລິການສຸຂະພາບ ແຕ່ລະຂັ້ນດ້ວຍການຈັດບູລິມະ ສິດໃຫ້ເຂດຫ່າງໄກສອກຫຼີກ ໃຫ້ມີພຽງພໍຂັ້ນພື້ນຖານຕາມ ມາດຕະຖານຂອງກະຊວງສາທາ ລະນະສຸກ, ຊຶ່ງຕາໜ່າງສາທາ ລະນະສຸກໃນແຂວງປະກອບມີ: ພະແນກ ສາທາລະນະສຸກ ແຂວງ, ໂຮງໝໍແຂວງ 100 ຕຽງ, ຫ້ອງການສາທາລະນະ ສຸກ 5 ຕົວເມືອງ, ໂຮງໝໍເມືອງ 4 ແຫ່ງລວມມີ 80 ຕຽງ, ສຸກ ສາລາ 33 ແຫ່ງ ລວມມີ 99 ຕຽງ, ທຽບໃສ່ເນື້ອທີ່ ແລະຈໍາ ນວນ ປະຊາກອນໃນແຂວງ ຕາມ ມາດຕະຖານຂອງກະຊວງສາທາ ລະນະສຸກ ແລະ ອົງການອະ ນາໄມໂລກເຫັນວ່າຕາໜ່າງສາ ທາລະນະສຸກພາຍໃນແຂວງແມ່ນ ສາມາດປົກຄຸມ 100%. ແຕ່ ບັນຫາທີ່ຍັງເປັນສິ່ງທ້າທາຍແລະ ບົດສະເໜີ ຄໍລຳຮັກພາສາລາວ ມື້ນີ້ ນໍາເອົາ ຄໍາສັບ 3 ຄຳ ຕາມຜູ້ອ່ານຖາມມາ ກ່ຽວກັບຄໍາວ່າ: ຈະລາຈອນ...ແມ່ນ ຄວາມລາວ ຫລື ມີເຄົ້າ ແລະ ຄວາມ ໝາຍແທ້ຈິງນັ້ນແມ່ນແນວໃດ? ຕາມການເກັບກໍາໄດ້ໃນວັດຈະ ນານຸກົມພາສາລາວ ສະບັບຂອງ ທ່ານ ມະຫາສີລາ ວີຣະວົງ, ທ່ານ ດຣ ທອງຄຳ ອ່ອນມະນີສອນ, ກໍ ຮິບໂຮມໂດຍ: ພະກາ 7eG 9t]kF 9t]k9vo c]t 9t]k9q o ສ້າງລາຍຮັບເຂົ້າຄອບຄົວເປັນ ທີ່ໜ້າພໍໃຈອີກດ້ວຍ. ທ່ານນາງ ແພງສີ ສີສະເກດ ອາຍຸ 56 ປີ ອະດີດຮອງປະທານສະຫະພັນ ແມ່ຍິງເມືອງ ຕະໂອ້ຍ ເປັນໜຶ່ງ ໃນຄອບຄົວຕົວແບບການສ້າງ ເສດຖະກິດຄອບຄົວຂອງແມ່ຍິງ ເມືອງ ຕະໂອ້ຍ ແຂວງສາລະວັນ. ກ່ອນທີ່ຈະເລີ່ມຕົ້ນເປັນອາຊີບ ເສີມນີ້ ເພິ່ນໃຫ້ຮູ້ວ່າ ຍ້ອນມີໃຈ ມັກ-ຮັກ ແລະ ມີພອນສະຫວັນ ດ້ານການຕໍ່າຫູກ ໂດຍສະເພາະ ແມ່ນການເກັບລາຍ ພ້ອມທັງ ຊອກຮູ້ສະແຫວງຫານໍາພໍ່ແມ່ ແລະ ປູ່ຍ່າຕາຍາຍຂອງຕົນເອງ. ເມື່ອສ້າງຄອບຄົວແລ້ວ ຈຶ່ງ ຢາກນໍາເອົາສິ່ງທີ່ມັກມາສ້າງ ເປັນອາຊີບເສີມໃຫ້ແກ່ຄອບຄົວ. ສະນັ້ນ, ປີ2000 ເປັນຕົ້ນມາ ເພິ່ນກໍ່ໄດ້ເລີ່ມຕໍ່າຫູກດ້ວຍການ ນໍາໃຊ້ຕົ້ນທຶນ 1.500.000 ກີບ (ຊື້ອຸປະກອນ)ໄລຍະນັ້ນສາ ມາດຜະລິດໄດ້ 120ຜືນ/ປີ ແລະ ຂາຍໃນລາຄາ 60.000 ກີບ/ຜືນ, ສ້າງລາຍຮັບເຂົ້າ ຄອບຄົວ 7.000.000 ກວ່າ ກີບ/ປີ. ຈົນມາຮອດປີ 2008, ຫ້ອງການສະຫະພັນແມ່ຍິງ ເມືອງຕະໂອ້ຍ ໄດ້ມີການຊຸກຍູ້ ສົ່ງເສີມວຽກງານຕໍ່າຫູກ ທໍໄໝ ຂອງເອື້ອຍນ້ອງແມ່ຍິງ, ມີການ ສະໜອງທຶນຈໍານວນ ໃຫ້ຜູ້ຕໍ່າ ກະທົບຕໍ່ການປະຕິບັດໜ້າທີ່ການ ເມືອງໃນປະຈຸບັນ, ແມ່ນຈໍານວນ ພະນັກງານແພດໝໍພະຍາບານ ບໍ່ພຽງພໍທາງດ້ານປະລິມານ ແລະ ຄຸນນະພາບ, ໃນປະຈຸບັນ ທົ່ວແຂວງມີຈໍານວນແພດ-ໝໍ ທັງໝົດ 514 ຄົນ, ເພື່ອໃຫ້ພຽງພໍ ແລະ ຮອງຮັບການບໍລິການໃຫ້ ມີຄຸນນະພາບຕ້ອງບັນຈຸຕື່ມອີກ ຈໍານວນ 339 ຄົນ, ຊຶ່ງຄວາມ ຕ້ອງການບັນຈຸໃຫ້ພຽງພໍຕາມ ຕໍາແໜ່ງງານໃນແຕ່ລະຂັ້ນຄື: ພະແນກສາທາລະນະສຸກແຂວງ ມີ 63 ຄົນ, ຕ້ອງການບັນຈຸ ເພີ່ມ 21 ຄົນ, ໂຮງໝໍແຂວງ ມີ 119 ຄົນ, ຕ້ອງການບັນຈຸເພີ່ມ 171 ຄົນ, ໂຮງຮຽນແພດມີ 19 ຄົນ, ຕ້ອງການບັນຈຸເພີ່ມ 8 ຄົນ, ສາທາເມືອງສາມັກຄີ ໄຊ ມີ 21 ຄົນ, ຕ້ອງການບັນ ຈຸເພີ່ມ 29 ຄົນ, ສາທາເມືອງສະ ໜາມໄຊ ມີ 53 ຄົນ, ຕ້ອງການ ບັນຈຸເພີ່ມ 37 ຄົນ, ສາທາເມືອງ ຊານໄຊ ມີ 47 ຄົນ, ຕ້ອງການ ບັນຈຸເພີ່ມ 3 ຄົນ, ສາທາເມືອງພູ ວົງ ມີ 44 ຄົນ, ຕ້ອງການບັນຈຸ ເພີ່ມ 6 ຄົນ, ສາທາເມືອງໄຊເສດ ຖາ ມີ 54 ຄົນ, ພຽງພໍກັບຄວາມ ຕ້ອງການ ແລະ ສຸກສາລາທົ່ວ ແຂວງ 33 ແຫ່ງ ມີ 94 ຄົນ, ຕ້ອງການບັນຈຸເພີ່ມ 64 ຄົນ. ທ່ານ ອິນປັນ ອິນທິລາດ ຫົວໜ້າພະແນກສາທາລະນະ ສຸກ ແຂວງອັດຕະປື ລາຍງານ ໃຫ້ຮູ້ອີກວ່າ: ເນື່ອງຈາກແຜນ ຄວາມຕ້ອງການເພື່ອໃຫ້ພຽງພໍ ຕໍ່ການຮັບໃຊ້ບໍລິການປະຊາຊົນ ຫລາຍ ແຕ່ການສະໜອງມີ ຈຳກັດໃນແຕ່ລະປີ ທາງກະຊວງ ສາທາລະນະສຸກ ຮ່ວມກັບພະ ແນກສາທາແຂວງ ໄດ້ຈັດສັນ ໂຄຕາໃຫ້ສຸກສາລາ ຢູ່ເຂດຫ່າງ ໄກສອກຫລີກໃຫ້ພຽງພໍ, ບົນພື້ນ ຖານຢ່າງໜ້ອຍ 3 ຄົນ. ເຊິ່ງປະ ຈຸບັນສຸກສາລາ ຈໍານວນ 33 ແຫ່ງ ແມ່ນມີແພດຄົບ 3 ຄົນ, ແຕ່ແຫ່ງທີ່ຍັງບໍ່ຄົບຕາມມາດ ຕະຖານວິຊາການ ຄື: ສຸກສາລາ ແຫ່ງໜຶ່ງຕ້ອງ ມີ 1 ແພດທົ່ວໄປ 2 ພະຍາບານ ແລະ 3 ຜະດຸງ ຄັນ ແຕ່ໃນຕົວຈິງບາງແຫ່ງ ມີ ແພດປິ່ນປົວ 2 ຄົນ, ພະຍາບານ 1 ຫລື 2 ຄົນ, ຜະດຸງຄັນ 1 ຄົນ ບາງແຫ່ງກໍ່ບໍ່ມີຜະດຸງຄັນ, ເຊິ່ງ ກຳລັງຈັດສັນ ຫລືສັບປ່ຽນພະ ນັກງານອາສາສະໝັກ, ພະນັກ ງານຢູ່ຂັ້ນເມືອງ ລົງໄປຊ່ວຍເປັນ ໄລຍະ, ສ່ວນການຈັດສັນໂຄຕາ ລັດຖະກອນແຕ່ປີ2021-2024, ແມ່ນກະຊວງສາທາລະນະສຸກ ເປັນຜູ້ຈັດສັນໃຫ້ ໂດຍອີງຕາມ ວິຊາສະເພາະທີ່ຍັງຂາດ ແລະ ຈໍາ ນວນທີ່ຍັງບໍ່ພໍຕາມມາດຕະຖານ ຕາມການເກັບກຳຂໍ້ມູນ ແລະ ຖານຂໍ້ມູນຕົວຈິງ ທີ່ມີລະບົບ ຕິດຕາມທາງອອນລາຍ ແລະ ທາງພະແນກສາທາລະນະສຸກ ແຂວງ ເປັນຜູ້ຈັດການສອບເສັງ ຄັດເລືອກເອົາບຸກຄະລາກອນເຂົ້າ ໃສ່ຕາມວິຊາສະເພາະ, ສ່ວນສະ ຖານທີ່ບັນຈຸ ແມ່ນກະຊວງສາ ທາລະນະສຸກ ເປັນຜູ້ລະບຸມາເທົ່າ ນັ້ນ ບໍ່ສາມາດປ່ຽນແປງໄດ້. ຫູກ ຊຶ່ງຄອບຄົວທ່ານທ່ານ ແພງ ສີ ຈຶ່ງໄດ້ຮັບການສະໜູນທຶນ 5.000.000 ກວ່າກີບ ບວກ ກັບທຶນຕົນເອງ ເພື່ອສືບຕໍ່ກິດ ຈະກໍາຕໍ່າຫູກ ໂດຍໃນໄລຍະນັ້ນ ໂດຍສະເລ່ຍໜຶ່ງປີສາມາດຜະລິດ ສິ້ນກ່ານໂດແບບລາຍດອກທໍາ ມະດາໄດ້130ຜືນ/ປີ ແລະ ຂາຍ ໃນລາຄາ 220.000 ກີບ ແລະ ສີ້ນກ່ານໂດແບບເກັບດອກລວດ ລາຍໄດ້ 15 ຜືນຂາຍໃນລາຄ່າ 350.000ກີບ/ຜືນ. ຖືວ່າສາມາດ ສ້າງລາຍຮັບໄດ້ 43.000.000 ກວ່າກີບ/ປີ. ມາຮອດປັດຈຸບັນ ກິດຈະກໍາຕໍ່າຫູກຂອງຄອບຄົວ ທ່ານນາງ ແພງສີ ມີກີ່ຕໍ່ 3 ໜ່ວຍ va f8txn pa ',u 7;k,8h v'dkocrf{\= gruj ,0B ogrnj vIa [.-h la '7q , mj kcI' dko8es6 d ແລະ ມີແຮງງານທັງໝົດ 3 ຄົນ, ສາມາດຜະລິດໄດ້ 160 ຜືນ/ປີ ແລະ ຂາຍໃນລາຄາ 350.000 ກີບ/ຜືນ, ໂດຍສະເລ່ຍ ມີລາຍຮັບ ເຂົ້າສູ່ຄອບຄົວ 56.000.000 ລ້ານກີບ/ປີ. ເວົ້າເຖິງການຕໍ່າຫູກທໍໄໝ ຂອງແມ່ຍິງລາວ ແມ່ນມູນເຊື້ອ ວັດທະນະທໍາອັນດີງາມ ຊຶ່ງມີ ທຸກເຜົ່າ, ປຽບດອກໄມ້ຫລາຍສີ ໂຮມຢູ່ໃນຕົ້ນດຽວກັນ. ຫລາຍ ຄອບຄົວ ມີມູນເຊື້ອເລື່ອງຕໍ່າຫູກ ແລະ ເກັບຂິດ ລວດລາຍດອກທີ່ ສະຫລັບສັບຊ້ອນສວຍງາມ, ທັງ ສາມາດຄໍໍ້າຊູເສດຖະກິດຄອບຄົວ ລ້ຽງລູກເຕົ້າ ໄດ້ເຂົ້າໂຮງຮຽນ ຈົນຈົບ ມີວິຊາອາຊີບ, ສະນັ້ນ ຈຶ່ງ ຖືເປັນອາຊີບທີ່ຄົງຄຸນຄ່າ ແລະ ມີທ່າແຮງ ຊຶ່ງຈະຕ້ອງໄດ້ຊຸກຍູ້ ສົ່ງເສີມຢ່າງແຂງແຮງຕໍ່ໆໄປ. ຄືຂອງ ທ່ານ ສີວຽງແຂກ ກອນ ນີວົງ ລ້ວນແຕ່ໄດ້ອະທິບາຍຄຳ: ຈະລາ ເປັນຄຳກຳມະ, ໝາຍເຖິງ ທ່ຽວໄປ, ປະພຶດ. ຄຳນີ້ມີເຄົ້າມາ ຈາກພາສາບາລີ ຮູບຂຽນ “ຈຣ”. ສ່ວນຄຳ: ຈະລາຈອນ ເປັນຄຳກຳ ມະ, ໝາຍເຖິງ ໄປມາ, ທຽວໄປມາ. ຄຳນີ້ກໍມີເຄົ້າມາຈາກບາລີ ໃນຮູບ ຂຽນ “ຈຣາຈຣ”. ສະເພາະຄຳທີ່ ມີຮູບຂຽນ ແລະ ການອອກສຽງ ໃຫ້ຄຽງກັນ ແລະ ມັກພົບເຫັນການ ຂຽນຫລົງກັນ ຄືຄຳ ຈະລາຈົນ (ມັກ ພົບການຂຽນ ຈາລະຈົນ...). ຢູ່ໃນວັດຈະນານຸກົມພາສາລາວ ທັງ 3 ເຫລັ້ມທີ່ລະບຸຂ້າງເທິງ ລ້ວນ ອະທິບາຍໄວ້: ຈະລາຈົນ ເປັນຄຳ ກຳມະ, ໝາຍເຖິງ ວ ຸນວາຍ, ຫວັ່ນ ໄຫວໄປມາ. ຄຳນີ້ກໍມີເຄົ້າມາຈາກ ພາສາບາລີ “ຈລາຈລ”. ດັ່ງນັ້ນ, ຈຶ່ງນຳມາສຶກສາຮ່ວມ ກັນຄືດັ່ງນີ້ແລ. ພໍ້ກັນໃໝ່ບົດຕໍ່ໄປ
RkJQdWJsaXNoZXIy MTc3MTYxMQ==