xtgmf]k; 6 01/04/2024 glf4tdy f{la '7q , glu ,0tspkp,tsklk,a d7u mq j ;x;'-q oma '-kf rkp.8h dkooerk0v'ra d ໂດຍ: ມາລິດາ za d-toy f.f -j ;p8h ko,tgIa 'L -u ;y f{;a fmtotme ໂດຍ: ສາວບ້ານໂນນ w,h xj v' 8y fra oda [dkofe]q '-u ;y f c]t ;a fmtotme0v'7q o]k; 3mf0v'dkolt|v'mb o .sh cdj dkod+ dkoIh kp 1.000.000.000 ກີບ ຈະຖືກ ລົງໂທດຕັດອິດສະລະພາບ ແຕ່ ຫ້າປີ ຫາ ແປດປີ ແລະ ຈະຖືກປັບ ໃໝແຕ່ 500.000.000 ກີບ ຫາ 800.000.000 ກີບ ແລະ ຈະຖືກ ຮິບຊັບ. ໃນກໍລະນີທີ່ມີມູນຄ່າ ແຕ່ 1.000.000.000 ກີບ ຂຶ້ນໄປຈະ ຖືກລົງໂທດຕັດອິດສະລະພາບແຕ່ ແປດປີ ຫາ ສິບສອງປີ ແລະ ຈະຖືກ ປັບໃໝ ແຕ່ 800.000.000 ກີບ ຫາ 1.000.000.000 ກີບ ແລະ ຈະຖືກຮິບຊັບ. ໃນກໍລະນີທີ່ມີການ ຈັດຕັ້ງເປັນກຸ່ມ ຫລື ເປັນອາຈິນ ຈະຖືກລົງໂທດຕັດອິດສະລະພາບ ແຕ່ສິບຫ້າປີ ຫາ ຊາວປີ ແລະ ຈະ ຖືກປັບໃໝແຕ່800.000.000ກີບ ຫາ 1.000.000.000 ກີບ ແລະ ຈະຖືກຮິບຊັບ. ການກະກຽມໃຫ້ແກ່ ການກະທຳຜິດ, ຄວາມພະຍາຍາມ ກໍ່ການກະທຳຜິດກໍຈະຖືກລົງໂທດ. ສຳລັບບຸກກຄົນໃດ ຫາກໄດ້ຜະ ລິດ, ມີໄວ້ໃນຄອບຄອງ, ຮັກສາ, ໃຊ້ ອາວຸດເສິກ ຫລື ວັດຖຸລະເບີດ ລວມ ທັງຊິ້ນສ່ວນຂອງອາວຸດເສິກ ຫລື ວັດຖຸລະເບີດ ໂດຍບໍ່ຖືກຕ້ອງຕາມ ກົດໝາຍ ຈະຖືກລົງໂທດຕັດອິດສະ ລະພາບ ແຕ່ ໜຶ່ງປີຫາ ຫ້າປີິ ແລະ ຈະຖືກປັບໃໝແຕ່ 5.000.000 ກີບ ຫາ 50.000.000 ກີບ. ຫາກບຸກ ຄົນໃດຫາກໄດ້ຊື້, ຂາຍ, ນຳເຂົ້າອາ ວຸດເສິກ ຫລື ວັດຖຸລະເບີດ ລວມທັງ ສານເຄມີທີ່ໃຊ້ເພື່ອຜະລິດລະເບີດ ໂດຍບໍ່ຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍ ຈະ ຖືກລົງໂທດຕັດອິດສະລະພາບແຕ່ ຫົກເດືອນ ຫາ ຫ້າປີິ ແລະ ຈະຖືກ ປັບໃໝ ແຕ່ 5.000.000 ກີບ ຫາ 50.000.000 ກີບ. ໃນກໍລະນີິທີ່ຜູ້ ກະທຳຜິດຫາກໄດ້ຖືເອົາການຊື້, ການຂາຍ, ການນຳເຂົ້າອາວຸດເສິກ ຫລື ວັດຖຸລະເບີດ ລວມທັງສານເຄ ມີທີ່ໃຊ້ເພື່ອຜະລິດລະເບີດເປັນອາ ຈິນ, ມີການຈັດຕັ້ງເປັນກຸ່ມ ຫລື ໃນ ກໍລະນີິທີ່ໄດ້ຊື້, ຂາຍວັດຖຸດັ່ງກ່າວ ເປັນຈຳນວນຫລວງຫລາຍ ຈະຖືກ ລົງໂທດຕັດອິດສະລະພາບ ແຕ່ ຫ້າປີິ ຫາ ສິບປີິ ແລະ ຈະຖືກປັບ ໃໝ ແຕ່ 10.000.000 ກີບ ຫາ 100.000.000 ກີບ. * ການສະໜອງທຶນໃຫ້ແກ່ການ ກໍ່ການຮ້າຍ ແມ່ນການເຄື່ອນໄຫວ ໂດຍເຈດຕະນາ ທັງທາງກົງ ແລະ ທາງອ້ອມຂອງບຸກຄົນ, ນິຕິບຸກຄົນ ຫລື ການຈັດຕັ້ງທີ່ພະຍາຍາມໃຫ້, ຮິບໂຮມ, ຈັດຫາທຶນທີ່ຖືກຕ້ອງ ຫລື ບໍ່ຖືກຕ້ອງ, ທັງໝົດ ຫລື ບາງສ່ວນ ເພື່ອສະໜອງໃຫ້ແກ່ການກໍ່ການ ຮ້າຍເຖິງວ່າທຶນນັ້ນຈະຖືກນຳໃຊ້ຫລື ບໍ່ນຳໃຊ້ເຂົ້າໃນການກະທຳຕົວຈິງ ກໍຕາມ. ບຸກຄົນ ທີ່ໄດ້ກະທຳຜິດໃນສະ ຖານການສະໜອງທຶນໃຫ້ແກ່ການ ກໍ່ການຮ້າຍ ທີ່ມີມູນຄ່າຕ່ຳກວ່າ ໃນການຂ້າເຊື້ອມະເຮັງສະໝອງ ໄດ້ອີກ. ຜັກໜອກ: ມີວິຕາມິນເອ, ບີ 1 ແລະ ແຄວຊຽມສູງ ສານສໍາຄັນໃນ ຜັກໜອກຄື ກະໄລໂຄໄຊ ທີ່ຊ່ວຍໃນ ເລື່ອງຂອງຜິວ ຊ່ວຍໃຫ້ຜິວແຂງ ແຮງແລະບັນເທົາອາການເສັ້ນເລືອດ ຂອດ ນອກຈາກນີ້ ສານສະກັດຈາກ ໃບຜັກໜອກ ລ້ວນມີສັບພະຄຸນຊ່ວຍ ຢຸດການຂະຫຍາຍຂອງແບັກທີເຣຍ ຊ່ວຍລະງັບການອັກເສບ ແລະ ທໍາ ລາຍເຊື້ອມະເຮັງ. ຜັກກະລໍາປີ-ຫົວຜັກກາດ: ມີ ສານຊິລີນຽມ ເປັນຕົວທີ່ສາມາດ ຢຸດ ຫລື ປ້ອງກັນການເກີດມະເຮັງ ເຕົ້ານົມ ທັງຫລຸດບໍ່ໃຫ້ເກີດກ້ອນມະ ເຮັງເພີ່ມຂຶ້ນ ໂດຍທີ່ສານໃນຜັກ ເຫລົ່ານີ້ ຈະມີຄຸນສົມບັດໃນການກະ ຕຸ້ນເອນໄຊ ທີ່ມີໜ້າທີ່ກໍາຈັດສານ ພິດອອກຈາກຮ່າງກາຍ ສານພິດທີ່ ພ້ອມຈະປ່ຽນເຊວດີໆໃຫ້ກາຍເປັນ ເຊື້ອມະເຮັງ ແລະ ໃນຫົວຜັກກາດ ມີສານທີ່ຊ່ວຍເຮັດໃຫ້ກ້ອນເນື້ອ ງອກນ້ອຍລົງ ໂອກາດທີ່ຈະກາຍ ເປັນເຊື້ອມະເຮັງ ຈຶ່ງໜ້ອຍລົງ. ເຫັດຫລິນຈື ຫລື ເຫັດໝື່ນປີ: ໃນເຫັດຫລິນຈື ມີສານພວກ ໂພລີ ແຊດດາ ທີ່ສະຖາບັນມະເຮັງແຫ່ງ ຊາດ ຄົ້ນພົບວ່າມີລິດຊ່ວຍໃຫ້ຮ່າງ ກາຍມີລະບົບພູມຕ້ານຖານທີ່ດີ ແລະ ຕ້ານພິດທີ່ເກີດຈາກການສາຍ ລັງສີ ຈຶ່ງເຊື່ອວ່າການໃຊ້ເຫັດຫລິນ ຈື ຈະຊ່ວຍຢັບຢັ້ງການລຸກລາມ ຂອງມະເຮັງໄດ້. ຜັກບົວລະພາ: ມີຄ່າທາງອາ ຫານແລະສັບພະຄຸນເປັນຢາປິ່ນປົວ ພະຍາດ ຊ່ວຍຂ້າເຊື້ອແບັກທີເຣຍ, ເຊື້ອລາ ແລະ ເຊື້ອໄວຣັດ ລວມເຖິງ ປ້ອງກັນມະເຮັງ. ຫົວສີໃຄ: ມີແຄວຊຽມ ແລະ ຟົດສະຟໍຣິກ ທີ່ມີຄຸນສົມບັດປ້ອງກັນ ການເກີດມະເຮັງທາງເດີນອາຫານ ໃນໄລຍະເລີ່ມຕົ້ນ. * ເມື່ອເວົ້າເຖິງພ ະຍາດມະເຮັງ ຈະພົບເຫັນມີຫລາຍກໍລະນີທີ່ເກີດ ຂຶ້ນໃນຮ່າງກ າຍຂອງຄົ ນເຮົາ ເຊິ່ງ ເກີດມ າຈ າກຫ ລາຍສ າເຫດບໍ່ວ່າຈະ ເປັນອາຫານ, ເຄື່ອງດື່ມ, ການໄດ້ ຮັບລັ ງສີເຊື້ອໄ ວຣັດ ແລະ ພະຍາດ ຊະນິດຕ່າງທີ່ສະສົມໃນຮ່າງກາຍ ເປັນເວລາດົ ນຈົ ນກໍ່ໃ ຫ້ເກີດພະຍາດ ນີ້ໄ ດ້ແ ຕ່ແ ນວໃ ດກໍ ດີ ເພື່ອຫ ລີກເວັ້ນ ພະຍາດດັ່ງກ່າວຄວນຮັກສາສຸຂະ ພາບໃຫ້ແຂງແຮງ, ເລືອກກິນອາ ຫານທີ່ປຸງແຕ່ງສຸກ, ຫລີກລ່ຽງອາ ຫານປະເພດປີ້ງ, ທອດ ຖ້າກິນກໍ ຕ້ອງໃຊ້ນໍ້າມັນໃໝ່ຢູ່ສະເໜີ ພ້ອມ ດຽວກັນກໍເລືອກກິ ນຜັກທີ່ມີ ປ ະໂ ຫຍດ ຕໍ່ຮ່າງກາຍ ແ ລະ ຕ້ານ ການເກີດພະ ຍາດດັ່ງກ່າວໄດ້. ຜັກກາດນາ: ມີປະໂຫຍດໃນ ດ້ານການຢຸດມະເຮັງ ເນື່ອງຈາກ ໃນຜັກກາດນາມີເບຕ້າແຄໂຮທີນ ຫລາຍ. ຜັກຕໍານິນ: ເປັກຜັກທີ່ມີວິຕາມິນ ເອ, ແຄວຊຽມ ແລະ ຟົດສະຟໍຣິກ ເຊິ່ງມີສັບພະຄຸນປ້ອງກັນພະຍາດ ໄດ້ຫລາຍຊະນິດ ລວມເຖິງຊ່ວຍ ປ້ອງກັນພະຍາດມະເຮັງໄດ້. ໝາກມາຮະ: ມີວິຕາມິນເອສູງ ທີ່ຊ່ວຍໃນການຕ້ານເຊື້ອໄວຣັດ ລວມເຖິງຂ້າເຊື້ອມະເຮັງໄດ້ ໂດຍ ສະເພາະມະເຮັງເຕົ້ານົມ, ພະຍາດ ຮ້າຍທີ່ເປັນໄພກັບຜູ້ຍິງ ນອກຈາກນີ້ ໝາກມາຮະ ຍັງມີຄຸນສົມບັດເດັ່ນ * ຄົນລາວມີວັດທະນະທຳ, ຮີດ ຄອງປະເພນີ ແລະ ການດຳລົງຊີວິດ ຕິດພັນກັບທຳມະຊາດ ແລະ ການ ຜະລິດກະສິກຳ ມາແຕ່ບູຮານນະ ການ ຊຶ່ງຈະສັງເກດເຫັນໄດ້ຈາກ ເຄື່ອງໃຊ້ສອຍຕ່າງໆໃນຄົວເຮືອນ ລ້ວນແຕ່ຜະລິດມາຈາກທຳມະຊາດ ໂດຍສະເພາະແມ່ນໄມ້. ນອກນີ້, ການທຳມາຫາກິນ ກໍຄືການຜະລິດ ກະສິກຳນັ້ນບັນດາເຄື່ອງມືຕ່າງ ລ້ວນແຕ່ຜະລິດມາຈາກໄມ້ ໃນນັ້ນ ສ່ວນຫລາຍແມ່ນໄມ້ປ່ອງ. ໄມ້ປ່ອງຫລາຍຊະນິດ ນິຍົມນໍາ ມາໃຊ້ປະໂຫຍດໃນວຽກງານດ້ານ ການຜະລິດກະສິກຳ, ກາຍເປັນສ່ວນ ປະກອບໜຶ່ງທີ່ຂາດບໍ່ໄດ້ ແລະ ມີ ຄວາມຈຳເປັນທີ່ພວກເຮົາເຫັນຢູ່ ເປັນປະຈຳໃນຊົນນະບົດຂອງປະ ເທດເຮົາ ມັນໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນ ເຖິງວິຖີດັ່ງເດີມຂອງລາວເຮົາ ໂດຍ ອີງຕາມການຜະລິດເຊັ່ນ: ການ ຜະລິດເຂົ້າ, ເຮັດສວນປູກພືດທັນ ຍາຫານ, ລ້ຽງສັດ ກໍ່ລ້ວນແລ້ວແຕ່ ເປັນສ່ວນປະກອບທີ່ສຳຄັນໃນການ ຜະລິດເຄື່ອງຮັບໃຊ້ເຂົ້າໃນວຽກ ງານດັ່ງກ່າວ ເປັນຕົ້ນແມ່ນ: ດ້ຽມ ຈົກ, ສຽມ, ພ້າ, ມິດ, ຊວ້ານ ແລະ ອື່ນໆມັກເຮັດຈາກໄມ້ປ່ອງທີ່ຫາ ໄດ້ງ່າຍ. ກາບລາງຂອງໄມ້ປ່ອງ ບາງຊະນິດຍັງນຳໃຊ້ເຂົ້າໃນການ ເຮັດເປັນກູບ ຫລື ໝວກ ໃຊ້ບັງແດດ ໃນຍາມອອກເຮັດການຜະລິດ. ສັງເກດໄດ້ຈາກຕົວຈິງໃນການ ຜະລິດເຂົ້າ ຊຶ່ງນັບແຕ່ຫວ່ານກ້າລົງ ນາກໍ່ມີການນໍາໃຊ້ກະບຸງ, ກະຕ່າ ທີ່ເຮັດຈາກໄມ້ປ່ອງ ເພື່ອໃສ່ເຂົ້າ ແນວໄປຫວານ, ເມື່ອຫວ່ານແລ້ວ ກໍ່ຕ້ອງເຮັດຮົ້ວອ້ອມ ເພື່ອບໍ່ໃຫ້ງົວ, ຄວາຍ ເຂົ້າທຳລາຍຕາກ້າ. ເມື່ອ ຮອດລະດູປັກດຳ, ຕ້ອງໄດ້ກຽມ ຕອກ ເພື່ອມັດເຂົ້າກ້າ ໂດຍສ່ວນ ຫລາຍແມ່ນຈະອີງໃສ່ຊະນິດໄມ້ທີ່ ຫາງ່າຍໃນແຕ່ລະທ້ອງຖິ່ນ ເພື່ອ ນຳມາເຮັດເປັນຕອກເຊັ່ນ: ໄມ້ບົງ, ໄມ້ຊອດ, ໄມ້ແຮ້, ໄມ້ພາງ, ໄມ້ໄລ່ ແລະ ອື່ນໆ. ເມື່ອຮອດລະດູເກັບ ກ່ຽວກໍ່ຕ້ອງໄດ້ໃຊ້ໄມ້ຕອກເຊັ່ນ ດຽວກັນ. ສ່ວນລານເຂົ້າ ເພິ່ນກໍ ປູກດ້ວຍໄມ້ປ່ອງ, ໄມ້ດ່ຽງຕີເຂົ້າ, ເລົາເຂົ້າ, ວີພັດເຂົ້າແກບ, ກະດົ້ງ ຝັດເຂົ້າ ແລະ ອື່ນໆ ແມ່ນນິຍົມ ເຮັດຈາກໄມ້ປ່ອງເຊັ່ນດຽວກັນ. ນອກຈາກນີ້, ການລ້ຽງສັດ ໂດຍ ສະເພາະເປັນອາຫານຂອງສັດກິນ ຫຍ້າ ໃບຂອງໄມ້ປ່ອງສາມາດນໍາ ມາເປັນອາຫານງົວ, ຄວາຍ. ໄມ້ ປ່ອງຍັງນຳມາສານເປັນສຸ່ມໄກ່, ເປັດ ຫລື ຕຸ້ມນົກຕ່າງໆ, ຄອກໝູ, ຄອກເປັດ, ຄອກໄກ່... ຄຽງຄູ່ກັນ ນີ້, ການຜະລິດອື່ນເຊັ່ນ: ເຮັດສວນ ຜັກກໍ່ຍັງໃຊ້ໄມ້ປ່ອງ ເພື່ອເຮັດເປັນ ຂອບກັ້ນໜານ, ຮົ້ວສວນ, ໄມ້ຄໍ້າ ຕົ້ນໄມ້, ສານເປັນເຄື່ອງໃຊ້ຕ່າງໆ ເຂົ້າໃນການເກັບກູ້ຜົນຜະລິດ. ນອກ ນັ້ນເພິ່ນຍັງປູກໄມ້ປ່ອງເຂົ້າເປັນພືດ ກະສິກຳເຊັ່ນ: ໄມ້ຊາງໄພ, ໄມ້ໄຜ່, ໄມ້ຮວກ ແລະ ອື່ນໆ ເພື່ອນຳໃຊ້ໄມ້ ແລະ ກີນໜໍ່ອ່ອນເປັນອາຫານ. ທັງໝົດນີ້ຖືວ່າໄມ້ປ່ອງມີຄວາມ ສຳຄັນໃນການດຳລົງຊີວິດຂອງ ຄົນລາວໂດຍສະເພາະແມ່ນການຜະ ລິດກະສິກຳ, ໃນຍຸກປັດຈຸບັນເຖິງ ວ່າຈະມີເຄື່ອງມືທັນສະໄໝແລ້ວ ແຕ່ໄມ້ປ່ອງກໍຍັງແມ່ນສິ່ງຈຳເປັນ ແລະ ຂາດບໍ່ໄດ້ ໂດຍສະເພາະໃນ ວຽກງານກະສິກຳ. ພາບປະກອບ ພາບປະກອບ
RkJQdWJsaXNoZXIy MTc3MTYxMQ==