ພາບປະກອບ xtgmf]k; 3 30/05/2024 0j k; c]t gsfdko dh k;l6 j ]t[q [75 h ,7v'dkog'y ocsj ']a f gxa oma oltw\mu j ,u 7;k,g0A ,c0'F 3xj '.l gxa ofu 9y 8vo c]t p5 8y me ຮິບໂຮມໂດຍ: ພະກາ ໂດຍ: ສາວບ້ານໂນນ ບົດສະເໜີ ໂດຍ: ໄໝຄຳ ຍ້ອມສິນ gvq k.9.lj x6 dw,h {rN o26 xj k m= h {m= h cmh {m= h 4vp rh v,da ogvq k.9.lj ra fmtokgfa doh vp z6 h ln [mvfrk]tdy f0v'-kf * ສືບຕໍ່ຫລາຍບົດຜ່ານມາ, ບົດນີ້ ນໍາເອົາຄໍາທີ່ມີຄວາມໝາຍຄ້າຍ ຄື ກັນ ຫລື ຕາມສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າວິ ທະຍາສາດສັງຄົມແຫ່ງຊາດ ໄດ້ ຈັດພິມໄວ້ ເອີ້ນວ່າ ຄໍາພ້ອງຄວາມ ໝາຍ ເຊິ່ງວັນນີ້ ສະເໜີຄໍາ ທໍ້, ທໍ້ແທ້ ແລະ ທໍ້ຖອຍ. ທໍ້, ທໍ້ແທ້ ແລະ ທໍ້ຖອຍ ຄໍາທັງ ສາມເປັນຄໍາກິລິຍາ, ມີຄວາມໝາຍ ກ່ຽວກັບຖອຍ, ກັບ, ຫລຸດຄວາມ ບຸກບືນ ເຊິ່ງໃຊ້ໃນກໍລະນີສະເພາະ * ເຂົ້າສູ່ລະດູຝົນແລ້ວ, ຂະ ບວນການປູກໄມ້ ໄດ້ເປັນຂະບວນ ຟົດຟື້ນແຂງແຮງໃນຂອບເຂດທົ່ວ ປະເທດ. ແຕ່ລະປີການປູກໄມ້ແມ່ນ ໄດ້ມີການກະກຽມເປັນແຜນການ ແລະ ມີເປົ້າໝາຍຈະແຈ້ງ ເພື່ອຍົກ ລະດັບເນື້ອທີ່ປົກຫຸ້ມຂອງປ່າໄມ້ໃຫ້ ໄດ້ 70% ເນື້ອທີ່ທົ່ວປະເທດ. ການ ທີ່ຈະເຮັດໄດ້ຄືແນວນັ້ນຕ້ອງໃຊ້ທັງ ເວລາ, ການລົງທຶນລົງແຮງເປັນ ເວລາຫລາຍປີກວ່າຈະໄດ້ໄມ້ພໍເປັນ ຮົ່ມ, ບາງຊະນິດໄມ້ໃຫຍ່ຊ້າ ກໍ່ຍິ່ງ ໃຊ້ເວລາຫລາຍ, ນັ້ນແມ່ນເລື່ອງທໍາ ດັ່ງນີ້: ທໍ້ ໝາຍເຖິງ ກໍາລັງທາງຈິດ ໃຈຫຍໍ້ເຂົ້າ,ຫລຸດລົງ,ຖອຍກັບເຊັ່ນ: ເຫັນວຽກໜັກຂວາງໜ້າພາໃຫ້ ໃຈທໍ້. ທໍ້ແທ້ ໝາຍເຖິງ ກໍາລັງໃຈ ອ່ອນລົງ ເພາະບໍ່ປະສົບຜົນສໍາເລັດ ເມື່ອຕົນໄດ້ໃຊ້ເຫື່ອແຮງ ແລະ ຄວາມ ສາມາດມາເຕັມທີ່ແລ້ວ. ຄໍານີ້ໃຊ້ ກັບກໍລະນີທີ່ໄດ້ອອກແຮງ, ໃຊ້ ຄວາມສາມາດ ເຕັມຂີດແລ້ວແຕ່ ກໍ່ຍັງປະສົບຄວາມລໍາບາກຫລາຍ ເຊິ່ງອາດບໍ່ ສາມາດຜ່ານຜ່າໄດ້. ທໍ້ຖອຍ ໝາຍເຖິງ ຈິດໃຈບໍ່ບຸກ ບືນຕໍ່, ບໍ່ທົນຕໍ່ໄປອີກ. ໃຈຖອຍກັບ ຈາກລະດັບເດີມລົງ ເຊິ່ງໃຊ້ກັບກໍ ລະນີທີ່ໄດ້ອອກແຮງເຕັມທີ່ມາດົນ ແລ້ວ ແຕ່ບໍ່ມີຄວາມສໍາເລັດໄດ້. ຄໍາທັງສາມມີຄວາມໝາຍ ໃກ້ ກັນ, ກ່ຽວຂ້ອງກັນຄື: ຄວາມໝາຍ ທຸກຄໍາກ່ຽວ ຂ້ອງກັບຄໍາວ່າ ທໍ້ ແຕ່ ກໍ່ມີຄວາມແຕກຕ່າງໃນ ບາງປະ ການຄື: ທໍ້ແທ້ ເປັນອາການທີ່ກໍາລັງ ໃຈອ່ອນລົງບໍ່ຢາກ ສູ້ຕໍ່ໄປ ເພາະຮູ້ ສຶກວ່າຕົນໄດ້ໃຊ້ກໍາລັງຫລາຍເກີນ ໄປໃນຜ່ານມາ; ສ່ວນຄໍາວ່າ ທໍ້ຖອຍ ແມ່ນບອກອາການຂອງກໍາລັງໃຈ ຫລຸດລົງ, ຈິດ ໃຈຖອຍກັບ ເຊິ່ງບໍ່ສູ້ ກັບຄວາມຍາກ, ຄວາມລໍາບາກຕໍ່ ໄປອີກ. ດັ່ງນັ້ນ ຈຶ່ງນໍາມາສຶກສາຮ່ວມ ກັນຄືດັ່ງນີ້ແລ, ພໍ້ກັນໃໝ່ ບົດຕໍ່ໄປ. ການຈູດປ່າເພື່ອການລ່າສັດ-ເກັບ ນໍ້າມັນຍາງແລະ ອື່ນໆ. ນອກນັ້ນກໍ່ ເປັນການຂຸດຄົ້ນໄມ້(ຊະຊາຍ)ເຊິ່ງ ໄດ້ມີການຄາດຄະເນວ່າ ຖ້າບໍ່ສາ ມາດຊອກຫາວິທີທາງອອກ ທີ່ດີໄດ້ ເນື້ອທີ່ປ່າໄມ້ກໍ່ຍັງຈະສືບຕໍ່ຫລຸດ ລົງ...ສຳລັບວິທີການແກ້ໄຂ ບັນຫາ ປ່າໄມ້ສະເພາະໜ້າ ແລະ ຍາວນານ ແມ່ນຕ້ອງການຢຸດຕິການຖາງປ່າ ເຮັດໄຮ່ແບບຊະຊາຍ, ການປົກປັກ ຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ, ປົກປັກຮັກ ສາແຫລ່ງນໍ້າ ແລະ ປ້ອງກັນການ ເຊາະເຈື່ອນຂອງດິນ, ນິເວດວິທະ ຍາ ແລະ ແນວພັນຊີວະສາດ. ວຽກ ງານນີ້ແມ່ນເນັ້ນໃຫ້ມີການຂຶ້ນແຜນ ສໍາຫລວດຈັດສັນປ່າ ໄມ້ອອກເປັນ 3 ປະເພດປ່າຄື: ປ່າປ້ອງກັນ, ປ່າ ຜະລິດ ແລະ ປ່າສະຫງວນ ໄປຄຽງ ຄູ່ກັບການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດກົດໝາຍ ແລະ ລະບຽບການຕ່າງໆໃຫ້ເຂັ້ມ ງວດ ໄປຄຽງຄູ່ກັບການປູກຕ້ອງ ເອົາໃຈໃສ່ໃນການຟື້ນຟູ, ບູລະນະ ແລະ ອະນຸລັກປ່າໄມ້-ທໍາມະຊາດ ໂດຍການບໍ່ຕັດໄມ້ທຳລາຍປ່າແບບ ຊະຊາຍ ຊຶ່ງຜ່ານມມາລັດຖະບານ ກໍໄດ້ອອກນິຕິກຳຫລາຍສະບັບ ໂດຍ ສະເພາະແມ່ນຄຳສັ່ງເລກທີ 15 ທີ່ ເນັ້ນໃສ່ ການຢຸດສົ່ງອອກໄມ້ທ່ອນ ໄປຕ່າງປະເທດ ແລະ ດັດສົມ, ກວດ ກາຄືນໃໝ່ບັນດາໂຮງເລື່ອຍໂຮງ ຊອຍທີ່ດໍາເນີນການບໍ່ຖືກລະບຽບ ກົດໝາຍ ແລະ ອື່ນໆ. ມະຊາດທີ່ຂຶ້ນກັບແນວ ແລະ ດິນ- ອາກາດ . ການປູກໄມ້ທັງໃຫ້ເປັນປ່າຜ່ານ ມາແມ່ນໄດ້ມີໝາກຜົນເປັນໜ້າ ພໍໃຈໃນລະດັບພື້ນຖານພໍສົມຄວນ, ອັນໄດ້ເຮັດໃຫ້ເນື້ອທີ່ປ່າໄມ້ນັບມື້ ຫລາຍ ພາຍຫລັງໄດ້ປະຕິບັດຢ່າງ ເອົາຈິງເອົາຈັງຂະບວນການປູກໄມ້ ໂດຍຖືເອົາວັນທີ1ມິຖຸນາຂອງທຸກປີ ເປັນວັນປູກຕົ້ນໄມ້ແຫ່ງຊາດ, ເປັນ ການເລີ່ມຂະບວນການໃນທຸກ ໃຫ້ ສົມຄູ່ກັບການພັດທະນາຍືນຍົງ. ການປູກໄມ້ໃນແຕ່ລະລະດູການ, ເຖິງແມ່ນໄດ້ປະຕິບັດຢ່າງມີຈຸດສຸມ ແລະ ມີໝາກຜົນໃນລະດັບແນ່ນອນ ໃດໜຶ່ງແລ້ວກໍ່ຕາມ, ແຕ່ບົນພື້ນ ຖານຄວາມເປັນຈິງຂອງສະພາບ ດິນຟ້າອາກາດ, ກໍ່ມີຄໍາຄິດຄໍາເຫັນ ຈໍານວນໜຶ່ງ ເຫັນວ່າການປູກໄມ້ ຄວນຖືສໍາຄັນແທ້ໆ ສະພາບແວດ ລ້ອມດິນຟ້າອາກາດ ເພື່ອເຮັດໃຫ້ ຕົ້ນໄມ້ທີ່ປູກຈະເລີນເຕີບໃຫຍ່ຕາມ ຈຸດປະສົງ, ຕໍ່ມາແມ່ນການບົວລະ ບັດຮັກສາແລະການຟື້ນຟູປ່າໄມ້ທ່ີມີ ຢູ່ແລ້ວໃຫ້ອຸດົມສົມບູນເຮັດແນວນີ້ ພວກເຮົາຈຶ່ງຈະບັນລຸເປົ້າໝາຍການ ເພີ່ມເນື້ອທີ່ປົກຫຸ້ມຂອງປ່າໄມ້ຕາມ ເປົ້າໝາຍໄດ້. ໃນຊຸມປີ 90 ເນື້ອທີ່ປ່າໄມ້ຢູ່ປະ ເທດເຮົາສືບຕໍ່ຫລຸດລົງ, ກວມເອົາ 40% ຂອງເນື້ອທີ່ປ່າທົ່ວປະເທດ ເຊິ່ງມີຫລາຍສາເຫດ ທັງຍ້ອນການ ຖາງປ່າເຮັດໄຮ່ຂອງປະຊາຊົນຈໍາ ນວນບໍ່ໜ້ອຍເລັງໃສ່ປ່າດົງດິບ, * ວັນທີ 1 ມິຖຸນາ ເປັນວັນເດັກ ນ້ອຍສາກົນ ແລະ ຢຸດຕິການໃຊ້ ຄວາມຮຸນແຮງຕໍ່ເດັກ. ສໍາລັບ ສປປ ລາວ ເຮົາຍັງໄດ້ກໍານົດເອົາ ວັນທີ 1 ມິຖຸນາ ເປັນວັນປູກຕົ້ນໄມ້ແຫ່ງຊາດ ເຊິ່ງພວກເຮົາໄດ້ພ້ອມກັນສະເຫລີມ ສະຫລອງວັນສໍາຄັນດັ່ງກ່າວ ເພື່ອ ທົບທວນຄືນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ແນວທາງນະໂຍບາຍຂອງພັກ-ລັດ ເຮົາ ທີ່ມີຕໍ່ເດັກນ້ອຍລາວບັນດາເຜົ່າ ແລະ ສົນທິສັນຍາສິດທິເດັກ. ເດັກ ນ້ອຍໝາຍເຖິງບຸກຄົນທີ່ມີອາຍຸ ຕໍ່າ ກວ່າ 18 ປີ ເຊິ່ງຈະເປັນຜູ້ໃຫຍ່ ໃນມື້ ໜ້າ, ທັງຈະແມ່ນກໍາລັງແຮງງານ ທີ່ສໍາຄັນໃນການພັດທະນາເສດຖະ ກິດ-ສັງຄົມຂອງຊາດ. ສະນັ້ນ, ພັກ ແລະ ລັດຖະບານ ຈຶ່ງໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ ໃນການຄຸ້ມຄອງ, ພັດທະນາ ແລະ ສົ່ງເສີມວຽກງານແມ່ ແລະ ເດັກ ໃນ ຂອບເຂດທົ່ວປະເທດດ້ວຍການສົ່ງ ເສີມສຸຂະພາບ, ປົກປ້ອງສິດ ແລະ ຜົນປະໂຫຍດຂອງແມ່ແລະເດັກຕິດ ພັນກັບການສຶກສາອົບຮົມ, ພັດທະ ນາເດັກຢ່າງຮອບດ້ານຕາມແນວ ທາງນະໂຍບາຍ ຂອງພັກ-ລັດ. ຕໍ່ສົນທິສັນຍາວ່າດ້ວຍສິດທິ ເດັກ, ລັດຖະບານໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ຈັດ ຕັ້ງປະຕິບັດ4ສິດພື້ນຖານຂອງເດັກ ເຊິ່ງໄດ້ປະສົບຜົນສໍາເລັດເປັນຢ່າງ ດີ. ຜົນສໍາເລັດດັ່ງກ່າວເຫລົ່ານັ້ນ ແມ່ນຍ້ອນຄວາມເອົາໃຈໃສ່ຊີ້ນໍານໍາພາຂອງພັກ-ລັດຖະບານ, ແມ່ນ ຄວາມບຸກບືນ ແລະ ພະຍາຍາມໃນ ການຈັດຕັ້ງຜັນຂະຫຍາຍແນວທາງ ຂອງພັກ, ແຜນນະໂຍບາຍ ຂອງລັດ ຖະບານກ່ຽວກັບວຽກງານດັ່ງກ່າວ ຂອງຄະນະກໍາມາທິການ ເພື່ອແມ່ ແລະເດັກແຫ່ງຊາດ ທັງຂັ້ນສູນກາງ ແລະ ທ້ອງຖິ່ນ, ແນວລາວສ້າງຊາດ ແລະ ບັນດາອົງການຈັດຕັ້ງມະຫາ ຊົນ, ບັນດາອົງການຈັດຕັ້ງແລະຫົວ ໜ່ວຍທຸລະກິດທັງພາກລັດ ແລະ ເອ ກະຊົນຕະຫລອດຮອດພໍ່ແມ່ປະຊາ ຊົນບັນດາເຜົ່າ ທີ່ໄດ້ປະກອບສ່ວນ ຢ່າງຕັ້ງໜ້າໃນວຽກງານແມ່ ແລະ ເດັກ ກໍ່ຄື ວຽກສິດທິເດັກໄດ້ຮັບການ ສົ່ງເສີມ ແລະ ພັດທະນາໃນທິດທາງ ທີ່ຕັ້ງຫນ້າໃນຊຸມປີຜ່ານມາ. ພ້ອມ ດຽວກັນ, ກໍ່ຍັງໄດ້ຮັບການສະໜັບ ສະໜູນຊ່ວຍເຫລືອຈາກບັນດາປະ ເທດເພື່ອນມິດ, ອົງການຈັດຕັ້ງສາ ກົນ ແລະ ສະຖາບັນການເງິນຕະ ຫລອດຮອດອົງການຈັດຕັ້ງທີ່ບໍ່ສັງ ກັດລັດຖະບານຕໍ່ວຽກງານດັ່ງກ່າວ. ແຕ່ເຖິງຢ່າງໃດພວກເຮົາກໍ່ຍັງປະ ເຊີນກັບອຸປະສັກ ແລະ ສີ່ງທ້າທາຍ ຫລາຍປະການເປັນຕົ້ນ: ບັນຫາໂພ ຊະນາການອັນເປັນສາເຫດໃຫ້ເດັກ ຈໍານວນໜຶ່ງບໍ່ໄດ້ມາດຖານດ້ານ ນໍ້າໜັກ ແລະ ລວງສູງ, ອັດຕາການ ຕາຍຂອງແມ່ແລະເດັກ,ອັດຕາບໍ່ໄດ້ ເຂົ້າຮຽນຂອງເດັກຍັງມີຈໍານວນ ໜຶ່ງ, ບັນຫານໍ້າສະອາດ ແລະ ວິດ ຖ່າຍຍັງບໍ່ທັນທົ່ວເຖິງ. ພວກເຮົາຍັງ ຜະເຊີນກັບປະກົດການຫຍໍ້ທໍ້ໃນສັງ ຄົມຈໍານວນໜຶ່ງທີ່ຈະຕ້ອງໄດ້ເອົາ ໃຈໃສ່ແກ້ໄຂເປັນຕົ້ນບັນຫາຢາເສບ ຕິດ, ການທາລຸນແລະ ໃຊ້ຄວາມຮຸນ ແຮງຕໍ່ເດັກໃນຫລາຍຮູບແບບ, ການໄປອອກແຮງງານທີ່ຜິດກົດ ໝາຍ ອັນເປັນສາເຫດໃນການຕົກ ເປັນເຫຍື່ອຂອງການຄ້າຂາຍເດັກ, ຄ້າປະເວນີເດັກ ກໍ່ຄື ການຄ້າມະນຸດ ກັບ ການຂູດຮີດແຮງງານ. ຜ່ານມາ, ບັນດາການຈັດຕັ້ງພັກ, ລັດ, ແນວລາວສ້າງຊາດ, ອົງການ ຈັດຕັ້ງມະຫາຊົນ, ບັນດາການຈັດ ຕັ້ງ ແລະ ຫົວໜ່ວຍທຸລະກິດທັງພາກ ລັດ ແລະ ເອກະຊົນ ຕະຫລອດເຖິງ ປະຊາຊົນບັນດາເຜົ່າທຸກທົ່ວໜ້າ ພ້ອມກັນຍົກສູງຄວາມຮັບຜິດຊອບ ຂອງຕົນ ແລະ ເພີ່ມທະວີອອກແຮງ ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດພັນທະສາກົນ, ກົດ ໝາຍພາຍໃນແລະບັນດານິຕິກໍາລຸ່ມ ກົດໝາຍ, ຍຸດທະສາດແຫ່ງຊາດ, ແຜນດໍາເນີນງານແຫ່ງຊາດ ທີ່ກ່ຽວ ຂ້ອງກັບວຽກງານແມ່ ແລະ ເດັກ ເພື່ອຮັບປະກັນຄວາມຢູ່ລອດ, ການ ປົກປ້ອງ, ການມີສ່ວນຮ່ວມ ແລະ ການພັດທະນາຜູ້ທີ່ເປັນລູກຫລານ ຂອງພວກເຮົາໃນມື້ນີ້ ໃຫ້ເປັນໄວ ເດັກທີ່ເຕັມໄປດ້ວຍຄວາມສຸກ, ສຸຂະ ພາບແຂງແຮງ, ຄວາມອົບອຸ່ນຈາກ ພໍ່ແມ່, ການຈັດຕັ້ງ ແລະ ສັງຄົມ. ແນໃສ່ການພັດທະນາເດັກໃຫ້ກາຍ ເປັນຊັບພະຍາກອນມະນຸດທີ່ມີຄຸນ ນະພາບ, ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບສູງ, ມີຄວາມຮູ້, ຄວາມສາມາດ ເພື່ອເຮັດ ໜ້າທີ່ເປັນຜູ້ສືບທອດປະຕິບັດສອງ ໜ້າທີ່ຍຸດທະສາດປົກປັກຮັກສາ ແລະ ພັດທະນາປະເທດຊາດ ໃຫ້ ກ້າວໄປສູ່ເສັ້ນທາງຫັນເປັນອຸດສາ ຫະກໍາ ແລະ ທັນສະໄໝ. ພາບປະກອບ
RkJQdWJsaXNoZXIy MTc3MTYxMQ==