s]kprkdlj j ;oln [8+ -j ;pgs]n vz6 h xtlq [wroE4h ;,16 j ]k; dko[y owm gxu f.sh [= ]y dko 4h P;[y o ;P'9a o{[k'dvd xy fdkola o9vo-q j ;7k; 4t|q owdlvo rq ,;y sko 0v[g0fdkod+ lh k'0q ;7q opj k'0h k,mk'g0fs]a d 5 gvdva d7t]a f4tm6 f csj ' lxx ]k; pn j olko8k8A '8+ xtmkokmy [= fu Iq 'dk]u 7;k,lq o.90v'oa dIPo8+ dkog0Q k lb dlk16 j ,- ,u mj kvj P's]5 f]q ' 6 gfn vo8Q oxu oU lkoxt-k-q ol6 'l5 f 8a fly o7tfu leg]a f 3.700 d;j kg]n j v' g,n v'76 o7e wfh Ia [zq oglpskp9kdoE4h ;, 8k,dkoxtg,u og[N v'8Q o 111,8 8N d;j kdu [ ຖະໜົນ 450 ປີ ບ້ານດົງໂພນແຮ່ ເມືອງຫາດຊາຍຟອງ ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ www.kpl.gov.la , Facebook: ປະເທດລາວ Pathedlao, Email: kpl@laotel.com , Tel/Fax:(021) 215402 ວັນພະຫັດ 17.08.2023 ປີທີ 22 ສະບັບທີ 5.743 rda xt-k-oq xt8;y fa]k; mu,j du Pflts'k \oA pon K j ອ່ານຕໍ່ໜ້າ 2 ອ່ານຕໍ່ໜ້າ 2 ອ່ານຕໍ່ໜ້າ 2 ອ່ານຕໍ່ໜ້າ 2 ອ່ານຕໍ່ໜ້າ 2 ອ່ານຕໍ່ໜ້າ 2 ອ່ານຕໍ່ໜ້າ 2 ອ່ານຕໍ່ໜ້າ 4 ອ່ານຕໍ່ໜ້າ 2 rvh ,doa l,5 .l9j fa 8'A xt8[y fa 2 ;k]tcs'j -kf .sgh xoa I[6 xtme ຂປລ. ການສອບເສັງເຂົ້າມະ ຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດ (ມຊ) ສົກສຶກສາ 2023-2024 ຫາກໍ່ ສຳເລັດໃນທ້າຍອາທິດຜ່ານມາ ເຊິ່ງເຫັນໄດ້ວ່າຄວາມສົນໃຈຂອງ ນັກຮຽນທີ່ຮຽນຈົບ ມ7 ໃນການ ຂປລ. ຕອນບ່າຍຂອງວັນທີ 14 ສິງຫາ 2023, ທີ່ທຳນຽບປະທານາ ທິບໍດີ, ນະຄອນຫລວງ ບູດາແປສ, ຂປລ. ບໍລິສັດ ການບິນໄທ ຈຳກັດ ມາຫາຊົນ ເປີດໃຫ້ບໍລິການ ຖ້ຽວບິນ ລະຫວ່າງ ວຽງຈັນ-ບາງ ຂປລ. ໃນໄລຍະ 6 ເດືອນຕົ້ນປີ 2023 ນີ້, ສານປະຊາຊົນສູງສຸດສາ ມາດພິຈາລະນາຕັດສິນຄະດີສຳ ເລັດ 3.721 ເລື່ອງ ແລະ ພວມດຳ ເນີນ 3.387 ເລື່ອງ. ໃນຂະນະທີ່ຄະ ດີຄ້າງມາໃນລະບົບສານປະຊາຊົນ ແລະ ສານທະຫານ ແຕ່ປີ 2022 ມີ ທັງໝົດ 3.382 ເລື່ອງ ແລະ ເຂົ້າ ໃໝ່ ນັບແຕ່ເດືອນມັງກອນຫາເດືອນ ມິຖຸນາ 2023 ມີ 3.726 ເລື່ອງ. ທ່ານ ທິບພະສອນ ລາດວົງໄຊ ຫົວໜ້າຫ້ອງການ ສານປະຊາຊົນ ສູງສຸດລາຍງານໃນກອງປະຊຸມສະ ຫລຸບການເຄື່ອນໄຫວວຽກງານ 6 ເດືອນຕົ້ນປີ ແລະ ທິດທາງແຜນ ຂປລ. ທະນາຄານແຫ່ງ ສປປ ລາວ(ທຫລ) ຮ່ວມກັບສະພາການ ຄ້າ ແລະ ອຸດສາຫະກໍາແຫ່ງຊາດ ກອກ ຢ່າງເປັນທາງການໃນວັນທີ 15 ສິງຫາ 2023 ທີ່ສະໜາມບິນ ms] gzu pczj oy 8y de 75 h ,7v'g'o8k8j y k'xtgmf ລາວ (ສຄອຊ) ຈັດກອງປະຊຸມເຜີຍ ແຜ່ນິຕິກໍາຄຸ້ມຄອງເງິນຕາຕ່າງປະ ຂປລ. ນັບແຕ່ວັນທີ 17-22 ສິງ ຫາ 2023 ນີ້, ຈະປິດການສັນຈອນ ຊົ່ວຄາວຖະໜົນ ໄກສອນ ພົມວິຫານ ຂອບເຂດການກໍ່ສ້າງຂົວຄົນຍ່າງ ຂ້າມທາງຫລັກ 5 ຕໍ່ໜ້າໂຮງຮຽນມັດທະຍົມສົມບູນ ລາວ-ຫວຽດນາມ ໄລຍະ 5 ວັນ ເລີ່ມເວລາ 00:00 ໂມງ-05:00 ໂມງ ຈະປິດຖະໜົນ ບໍ່ໃຫ້ມີການສັນຈອນ ເພື່ອຍົກຍ້າຍໂຄງເຫລັກຂົວຄົນຍ່າງຂ້າມທາງ ຂຶ້ນຕິດຕັ້ງໃສ່ໂຄງສ້າງເບຕົງ ເຊິ່ງຂອບເຂດປິດເລີ່ມແຕ່ໄຟອຳນາດ ໜອງໜ່ຽງ ຫລື ທາງເຂົ້າກົມພະລາກອງທັບຫາໄຟອຳນາດໂພນພະເນົາ. ໃນວັນທີ 16 ສິງຫາ 2023 ນີ້, ພະແນກໂຍທາທິການ ແລະ ຂົນສົ່ງ ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ໄດ້ອອກແຈ້ງການມາຍັງສຳນັກງານອົງການ ຈັດຕັ້ງລັດ-ສາກົນ, ພະນັກງານ, ທະຫານ, ຕຳຫລວດ, ນັບທັງພໍ່ແມ່ປະ ຊາຊົນ, ນັກທຸລະກິດ, ຊາວຄ້າຂາຍ ແລະ ຜູ້ໃຊ້ລົດໃຊ້ຖະໜົນ ໄດ້ຮັບ ຄວາມຮູ້ ແລະ ປະຕິບັດ, ການຕິດຕັ້ງແມ່ນນຳລົດເຄນຍົກໂຄງເຫລັກທີ່ມີ ຄວາມຍາວ 30 ແມັດ, ກວ້າງ 2,3 ແມັດ ເພື່ອຮັບປະກັນບໍ່ໃຫ້ເກີດອຸບັດ ເຫດ. ດັ່ງນັ້ນ, ນັກຂັບຂີ່ທຸກຄົນ ປະເທດຮົງກາລີ, ທ່ານ ຄຳພອນ ວົງສັນຕິ ໄດ້ຍື່ນສານຕາຕັ້ງຕໍ່ທ່ານ ການເຄື່ອນໄຫວ 6 ເດືອນທ້າຍປີ 2023 ຂອງສານປະຊາຊົນສູງສຸດ ເມື່ອບໍ່ດົນນີ້ວ່າ: ຕະຫລອດໄລຍະ ຜ່ານມາ, ຄະນະພັກ-ຄະນະນຳສານ ປະຊາຊົນທຸກຂັ້ນ ໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ຢ່າງ ເຂັ້ມງວດ ໃນການເຮັດໜ້າທີ່ວຽກ ງານວິຊາສະເພາະຢ່າງເຂັ້ມງວດ ເປັນຕົ້ນດ້ານການພິຈາລະນາຕັດ ສິນຄະດີ ໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ກຳນົດ ແບບ ແຜນ ແລະ ກົນໄກການດຳເນີນຄະດີ, ຕັດສິນຄະດີໃຫ້ມີຄວາມວ່ອງໄວ, ໂປ່ງໄສ ແລະ ຖືກຕ້ອງ. ສຳລັບແຜນການໃນຕໍ່ໜ້າຄະ ນະພັກ-ຄະນະນຳ ສານປະຊາຊົນ ເຂົ້າສຶກສາຢູ່ມະຫາວິທະຍາໄລ ແຫ່ງຊາດ ມີທ່າອ່ຽງຫລຸດລົງສະ ແດງອອກຈຳນວນນັກຮຽນທີ່ມາ ລົງທະບຽນສອບເສັງໃນໄລຍະຫລັງ ມານີ້ມີທ່າອ່ຽງຫລຸດລົງຫລາຍເມື່ອ ທຽບໃສ່ຫລາຍປີ. ທ່ານ ຮຸ່ງເພັດ ຈັນທະວົງ ຮອງອະ ທິການບໍດີ ມຊ, ຜູ້ຊີ້ນໍາວຽກງານວິ ຊາການ ໄດ້ໃຫ້ສໍາພາດຕໍ່ສື່ມວນ ຊົນເມື່ອບໍ່ດົນນີ້ວ່າ: ປັດຈຸບັນ, ສັງ ຄົມມີຄວາມສົນໃຈຫລາຍກ່ຽວກັບ ຈຳນວນນັກຮຽນ, ນັກສຶກສາຂອງ ມຊ ມີຈຳນວນຫລຸດລົງໃນແຕ່ລະປີ ຊຶ່ງເກີດຈາກຫລາຍສາເຫດສຳຄັນ 0tc|'lj ;plkvkdvo rkddk' leg]a f/b dvq [Iq , ;Pd'kovkdvo]kpwfh ຂປລ. ພະນັກງານ-ລັດຖະກອນ ຂະແໜງສ່ວຍສາອາກອນບັນດາ ແຂວງພາກກາງປະກອບມີ: ນະ ຄອນຫລວງວຽງຈັນ, ແຂວງວຽງ ຈັນ, ໄຊສົມບູນ, ຊຽງຂວາງ, ບໍລິ ຄໍາໄຊ ແລະ ແຂວງຄໍາມ່ວນ ໄດ້ສຳ ເລັດຝຶກອົບຮົມ “ວຽກງານອາ ກອນລາຍໄດ້” ຫລັກສູດ 60 ວັນ ລັດຖະການ ໃນວັນທີ 11 ສິງຫາ ຜ່ານມາ ທີ່ສະຖາບັນການເງິນການບັນຊີ (ດົງຄໍາຊ້າງ) ໂດຍການ ເປັນປະທານຂອງ ທ່ານ ສົມບູນ ອິນທະປັດຖາ ຫົວໜ້າຫ້ອງການ ທົ່ວປະເທດ, ຕາງໜ້າຮັບໂດຍທ່ານ ສອນໄຊ ສີພັນດອນ ນາຍົກລັດຖະ ມົນຕີ, ມີພາກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງເຂົ້າ ຮ່ວມເປັນສັກຂີພິຍານ. ບໍລິສັດທີ່ມາ ມອບເງິນ ໃນຄັ້ງນີ້, ປະກອບມີ: ບໍລິສັດ ຊັນເປເປີ້ ໂຮນດິ້ງລາວ ຈຳກັດ ມອບເງິນ 2 ຕື້ກີບ, ບໍລິສັດ ພາວ ເວີ ຊາຍນາ (POWER CHIN) ມອບ 600 ລ້ານກີບ,ບໍລິ ສັດລາວຣູສເທັກຄອມ ຈຳກັດບໍລິສັດເອັກດີແອວ ບໍ່ແຮ່ ຈຳກັດ ມອບເງິນ 400 ລ້ານກີບ, ບໍລິສັດ ຫົວເຫວີຍ ເທັກໂນໂລຢີ ລາວຈຳ ກັດ ຜູ້ດຽວ ມອບເງິນ 200 ລ້ານ ກີບ ແລະ ບໍລິສັດຈະເລີນຊັບຮ່ວມ ກັບບໍລິສັດ ສິງກະໂປ ຢ້າໄທ້ ມອບ 200 ລ້ານກີບ. ຂປລ. ໃນວັນທີ 16 ສິງຫາ 2023 ນີ້, ບັນດາບໍລິສັດ ໄດ້ສືບຕໍ່ ມາມອບເງິນຊ່ວຍເຫລືອໃຫ້ລັດຖະ ບານລາວ ເພື່ອນຳໄປຊ່ວຍເຫລືອ ແລະ ຟື້ນຟູຜົນກະທົບຈາກໄພນ້ຳ ຖ້ວມຢູ່ບັນດາແຂວງໃນຂອບເຂດ
lkmk]tot]fa xt-kmxy tw8 xt-k-oq ]k; \oA pon K @ 0kj ; c]t gsfdko 17/08/2023 xtgmf]k; ຄວາມສົນໃຈຂອງນັກຮຽນ... ເອກອັກຄະລັດຖະທູດ... ເມືອງຄູນຄຳ ໄດ້ຮັບ... 6 ເດືອນຕົ້ນປີນີ້... ທຫລ ເຜີຍແຜ່ນິຕິກຳ... ປິດການສັນຈອນ... ການບິນໄທ... ຫລາຍພາກສ່ວນ... ຂປລ. ຕາມການລາຍງານຂອງ ຄະນະກໍາມະການຄຸ້ມຄອງໄພພິບັດ ເມືອງຄູນຄໍາ ແຂວງຄໍາມ່ວນ ໃນ ວັນທີ 15 ສິງຫາ 2023 ນີ້ວ່າ: ນັບ ແຕ່ມື້ນໍ້າຖ້ວມຈົນມາຮອດປັດຈຸບັນ ເມືອງຄູນຄໍາ ຢູ່ໃນໄລຍະນໍ້າບົກ ແຫ້ງ ເຊິ່ງເຫັນວ່າ ເນື້ອທີ່ທຳການຜະ ລິດ ແລະ ຂົງເຂດອື່ນໆ ໄດ້ຮັບຜົນກະ ທົບຈາກນໍ້າຖ້ວມເສຍຫາຍຕາມ ການປະເມີນເບື້ອງຕົ້ນ 111,8 ຕື້ ກວ່າກີບ. ໃນນັ້ນ, ຂົງເຂດກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ ເສຍຫາຍ 104 ຕື້ກວ່າ ກີບ (ການປູກຝັງເສຍຫາຍ 92,7 ຕື້ ກວ່າກີບ, ດ້ານກົນຈັກກະສິກໍາ 619 ລ້ານກວ່າກີບ, ດ້ານການລ້ຽງສັດ ແລະ ການປະມົງ 11,3 ຕື້ກວ່າກີບ, ດ້ານຊົນລະປະທານ 160 ລ້ານກີບ; ຂົງເຂດໂຍທາທິການ ແລະ ຂົນສົ່ງ ຄາດຄະເນມູນຄ່າເສຍຫາຍ 5,7 ຕື້ ກວ່າກີບ (ລວມມີເສັ້ນທາງ 6 ເສັ້ນ, ຄວາມຍາວ 33.702 ກິໂລແມັດ); ຂົງເຂດສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາ ເສຍຫາຍ 451 ລ້ານກວ່າກີບ; ຂົງ ເຂດອຸດສະຫະກຳ ແລະ ການຄ້າ ຄາດຄະເນມູນຄ່າເສຍຫາຍ 658 ລ້ານກີບ ແລະ ຂົງເຂດສາທາລະ ນະສຸກ ຄາດຄະເນມູນຄ່າເສຍຫາຍ 270 ລ້ານກີບ. ສໍາລັບການຊ່ວຍເຫລືອບັນເທົາ ທຸກຈາກພາກສ່ວນຕ່າງໆທັງພາກ ລັດ ແລະ ເອກະຊົນ, ບໍລິສັດ, ຫ້າງ ຮ້ານ, ມູນນິທິຕ່າງໆ ແລະ ສັງຄົມແຕ່ ວັນທີ 4 ສິງຫາ 2023 ມາຮອດ ປັດຈຸບັນ ມີມູນຄ່າທັງໝົດ 3,3 ຕື້ ກວ່າກີບ, ເງິນສົດ 296 ລ້ານກວ່າ ກີບ. ນອກຈາກນັ້ນ, ຄະນະກຳມະ ການຄຸ້ມຄອງໄພພິບັດຂັ້ນເມືອງໄດ້ ຈັດແບ່ງເຄື່ອງອຸປະໂພກ-ບໍລິໂພກ ເປັນຕົ້ນ ເຂົ້າສານ, ນໍ້າດື່ມ, ອາຫານ ແຫ້ງທີ່ພາກລັດ ແລະ ເອກະຊົນ, ບັນ ດາບໍລິສັດ, ຫ້າງຮ້ານ, ມູນນິທິ ຕ່າງໆ ໃຫ້ການຊ່ວຍເຫລືອເຊິ່ງມີເຂົ້າສານ ຈຳນວນ 32 ໂຕນ, ນໍ້າດຶ່ມ ແລະ ອາຫານແຫ້ງເປັນຈຳນວນຫລວງ ຫລາຍ ທີ່ມອບເຂົ້າສູນບໍລິຈາກຂອງ ເມືອງ ແລະ ໄດ້ລົງແຈກຢາຍໃຫ້ປະ ຊາຊົນທີ່ຢູ່ໃນສອງສູນ ແລະ 14 ບ້ານໄດ້ສຳເລັດ. ນອກນັ້ນ, ຍັງມີຫົວ ໜ່ວຍທຸລະກິດພາກເອກະຊົນ, ບຸກ ຄົນ, ນິຕິບຸກຄົນລົງມອບເຄື່ອງຊ່ວຍ ເຫລືອດ້ວຍຕົນເອງໃຫ້ປະຊົນທີ່ຖືກ ນໍ້າຖ້ວມໃນ 14 ບ້ານຕື່ມອີກ. ພ້ອມ ກັນນັ້ນ, ພະແນກສາທາ ແຂວງຄຳ ມ່ວນ ໄດ້ນຳເອົາລົດຜະລິດນໍ້າສະ ອາດຈຳນວນ 2 ຄັນ ມາຜະລິດນໍ້າ ແຈກຢາຍໃຫ້ປະຊາຊົນໄດ້ທັງໜົດ 300.000 ລິດ, ຈໍານວນ 10 ບ້ານ. ທົ່ວເມືອງຄູນຄໍາ ມີບັນດາບ້ານ ທີ່ຖືກນໍ້າຖ້ວມທັງໝົດ 14 ບ້ານ, ມີພົນລະເມືອງ 12.767 ຄົນ, ຍິງ 6.320 ຄົນ, ມີ 2.575 ຫລັງຄາ, ມີ 2.812 ຄອບຄົວ, ບ້ານທີ່ຖືກນໍ້າ ຖ້ວມໜັກກວ່າໝູ່ປະກອບມີ: ບ້ານ ກອງລໍ, ບ້ານອໍ້, ບ້ານກູບ, ນາກາຍ, ນາຄໍາ, ໂພນແຍງ, ບ້ານແກ້ງ,ມ່ວງ ນໍ້າສາງ ແລະ ບ້ານຄູນມະນີ (ຄຸ້ມ ໂພນທອງ-ໜອງຮາງເກົ່າ). ສໍາ ລັບເຫດການດິນເຊາະເຈື່ອນ ເຊິ່ງ ມີລົດຕົກຄ້າງ 110 ຄັນ, ດິນເຈື່ອນ ທັບຖົມ 6 ຄັນ, ຕົກເຫວ 5 ຄັນ ແລະ ມີຄົນຕົກຄ້າງ 68 ຄົນ ແລະ ເຈົ້າ ໜ້າທີ່ໄດ້ນຳພາ ລົງມາເຂດປອດໄພ ແລະ ໄດ້ກັບຄືນຄອບຄົວແລ້ວ, ໄດ້ ການເກັບກຳຂໍ້ມູນທະບຽນລົດທັງ ໝົດ 83 ຄັນ. ໃນນັ້ນ, ມີລົດປ້າຍລາວ 50 ຄັນ, ລົດປ້າຍຫວຽດ 33 ຄັນ (ຂໍ້ມູນລະອຽດນຳເຈົ້າໜ້າທ່ີ ປກສ ເມືອງ) ສ່ວນລົດທີ່ຍັງເຫລືອບໍ່ສາ ມາດເກັບກໍາປ້າຍໄດ້. ປັດຈຸບັນ, ມີ ຄົນມາແຈ້ງທະບຽນລົດ ຕໍ່ເຈົ້າໜ້າທີ່ ຈຳນວນຫລາຍ ແຕ່ຍັງບໍ່ທັນເຄື່ອນ ຍ້າຍລົດໄດ້ ເນື່ອງຈາກສະພາບ ເສັ້ນທາງຍັງມີຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ. ສໍາລັບ ສາຍຕາຂ່າຍໄຟຟ້າ ແຕ່ ເມືອງຄຳເກີດ ຫາ ເມືອງຄູນຄຳ ຈຸດພຸໄຮ ເຊາະເຈື່ອນທັບ ມີປະມານ 8,10 Km (ບໍ່ສາມາດປະເມີນລາ ຄາໄດ້) ເຮັດໃຫ້ໄຟຟ້າບໍ່ສາມາດ ໃຊ້ໄດ້ໃນທົ່ວເມືອງ, ໜໍ້ນັບໄຟທີ່ເສຍ ຈາກນໍ້າຖ້ວມ 14 ບ້ານ ເສຍຫາຍ ທັງໝົດ 332 ໜ່ວຍ, ຄິດປັນມູນຄ່າ ປະມານ 106 ລ້ານກວ່າກີບ. ປັດຈຸ ບັນ, ສາມາດຊົມໃຊ້ໄຟຟ້າໄດ້ແລ້ວ ຈຳນວນ 6 ບ້ານຄື: ບ້ານຄູນຄຳ, ຄູນ ແກ້ວ, ນາຂາມ, ບ້ານກາງ, ນໍ້າສະ ນາມ ແລະ ບ້ານພູຊາດ. ພ້ອມກັນນີ້, ຄະນະກໍາມະການ ຄຸ້ມຄອງໄພພິບັດຂັ້ນເມືອງ ຍັງໄດ້ ສະເໜີຂັ້ນເທິງຊ່ວຍປຸກລະດົມເຄື່ອງ ອຸປະໂພກ-ບໍລິໂພກໃນທົ່ວສັງຄົມ ເພື່ອຊ່ວຍເຫລືອຜູ້ປະສົບໄພນໍ້າ ຖ້ວມໃນຄັ້ງນີ້ເປັນຕົ້ນ ອາຫານ, ເຂົ້າສານ, ນໍ້າດື່ມ, ຢາປົວພະຍາດ, ເຄື່ອງນຸ່ງຫົ່ມ ອື່ນໆທີ່ຈໍາເປັນ; ຊ່ວຍ ແກ້ໄຂບັນຫາການຕິດຕໍ່ສື່ສານ ໂດຍ ສະເພາະສັນຍານໂທລະສັບໃຫ້ກັບ ຄືນສູ່ສະພາບປົກກະຕິ, ເພີ່ມກົນຈັກ ໜັກ, ພ້ອມດ້ວຍວິຊາການຄົມມະ ນາຄົມມາບຸກທະລຸເສັ້ນທາງພູໄຮ ຈຸດດິນເຈື່ອນໃຫ້ນຳໃຊ້ໄດ້ໂດຍໄວ, ສະໜອງຢາປົວພະຍາດໂດຍສະ ເພາະພະຍາດຖອກທ້ອງ, ຕີນເປື່ອຍ ແລະ ຢາອື່ນໆ. ຂ່າວ-ພາບ: ແດງສະຫວັດ ແສນພານິດ ເປັນຕົ້ນ ຈຳນວນປະຊາກອນພາຍ ໃນປະເທດລາວບໍ່ຫລາຍ, ຕະຫລາດ ການຈ້າງງານພາຍໃນປະເທດມີ ຈຳນວນຈຳກັດ, ການເປີດກວ້າງ ການຮ່ວມມືກັບພາກພື້ນ ແລະ ສາ ກົນມີຫລາຍຂຶ້ນ, ນັກຮຽນຫລາຍ ຄົນມີລະດັບການສຶກສາເກັ່ງ ເຮັດ ໃຫ້ນັກຮຽນຈຳນວນໜຶ່ງສາມາດ ເສັງເອົາທຶນຂອງອົງການຈັດຕັ້ງ ສາກົນຕ່າງໆ ເພື່ອໄປສຶກສາຕໍ່ຢູ່ຕ່າງ ປະເທດ ແລະ ອື່ນໆ. ດັ່ງນັ້ນ, ຈຶ່ງ ເຮັດໃຫ້ຄວາມສົນໃຈຂອງນັກຮຽນ ໃນການເຂົ້າມາສຶກສາຢູ່ ມຊ ມີຈຳ ນວນຫລຸດລົງຫລາຍເມື່ອທຽບ ໃສ່ ຫລາຍປີຜ່ານມາ. ອີງຕາມສະຖິຕິການສອບເສັງ ເຂົ້າສຶກສາໃນ ມຊ ໃນສົກສຶກສາ 2022-2023 ຜ່ານມານີ້, ມີຜູ້ສະ ໝັກລົງທະບຽນເຂົ້າສອບເສັງທັງ ໝົດ 11.976 ຄົນ, ມີໜ້າເຂົ້າສອບ ເສັງຕົວຈິງ 10.100 ກວ່າຄົນ, ໃນ ນັ້ນຕົວເລກຂອງ ມຊ ຮັບເອົານັກສຶກ ສາເຂົ້າຮຽນ 6.990 ຄົນ. ສ່ວນສົກ ຮຽນ 2023-2024 ທີ່ມີການສອບ ເສັງໃນວັນທີ 12 ສິງຫາຜ່ານມາ,ມີ ນັກຮຽນໃຫ້ຄວາມສົນໃຈມາລົງທະ ບຽນສອບເສັງທັງໝົດ 7.441 ຄົນ, ໃນນີ້ຈະຄັດເລືອກເອົາ 6.688 ຄົນ. ຂ່າວ: ພູວັນ ນາງ ກາຕາລິນ ໂນແວັກ (H.E. Ms. Katalin Novák) ປະທານາ ທິບໍດີ ແຫ່ງ ຮົງກາລີ ເພື່ອດຳລົງຕຳ ແໜ່ງເປັນເອກອັກຄະລັດຖະທູດ ວິສາມັນຜູ້ມີອຳນາດເຕັມ ແຫ່ງ ສາ ທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕປະຊາ ຊົນລາວ ຄົນໃໝ່ ປະຈຳ ຮົງກາລີ ຊຶ່ງມີສຳນັກງານຕັ້ງຢູ່ນະຄອນ ບູ ດາແປສ, ປະເທດ ຮົງກາລີ. ພາຍຫລັງສຳເລັດພິທີ, ທ່ານ ເອກອັກຄະລັດຖະທູດລາວຄົນໃໝ່ ໄດ້ພົບປະໂອ້ລົມກັບທ່ານປະທາ ນາທິບໍດີ ຊຶ່ງສອງຝ່າຍໄດ້ຕີລາຄາ ສູງຕໍ່ການພົວພັນທີ່ດີລະຫວ່າງ ສປປ ລາວ ແລະ ຮົງກາລີ ທີ່ມີມາແຕ່ ດົນນານນັບແຕ່ສອງປະເທດ ໄດ້ ສ້າງຕັ້ງສາຍພົວພັນການທູດນຳ ກັນ ໃນວັນທີ 12 ກັນຍາ 1962 ເປັນ ຕົ້ນມາ ໂດຍໄດ້ເປີດສະຖານທູດ ຢ່າງເປັນທາງການເທື່ອທຳອິດ ໃນ ປີ 1987 ແລະ ປິດໃນປີ 1993 ຍ້ອນສະພາບການຂອງເສດຖະກິດ ແລະ ສະພາບການໃນເວລານັ້ນ ຊຶ່ງປິດສະຖານທູດເປັນເວລາເກືອບ 30 ປີ, ແຕ່ຍັງຮັກສາສາຍພົວພັນ ກັນປົກກະຕິ, ໄລຍະຕໍ່ມາ ຍ້ອນການ ພົວພັນຂອງສອງປະເທດມີການ ຂະຫຍາຍຕົວຫລາຍດ້ານສະຖານ ທູດ ສປປ ລາວ ຈຶ່ງໄດ້ເປີດຄືນຢ່າງ ເປັນທາງການໃນວັນທີ 3 ພະຈິກ 2022. ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດໄດ້ ຕາງໜ້າໃຫ້ລັດຖະບານ ສປປ ລາວ ສະແດງຄວາມຂອບໃຈທ່ານປະ ທານາທິບໍດີ ນາງ ກາຕາລິນ ໂນແວັກ ກໍຄື ລັດຖະບານ ຮົງກາລີ ທີ່ໄດ້ໃຫ້ ການຮ່ວມມື, ຊ່ວຍເຫລືອໃນດ້ານ ຕ່າງໆ ເຊັ່ນ: ໂຄງການຮ່ວມມືເງິນກູ້ ຢືມເງື່ອນໄຂຜູກມັດ ບໍ່ມີດອກເບ້ຍ ຫລື Tied Aid credit ເຂົ້າໃນການ ພັດທະນາບັນດາໂຄງການຕ່າງໆ ເຊັ່ນ: ການຮ່ວມມືດ້ານໂຄງການກະ ສິກຳ, ການຮ່ວມມືດ້ານໂຄງການ ບຳບັດນ້ຳ ເປື້ອນ, ລວມທັງໂຄງການ ຮ່ວມມືດ້ານການສຶກສາ ແລະ ດ້ານ ອື່ນໆ ແລະ ຫວັງຢ່າງຍິ່ງວ່າທ່ານ ຈະສືບຕໍ່ໃຫ້ການຊ່ວຍເຫລືອ ແລະ ສະໜັບສະໜູນ ສປປ ລາວ ໃນຕໍ່ໜ້າ ຕື່ມອີກ. ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດ ໄດ້ ນຳເອົາຄວາມຢື້ຢາມຖາມຂ່າວອັນ ອົບອຸ່ນ ແລະ ພອນໄຊອັນປະເສີດ ຈາກ ທ່ານ ທອງລຸນ ສີສຸລິດ ປະທານ ປະເທດ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ ສົ່ງເຖິງ ທ່ານ ນາງ ກາຕາລິນ ໂນແວັກ ແລະ ຜ່ານທ່ານໄປຍັງລັດຖະບານ ແລະ ປະຊາຊົນ ຮົງກາລີ ທຸກທົ່ວໜ້າ. ພ້ອມນີ້, ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດ ຍັງໄດ້ນໍາເອົາຄໍາເຊື້ອເຊີນຈາກ ທ່ານ ທອງລຸນ ສີສຸລິດ ປະທານປະ ເທດ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ ເຖິງ ທ່ານປະ ທານາທິບໍດີ ຮົງກາລີ ເພື່ອໄປຢ້ຽມ ຢາມ ສປປ ລາວ ຢ່າງເປັນທາງ ການໃນໂອກາດທີ່ເໝາະສົມ. ໃນໂອກາດດັ່ງກ່າວ, ທ່ານ ນາງ ກາຕາລິນ ໂນແວັກ ກໍໄດ້ສະແດງ ຄວາມຍິນດີ ແລະ ຊົມເຊີຍທ່ານ ຄຳພອນ ວົງສັນຕິ ໃນການດໍາລົງ ຕໍາແໜ່ງ ເປັນເອກອັກຄະລັດຖະທູດ ສປປ ລາວ ຄົນໃໝ່ ປະຈຳ ຮົງກາລີ ແລະ ໄດ້ສະແດງຄວາມຂອບໃຈຕໍ່ ຄໍາອວຍພອນ ແລະ ການເຊື້ອເຊີນ ຈາກປະທານປະເທດ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ ພ້ອມທັງສົ່ງຄຳຢື້ຢາມຖາມ ຂ່າວ ອັນອົບອຸ່ນ ແລະ ອວຍພອນໄຊ ອັນປະເສີດ ມາຍັງທ່ານ ທອງລຸນ ສີສຸລິດ ປະທານປະເທດ, ລັດຖະ ບານ ແລະ ປະຊາຊົນລາວທຸກທົ່ວໜ້າ ແລະ ອວຍພອນໃຫ້ທ່ານເອກອັກ ຄະລັດຖະທູດ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ ຄົນ ໃໝ່ປະຕິບັດໜ້າທີ່ການທູດຂອງ ຕົນດ້ວຍຜົນສຳເລັດໃນການສົ່ງເສີມ ສາຍພົວພັນມິດຕະພາບ ແລະ ການ ຮ່ວມມື ລະຫວ່າງ ສອງປະເທດໃຫ້ ຂະຫຍາຍຕົວໃນຕໍ່ໜ້າ. ສູງສຸດຈະເອົາໃຈໃສ່ສືບຕໍ່ພັດທະ ນາ ກົນໄກ ແລະ ເພີ່ມຄວາມຮັບຜິດ ຊອບ ໃນການດຳເນີນຄະດີຂອງ ຕ້ອງໄດ້ປະຕິບັດຕາມລະບຽບ ແລະ ປ້າຍເຄື່ອງໝາຍຈະລາຈອນທີ່ຕິດ ຕັ້ງໄວ້ ແລະ ການລະບາຍຂອງເຈົ້າ ໜ້າທີ່ຕາມຈຸດຕ່າງໆ; ເວລາມີການ ກໍ່ສ້າງຫ້າມລົດຂົນສົ່ງສິນຄ້າ ແລະ ໂດຍສານຂະໜາດໃຫຍ່ມານຳໃຊ້ ເສັ້ນທາງນີ້, ໃຫ້ໄປນຳໃຊ້ເສັ້ນທາງ ອື່ນແທນຈົນກວ່າການກໍ່ສ້າງສຳ ເລັດ. ປັດຈຸບັນ ເນື່ອງຈາກວ່າ ສະພາບ ການສັນຈອນຖະໜົນ ໄກສອນ ພົມ ວິຫານ ໜາແໜ້ນ ແລະ ສັບສົນເປັນ ຕົ້ນ ແມ່ນເວລາເຂົ້າການ-ເລີກການ ເພື່ອຮັບປະກັນການສັນຈອນບໍ່ໃຫ້ ລົດຕິດ ແລະ ບໍ່ມີຄວາມສ່ຽງຕໍ່ການ ເກີດອຸບັດເຫດ. ວິຊາການກ່ຽວຂ້ອງ ຈຶ່ງໄດ້ຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ເປັນເອກະພາບ ກັນໃຫ້ຍ້າຍໂຄງເຫລັກຂົວຂຶ້ນຕິດ ຕັ້ງໃສ່ໂຄງສ້າງເບຕົງໃນເວລາ ກາງຄືນທີ່ມີການສັນຈອນບໍ່ຫລາຍ. ເທດ ໃນວັນທີ 15 ສິງຫາ 2023, ທີ່ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ໂດຍ ການເປັນປະທານຮ່ວມຂອງ ທ່ານ ເພັດສະຖາພອນ ແກ້ວວົງວິຈິດ ຫົວໜ້າກົມຄຸ້ມຄອງເງິນຕາຕ່າງ ປະເທດ ທຫລ ແລະ ທ່ານ ວັນທອງ ສິດທິກຸນ ຮອງປະທານ ສຄອຊ, ມີບັນດາຜູ້ຕາງໜ້າຈາກພາກທຸລະ ກິດ ແລະ ພາກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງ ສາກົນວັດໄຕ, ນະຄອນຫລວງ ວຽງຈັນ ໂດຍຈະໃຫ້ບໍລິການ 2 ຖ້ຽວບິນ/ມື້ ຫລື 14 ທ້ຽວບິນຕໍ່ ໜຶ່ງອາທິດ, ສາມາດສັ່ງຈອງບ່ອນ ນັ່ງ ແລະ ຊື້ບັດໂດຍສານໄດ້ທີ່ຕົວ ແທນຈຳໜ່າຍບັດໂດຍສານ ຂອງ ການບິນໄທ ຫລື ເວັບໄຊ www. thaiairways.com. ທ່ານ ນາງ ມໍລະກົດ ສີສະຫວັດ ເອກອັກຄະຣາຊະທູດ ແຫ່ງລາຊະ ອານາຈັກໄທ ປະຈຳລາວ ໄດ້ກ່າວ ວ່າ: ການເປີດຖ້ຽວບິນຄັ້ງນີ້, ເປັນ ການສຶບຕໍ່ການເດີນທາງໄປມາລະ ຫວ່າງປະເທດໃຫ້ມີຄວາມສະດວກ ສະບາຍຫລາຍຂຶ້ນ, ທັງເປັນການ ເສີມຂະຫຍາຍດ້ານເສດຖະກິດ,ວັດ ໂອກາດດັ່ງກ່າວ, ທ່ານ ສອນໄຊ ສີພັນດອນ ໄດ້ສະແດງຄວາມຂອບ ໃຈມາຍັງບັນດາບໍລິສັດ ທີ່ເຫັນໄດ້ ຄວາມສຳຄັນ ນຳເອົາເງິນມາມອບ ໃຫ້ໃນຄັ້ງນີ້ ເຊິ່ງເປັນການປະກອບ ສ່ວນອັນສຳຄັນ ເຂົ້າໃນການແກ້ໄຂ ຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນ ລາວບັນດາເຜົ່າທີ່ຖືກຜົນກະທົບ ຈາກໄພນ້ຳຖ້ວມຢູ່ບັນດາເມືອງ, ແຂວງ ໃນຂອບເຂດທົ່ວປະເທດ, ພ້ອມທັງຢືນຢັນວ່າ ຈະນຳເອົາເງິນ ທີ່ໄດ້ຮັບໃນຄັ້ງນີ້, ໄປຊ່ວຍເຫລືອ ບັນດາເມືອງ ກໍຄື ປະຊາຊົນທີ່ໄດ້ຮັບ ຜົນກະທົບຈາກໄພນ້ຳຖ້ວມຢ່າງ ທົ່ວເຖິງ ເພື່ອແກ້ໄຂບັນເທົາທຸກໃຫ້ ກັບບັນດາຄອບຄົວ ທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະ ທົບໃຫ້ກັບຄືນສູ່ສະພາບປົກກະຕິ ໂດຍໄວ. ຂ່າວ-ພາບ: ທະນູທອງ ເຂົ້າຮ່ວມ. ທ່ານ ເພັດສະຖາພອນ ແກ້ວ ວົງວິຈິດ ໄດ້ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ວຽກງານ ໃນຂົງເຂດຄຸ້ມຄອງເງິນຕາຕ່າງ ປະເທດ ເຫັນວ່າມີຫລາຍບັນຫາ ທີ່ທ້າທາຍຫລາຍພໍສົມຄວນ ເປັນ ຕົ້ນ ການນໍາໃຊ້ເງິນຕາຕ່າງປະເທດ ຢູ່ພາຍໃນ, ການຄຸ້ມຄອງເງິນຕາ ຕ່າງປະເທດດ້ານການຄ້າ, ການ ລົງທຶນ, ໜີ້ສິນຕ່າງປະເທດ ແລະ ການບໍລິການເງິນຕາຕ່າງປະເທດ ທີ່ບໍ່ໄດ້ຮັບອະນຸຍາດ ເຊິ່ງທັງໝົດນີ້ ຖືເປັນບັນຫາທີ່ພວມຜະເຊີນຕ້ອງ ແກ້ໄຂຢ່າງຮີບດ່ວນ ແລະ ໃຫ້ທັນ ສະພາບການ. ພ້ອມນີ້, ທ່ານຍັງໄດ້ ເນັ້ນໜັກໃຫ້ຂະແໜງການທະນາ ຄານ ແລະ ທົ່ວສັງຄົມເອົາໃຈໃສ່ຄຸ້ມ ຄອງເງິນຕາຕ່າງປະເທດ ເຊິ່ງເປັນ ວຽກງານໜຶ່ງທີ່ມີຄວາມສຳຄັນ ຈຳເປັນຮີບດ່ວນ ແລະ ໃຫ້ປະຕິບັດ ຕາມກົດໝາຍວ່າດ້ວຍການຄຸ້ມ ຄອງເງິນຕາຕ່າງປະເທດເພື່ອນຳ ໄປຜັນຂະຫຍາຍ ແລະ ຈັດຕັ້ງປະຕິ ບັດເຂົ້າໃນວຽກງານຂອງຕົນໃຫ້ ປາກົດຜົນເປັນຈິງ, ພ້ອມທັງເນັ້ນ ໃຫ້ທຸກພາກສ່ວນທີ່ເຂົ້າຮ່ວມກອງ ປະຊຸມຄັ້ງນີ້, ຊ່ວຍນຳເອົາເນື້ອໃນ ຈິດໃຈຂອງນິຕິກຳຄຸ້ມຄອງເງິນຕາ ຕ່າງປະເທດໄປໂຄສະນາເຜີຍແຜ່ ເພື່ອເປັນການລະດົມໃຫ້ທົ່ວສັງຄົມ ນໍາເອົາເງິນຕາຕ່າງປະເທດຝາກ ໄວ້ກັບທະນາຄານ ແລະ ຕິດຕາມ ກວດກາທຸລະກໍາການເຄື່ອນໄຫວ ເງິນຕາຕ່າງປະເທດ ໃຫ້ສອດຄ່ອງ ຕາມກົດໝາຍ ແລະ ລະບຽບການ ກ່ຽວຂ້ອງ. ເອກະສານທີ່ນຳມາເຜີຍແຜ່ໃນ ຄັ້ງນີ້ປະກອບມີ 3 ເອກະສານສຳ ຄັນຄື: ເອກະສານເຜີຍແຜ່ນິຕິກຳ ໃນການຄຸ້ມຄອງເງິນຕາຕ່າງປະ ເທດ(ສະບັບປັບປຸງ); ຄໍາສັ່ງວ່າ ດ້ວຍການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດການຄຸ້ມ ຄອງເງິນຕາຕ່າງປະເທດສະບັບ ເລກທີ 10/ນຍ, ລົງວັນທີ 14 ກໍລະ ກົດ 2023; ຂໍ້ຕົກລົງວ່າດ້ວຍການ ຄຸ້ມຄອງເງິນຕາຕ່າງປະເທດກ່ຽວ ກັບການນຳເຂົ້າສົ່ງອອກສິນຄ້າ ທະນະທຳ ແລະ ການທ່ອງທ່ຽວ ຂອງສອງປະເທດ ໃຫ້ໄດ້ຮັບການ ຂະຫຍາຍຕົວຍິ່ງໆຂຶ້ນ ພາຍຫລັງທີ່ ໄດ້ປິດຖ້ຽວບິນລະຫວ່າງປະເທດ ໃນໄລຍະການລະບາດຂອງພະຍາດ ໂຄວິດ-19 ໃນເດືອນມີນາ 2020 ຜ່ານມາ ໄດ້ສົ່ງຜົນກະທົບໃຫ້ການ ບິນໄທ ຢຸດໃຫ້ບໍລິການຂົນສົ່ງຜູ້ໂດຍ ສານ ແລະ ສິນຄ້າທາງອາກາດລະ ຫວ່າງ ວຽງຈັນ-ບາງກອກ, ເມື່ອ ສະຖານະການແພ່ລະບາດຂອງພະ ຍາດດັ່ງກ່າວຢຸດຕິລົງການບິນໄທ ຈຶ່ງກັບມາເປີດໃຫ້ບໍລິການອີກຄັ້ງ. ເພື່ອໃຫ້ການບໍລິຫານທຸລະກິດ ດ້ານການບິນຂອງບໍລິສັດການບິນ ໄທ ຈຳກັດ ມາຫາຊົນ ມີປະສິດທິພາບ ສູງຂຶ້ນຝ່າຍບໍລິຫານໄດ້ມີການປັບ ໂຄງສ້າງທຸລະກິດ ໂດຍຮວບຮວມ ສາຍການບິນໄທ ແລະ ໄທສະມາຍ ແນໃສ່ເຮັດໃຫ້ການບໍລິການດີຍິ່ງ ຂຶ້ນ, ສ້າງຄວາມປະທັບໃຈ ແລະ ໃຫ້ ປະສົບການ ການເດີນທາງເປັນທີ່ ໜ້າຈົດຈຳ. ຂ່າວ: ກິດຕາ ສານແຕ່ລະຂັ້ນ ໃຫ້ມີຄວາມວ່ອງ ໄວບັນລຸໄດ້ 85%, ອັດຕາຂໍອຸທອນ ບໍ່ໃຫ້ເກີນ 15% ແລະ ຫລຸດຫລາຍ ຂັ້ນຕອນທີ່ສະຫລັບສັບຊ້ອນ, ຮັບ ປະກັນຄວາມໂປ່ງໄສ, ສາມາດ ກວດກາໄດ້, ເອົາໃຈໃສ່ການພິຈາ ລະນາຕັດສິນຄະດີ ປະຕິບັດຕາມ ຫລັກການຕັດສິນຄະດີສາມຂັ້ນ ຄື: ຂັ້ນຕົ້ນ, ຂັ້ນອຸທອນ ແລະ ຂັ້ນ ລົບລ້າງ. ພ້ອມທັງ ຈະສືບຕໍ່ເພີ່ມທະ ວີໃຫ້ໂຈດ, ຈຳເລີຍ, ບຸກຄົນທີສາມ ແລະ ທະນາຍຄວາມເຂົ້າຮ່ວມໃນ ການດຳເນີນຄະດີ ເພື່ອໃຫ້ເຂົາເຈົ້າ ໄດ້ໂຕ້ແຍ້ງ, ໂຕ້ຖຽງຕາມຂະບວນ ຍຸຕິທໍາ. ພ້ອມນີ້, ຍັງຈະສືບຕໍ່ຈັດຕັ້ງ ຄະນະສານຕັດສິນຄະດີເຄື່ອນທີ່ ແລະ ຊຸກຍູ້ໃຫ້ສານຂັ້ນຕົ້ນພິຈາລະ ນາຕັດສິນຄະດີ ໂດຍຜູ້ພິພາກສາ ຜູ້ດຽວໃຫ້ຫລາຍຂຶ້ນ; ເພີ່ມທະວີ ການລົງຊຸກຍູ້, ຕິດຕາມ ແລະ ກວດ ກາການດຳເນີນຄະດີຕາມສາຍຕັ້ງ ແລະ ເຜີຍແຜ່ກ່ຽວກັບຄໍາແນະນຳ ໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຢ່າງເປັນ ປົກກະຕິຕໍ່ເນື່ອງ ເພື່ອເຮັດໃຫ້ການ ຕັດສິນຄະດີໃນແຕ່ລະຂັ້ນຖືກຕ້ອງ ແລະ ສອດຄ່ອງກັບຄວາມເປັນຈິງ. ຂ່າວ: ທະນູທອງ ຂໍ້ມູນ-ພາບ: ເວັບໄຊກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ ແລະ ການບໍລິການ. ທັງນີ້, ກໍເພື່ອ ແນໃສ່ເຮັດໃຫ້ບັນດາກະຊວງ, ອົງ ການ, ສັງຄົມ ໄດ້ມີຄວາມເປັນເອກະ ພາບຮັບປະກັນໃຫ້ການເຄື່ອນໄຫວ ເງິນຕາຕ່າງປະເທດສອດຄ່ອງ ຕາມກົດໝາຍ ແລະ ລະບຽບການ ກ່ຽວຂ້ອງ. ຂ່າວ: ໜັງສືພິມປະຊາຊົນ
rk]tdyfxt8y;af-kf xt-kmyxtw8 0v' xtmko 7ew8 luraofvo xtgmf]k; 3 17/08/2023 0kj ; c]t gsfdko dh k;l6 j ]t[q [75 h ,7v'dkog'y ocsj ']a f gxa oma oltw\mu j ,u 7;k,g0A ,c0'F 3xj '.l gxa ofu 9y 8vo c]t p5 8y me ຮິບໂຮມໂດຍ: ພະກາ dkosoa xPj of9u 8y vo .odko9afry,,u7;k,9egxao c]t mhkmhkps]kp1jk' ໂດຍ: ຄ້ອງໃໝ່ [k's]addko dko.-h vadlvol6'{8=jk ຂ່າວ: ກິດຕາ, ພາບ: ຂັນໄຊ * ເພື່ອຕອບສະໜອງຄວາມ ຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການຂອງສັງຄົມ ໃນໄລຍະໃໝ່ ໂດຍສະເພາະໃນຍຸກ 4.0 ເປັນຍຸກທີ່ທັນສະໄໝ, ຍຸກແຫ່ງ ການເຊື່ອມໂຍງ ໃນການນໍາໃຊ້ເຕັກ ໂນໂລຊີເຂົ້າໃນການສື່ສານ. ດັ່ງ ນັ້ນ, ການຫັນປ່ຽນດີຈິຕອນ ໃນຮູບ ແບບການຈັດພິມ, ການພິມ ແລະ ການພິມຈຳໜ່າຍ ຈຶ່ງມີຄວາມຈຳ ເປັນ ແລະ ມີສິ່ງທ້າທາຍຫລາຍຢ່າງ. ທ່ານ ນາງ ຈັນເພັດ ຄຳຟອງ ຫົວໜ້າກົມວັນນະຄະດີ ແລະ ພິມຈຳ ໜ່າຍ ກະຊວງຖະແຫລງຂ່າວ, ວັດ ທະນະທຳ ແລະ ທ່ອງທ່ຽວ ໄດ້ໃຫ້ ຍົກໃຫ້ເຫັນວ່າ: ປັດຈຸບັນໃນການ ນໍາໃຊ້ເຕັກໂນໂລຊີ ເຂົ້າໃນການສື່ ສານທີ່ມີການແຂ່ງຂັນໃນການບໍລິ ການຂໍ້ມູນຂ່າວສານນັບມື້ນັບຫລາຍ ຂຶ້ນ ເຮັດໃຫ້ວຽກງານການພິມຈໍາ ໜ່າຍມີສິ່ງທ້າທາຍຫລາຍຢ່າງເປັນ ຕົ້ນການຈັດພິມ, ການພິມ ແລະ ຈຳ ໜ່າຍຢູ່ລາວ ໃນຍຸກດີຈິຕອນ, ການ ຕອບສະໜອງອຸດສາຫະກຳການ ພິມໃຫ້ກ້າວໜ້າບໍ່ທັນເຂັ້ມແຂງ, ພື້ນ ຖານໂຄງລ່າງ ແລະ ລະບົບເຕັກໂນ ໂລຊີຍັງກຳຈັດ ແລະ ອື່ນໆ. ສະນັ້ນ, ເພື່ອຄຸ້ມຄອງ ແລະ ສົ່ງເສີມວຽກ ງານພິມຈຳໜ່າຍໃຫ້ມີການພັດທະ ນາກ້າວໜ້າ ແລະ ທັນສະໄໝຕອບ ສະໜອງກັບການພັດທະນາເສດຖະ ກິດ-ສັງຄົມແລະ ການເຊື່ອມໂຍງກັບ ສາກົນຕ້ອງໄດ້ສຸມໃສ່ພັດທະນາ, ບຳລຸງສ້າງວິຊາຊີບການຈັດພິມ, ການພິມ ແລະ ການຈຳໜ່າຍ, ຍົກ ລະດັບຄວາມຮູ້ດ້ານເຕັກໂນໂລຊີ, ພ້ອມທັງສົ່ງເສີມກິດຈະການໂຄສະ ນາຜະລິດຕະພັນປຶ້ມ, ສິ່ງພິມອື່ນໆ ໃຫ້ຫລາຍ, ຂະຫຍາຍຕາໜ່າງບໍລິ ການຈຳໜ່າຍທຸກຮູບແບບໃຫ້ ທົ່ວ ເຖິງໃນຂອບເຂດທົ່ວປະເທດ, ຍາດ ແຍ່ງການຊ່ວຍເຫລືອ, ການຮ່ວມມື ແລກປ່ຽນບົດຮຽນກັບບັນດາປະ ເທດ ໃນການຈັດພິມ, ການພິມ ແລະ ການຈຳໜ່າຍໃຫ້ຫລາຍຂຶ້ນ. ໂອກາດນີ້, ທ່ານ ນາງ ຈັນເພັດ ຄຳຟອງ ຍັງຮຽກຮ້ອງມາຍັງພະນັກ * ພວກເຮົາຕ່າງຮັບຮູ້ນໍາກັນວ່າ ໃນຂະບວນວິວັດແຫ່ງການຕໍ່ສູ້ກູ້ ຊາດ, ປົກປັກຮັກສາ ແລະ ສ້າງສາ ປະເທດຊາດທີ່ລໍາບາກຍາວນານ ແລະ ສະຫງ່າອົງອາດຂອງປະຊາ ຊົນເຮົານັ້ນໄດ້ສ້າງໃຫ້ມີປະທານ ໄກສອນ ພົມວິຫານ ວິລະບູລຸດ ຂອງຊາດ, ປະທານ ສຸພານຸວົງ ເຈົ້າ ຊາຍແດງ ແລະ ຜູ້ນໍາທີ່ເກັ່ງກ້າສາ ມາດຫລາຍທ່ານໃນນັ້ນມີ ປະທານ ຄໍາໄຕ ສີພັນດອນ ຜູ້ນໍາທີ່ເຄົາລົບຮັກ ຂອງພວກເຮົາ. ດ້ວຍຄວາມປິຕິ ຊົມຊື່ນເປັນຢ່າງຍິ່ງປະຊາຊົນເຜົ່າ ຕ່າງໆ ໃນທົ່ວປະເທດ ພ້ອມພາກັນ ອວຍພອນໄຊວັນເກີດ ທ່ານ ປະທານ ຄໍາໄຕ ສີພັນດອນ ມີສຸຂະພາບເຂັ້ມ ແຂງ, ມີອາຍຸໝັ້ນຍືນທ່າມກາງ ນໍ້າໃຈເຄົາລົບຮັກແພງຢ່າງເລິກ ເຊິ່ງຂອງພີ່ນ້ອງຮ່ວມຊາດໃນທົ່ວ ປະເທດ ແລະ ເພື່ອນມິດຢູ່ທຸກຫົນ ແຫ່ງໃນໂລກ. ປະທານ ຄໍາໄຕ ສີພັນດອນ ເກີດ ໃນວັນທີ 8 ກຸມພາ 1924 ທີ່ບ້ານ ຫົວໂຂງພະໃຫຍ່, ເມືອງໂຂງ, ແຂວງຈໍາປາສັກ; ເປັນບຸດຂອງພໍ່ ນີ ນີລະໄຊ ແລະ ແມ່ສາຍບົວ ນີລະໄຊ ມີ ອ້າຍເອື້ອຍນ້ອງຮ່ວມກັນ 6 ຄົນ. ເວລາຍັງນ້ອຍ, ປະທານ ຄໍາໄຕ ສີພັນດອນ ບໍ່ໄດ້ເຂົ້າຮຽນໜັງສື ຍ້ອນວ່າຢູ່ບ້ານບໍ່ມີໂຮງຮຽນຈົນ ຮອດປີ 1931 ພໍ່ເຖົ້າມະຫາແກ້ວ ທີ່ ເປັນຂ້າລາຊະການຂະແໜງການ ສຶກສາສົງຢູ່ວຽງຈັນ ໄດ້ລົງເມ່ືອ ຢາມບ້ານຢູ່ເມືອງໂຂງ, ທັງໄດ້ຊອກ ເອົາລູກຫລານຂຶ້ນໄປສອບເສັງເຂົ້າ ຮຽນຕໍ່ທີ່ວຽງຈັນ, ປະທານ ຄໍາໄຕ ສີພັນດອນ ກໍ່ເປັນຜູ້ໜຶ່ງທີ່ຖືກເລືອກ ບົດສະເໜີ (ເນື່ອງໃນໂອກາດວັນເກີດ ຄົບຮອບ100 ປີ 08 ກຸມພາ 1924-08 ກຸມພາ2024) ງານລັດຖະກອນ, ຜູ້ປະກອບການ ດ້ານການພິມຈໍາໜ່າຍທຸກທ່ານຈົ່ງ ໄດ້ພ້ອມຈິດພ້ອມໃຈກັນສືບຕໍ່ບຸກ ບືນເຮັດໃຫ້ວຽກງານການພິມຈຳ ໜ່າຍ, ວັນນະຄະດີ ແລະ ຫໍສະໝຸດ ມີຄວາມເຕີບໃຫຍ່ເຂັ້ມແຂງ, ທັນສະ ໄໝ ແລະ ແຫລມຄົມຂຶ້ນເລື້ອຍໆ ຮັບປະກັນການປະຕິບັດໜ້າທີ່ຕົ້ນຕໍ ທີ່ຈະຕ້ອງສຸມໃສ່ໃນປັດຈຸບັນ ແລະ ໃນຊຸມປີຕໍ່ໜ້າທີ່ພັກ, ລັດ ແລະ ປະ ຊາຊົນມອບໝາຍໃຫ້. ເອົາຂຶ້ນເມືອຮຽນຢູ່ວຽງຈັນ; ປະ ທານ ຄໍາໄຕ ໄດ້ເຂົ້າຮຽນຢູ່ຊັ້ນປະ ຖົມ ແລະ ຫລັງຈາກນັ້ນກໍສອບ ເສັງເຂົ້າໂຮງຮຽນມັດທະຍົມ ຫລື College PAVIE ຊຶ່ງເປັນໂຮງ ຮຽນມັດທະຍົມແຫ່ງດຽວຢູ່ປະເທດ ລາວໃນສະໄໝນັ້ນ. ຜ່ານໄລຍະ 10 ປີ ທີ່ຮຽນໜັງສື ຊັ້ນປະຖົມ ແລະ ມັດທະຍົມ College PAVIE ຢູ່ວຽງຈັນ, ນອກຈາກໄດ້ ຕັ້ງໃຈຮຽນ ແລະ ອອກແຮງງານ ຊ່ວຍຄອບຄົວຂອງພໍ່ເຖົ້າມະຫາ ແກ້ວ, ປະທານ ຄໍາໄຕ ສີພັນດອນ ຍັງໄດ້ຮັບການອົບຮົມບົ່ມສອນ ແລະ ຮຽນຮູ້ຫລາຍສິ່ງຫລາຍຢ່າງ ທີ່ເປັນປະໂຫຍດຈາກພໍ່ເຖົ້າມະຫາ ແກ້ວເປັນຕົ້ນແມ່ນ: ການປູກຝັງ ແນວຄິດຮັກຊາດ ໂດຍເລີ່ມຈາກ ການຮັກພາສາ-ວັນນະຄະດີ ແລະ ວັດທະນະທໍາອັນດີງາມທີ່ເປັນເອ ກະລັກ ຂອງຊາດກໍຄືຂອງທ້ອງຖິ່ນ; ການສ້າງຈິດສໍານຶກກ່ຽວກັບການ ຮຽນຮູ້ກັບສະພາບຕົວຈິງຕະຫລອດ ຮອດຄວາມເປັນລະບຽບຮຽບ ຮ້ອຍ, ຄວາມຖະໜອມຖ່ອມຕົວ, ການສໍາມາຄາລະວະ ແລະ ການປະ ພຶດປະຕິບັດໃຫ້ຖືກຕ້ອງຕາມຮີດ ຄອງປະເພນີ ແລະ ອື່ນໆອີກ... ທ້າຍປີ 1941 ພໍ່ເຖົ້າມະຫາແກ້ວ ໄດ້ເສຍຊີວິດກະທັນຫັນ ເຮັດໃຫ້ຊີ ວິດໃນໄວຮຽນມີບັນຫາດ້ານການ ສະໜັບສະໜູນສົ່ງເສີມ ແລະ ເຮັດ ໃຫ້ປະທານ ຄໍາໄຕ ສີພັນດອນ ຕັດ ສິນໃຈອອກໂຮງຮຽນໄປເສັງເຂົ້າ ເຮັດວຽກຢູ່ ຂະແໜງໄປສະນີ. ອັນ ນີ້ຖືເປັນຈຸດປ່ຽນອັນສໍາຄັນຈາກ ການເປັນນັກຮຽນໄປສູ່ການເປັນຂ້າ ລາຊະການ ຊຶ່ງຕໍ່ມາໄລຍະໜຶ່ງກໍ ໄດ້ຖືກເລືອກໃຫ້ໄປຮຽນຕໍ່ວິຊາ ສະເພາະ 2 ປີ ຢູ່ໄຊງ່ອນ(ພາກໃຕ້ ຫວຽດນາມ). ພາຍຫລັງຮຽນຈົບວິຊາສະເພາະ ໃນປີ 1944, ປະທານ ຄໍາໄຕ ສີພັນ ດອນ ໄດ້ກັບຄືນປະເທດ ໂດຍໄດ້ຮັບ ການແຕ່ງຕັ້ງໃຫ້ເປັນ “ນາຍສາຍ” ແລະ ໄດ້ໄປປະຈໍາການຢູ່ ແຂວງຜົ້ງ ສາລີ. * ອີງຕາມຫລັກໄວຍາກອນລາວ ກ່ຽວກັບການໃຊ້ອັກສອນສູງ ແລະ ອັກສອນຕໍ່າ ທີ່ກໍານົດໄວ້ໃນ ປຶ້ມໄວຍາກອນລາວປັດຈຸບັນ ຈັດ ພິມໂດຍກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາ ປີ 2020 ໄດ້ລະບຸວ່າ: ການໃຊ້ອັກສອນສູງ ແລະ ອັກສອນ ຕໍ່າ ໝາຍເຖິງການຂຽນໃຫ້ຖືກຕາມ ຫລັກຕົວອັກສອນ. ຄໍາທີ່ມັກຫລົງ ກັນແມ່ນຄໍາທີ່ມີສຽງຄືກັນ ຫລື ຄ້າຍຄືກັນ ແຕ່ຂຽນຕ່າງກັນ ແລະ ມີຄວາມໝາຍຕ່າງກັນ ໂດຍສະ ເພາະແມ່ນອັກສອນສູງ ແລະ ອັກ ສອນຕໍ່າທີ່ມີໄມ້ເອກ... ຄືດັ່ງພວກເຮົາຮູ້ນໍາກັນ, ບັນດາ ຄໍາສັບທີ່ມີສຽງຄືກັນ ຫລື ຄ້າຍຄື ກັນແຕ່ຂຽນຕ່າງກັນ, ມີຄວາມ ໝາຍຕ່າງກັນ ໃນພາສາລາວ ມີ ຢ່າງຫລວງຫລາຍ, ໂດຍສະເພາະ ຄໍາທີ່ປະກອບສ້າງຂຶ້ນ ດ້ວຍອັກ ສອນສູງ ແລະ ອັກສອນຕໍ່າ ທີ່ມີ ສະຫລະເຄົ້າ, ວັນນະຍຸດເອກ ຫລື ໄມ້ເອກ ແລະ ຕົວສະກົດຕາຍ (ກດບ), ເປັນຕົ້ນ: ຂ່າ(ຫົວຂ່າ, ໄມ້ແຕ້ຂ່າ), ຄ່າ(ຄຸນຄ່າ, ຄ່າ ຄອງຊີບ...); ຂູ່(ຂົ່ມຂູ່...), ຄູ່ (ຄຽງຄູ່, ຄູ່ຮັກ...), ໄຂ່ (ໄຂ່ໄກ່, ໄຂ່ເປັດ...), ໄຄ່ (ຮັກໄຄ່, ໄຄ່ ໄດ້...), ໃຂ່(ໃຂ່-ແຫ້ງ), ໃຄ່ (ໃຄ່ພອງ...), ຂໍ່າ (ຂໍ່ານັບ), ຄໍ່າ (ຄໍ່າມືດ...), ຂ່າງ (ໝາກຂ່າງ), ຄ່າງ (ໂຕຄ່າງ), ຂ່າຍ (ຂ່າຍນົກ, ຕາຂ່າຍ, ເຄືອຂ່າຍ...), ຄ່າຍ (ຮູບ ຄໍານີ້ບໍ່ມີ), ຂ່າວ (ຂ່າວສານ, ຂ່າວ ຄາວ...), ຄ່າວ (ເຊືອກຄ່າວ), ແຂ່ງ (ແຂ່ງຂັນ), ແຄ່ງ (ແຄ່ງ ຂາ...), ຂິ່ງ (ປາຂິ່ງ), ຄິ່ງ (ສຽງ ຄິ່ງໆ), ຂຸ່ນ (ນໍ້າຂຸ່ນ), ຄຸ່ນ (ຄຸ່ນ ແຄ້ນ), ຂຸ່ຍ (ເປົ່າຂຸ່ຍ...), ຄຸ່ຍ (ມື່ນ ຄຸ່ຍລຸ່ຍ), ເຂັ່ນ(ເຂັ່ນຂ້າ...), ເຄັ່ນ (ເຄັ່ນແຄ້ນ), ຂົ່ມ(ຂົ່ມເຫັງ...), ໂຂ່ງ (ທ້ອງໂຂ່ງ), ໂຄ່ງ (ເສືອ ໂຄ່ງ, ໂທລະໂຄ່ງ...), ຂໍ່ (ນົກຂໍ່), ຄໍ່ (ປະຄໍ່), ສູ່ (ສູ່ກິນ, ສູ່ຂໍ...), ຊູ່ (ຊູ່ຄົນ, ຊຸມຊູ່), ແສ່ (ມີກິ່ນເໝັນ), ແຊ່(ແຊ່ນໍ້າ)... ດັ່ງນັ້ນ ຈຶ່ງນໍາມາສຶກສາຮ່ວມ ກັນຄືດັ່ງນີ້ແລ, ພໍ້ກັນໃໝ່ບົດຕໍ່ໄປ. * ຜູ້ຮູ້ເພິ່ນວ່າ ມະນຸດເຮົາ ມີການ ຫັນປ່ຽນໄວໃນສະພາບແວດລ້ອມທີ່ ປ່ຽນແປງ, ໄວກວ່າສິ່ງມີຊີວິດຕ່າງໆ. ສະນັ້ນ ສັງຄົມມະນຸດຈຶ່ງໄດ້ຮັບການ ພັດທະນາຢ່າງບໍ່ຢຸດຢັ້ງ, ໄປຕາມຄວາມ ຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການອັນພາວະວິໄສ. ເຊັ່ນດຽວກັບການສຶກສາຮໍ່າຮຽນ, ແຕ່ລະສັງຄົມແຕກຕ່າງກັນ ການພັດ ທະນາການສຶກສາ ອັນເປັນເບົ້າຫລອມ ຊັບພະຍາກອນໃນລະດັບຊັ້ນ(ວິຊາ) ແລະ ອາຊີບຕ່າງໆ ກໍ່ຈະມີຄວາມຫລາກ ຫລາຍ ໄປຕາມຄວາມຕ້ອງການຂອງ ສັງຄົມ ໃນແຕ່ລະໄລຍະ. ບໍ່ອາດຕີລວາດ ກວາດພຽງ ໃນຄວາມຕ້ອງການ. ໃນໄລຍະມໍ່ມານີ້ ມີຂ່າວກ່ຽວກັບ ການສະໝັກເສັງຄັດເລືອກເພື່ອເຂົ້າ ຮຽນມະຫາວິທະຍາໄລ ຕົວເລກຫລຸດ ລົງເລັກນ້ອຍ, ບັນຫາທີ່ຖືກຕັ້ງຂຶ້ນ ແມ່ນຕ່າງໆນາໆ. ເຖິງຢ່າງໃດກໍ່ດີໃນ ສະພາວະຄວາມເປັນຈິງ ແນ່ນອນກໍ່ ຍ່ອມມີສາເຫດຂອງມັນ, ບັນຫານີ້ຜ່ານ ມາບໍ່ຄ່ອຍມີ ຫລື ບໍ່ເປັນ, ສະນັ້ນ ຈຶ່ງບໍ່ ແປກທີ່ມີຄົນທັກທ້ວງ ແລະ ຕັ້ງບັນຫາ ຂຶ້ນມາໃນທ່າມກາງສະພາບທີ່ປະເທດ ການປະຊຸມ...ກໍ່ມີຮູບແບບໃໝ່, ບາງ ອັນມີລັກສະນະກະໂດດຂັ້ນ ນໍາຈົນຊິ ບໍ່ທັນ. ເມື່ອຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການ ປ່ຽນແປງໄປ ບວກໃສ່ສະພາບແວດ ລ້ອມອື່ນໆ, ຄົນກໍ່ຕ້ອງໄດ້ຫັນປ່ຽນນັ້ນ ເປັນເລື່ອງປົກກະຕິ. ເວົ້າເຖິງຈໍານວນນັກຮຽນເສັງ ເຂົ້າຮຽນມະຫາວິທະຍາໄລ ໜ້ອຍລົງ ກໍ່ບໍ່ມີແຕ່ເຮົາ, ເບິ່ງໃກ້ໆຄື ໄທ ກໍ່ຫລຸດ ລົງເຊັ່ນດຽວກັນ -ປີ 2021 ມີຜູ້ສະ ໝັກ 111.725 ຄົນ, ຈໍານວນຮັບ 143.853 ຄົນ. - ປີ 2022 ມີຜູ້ສະໝັກ 111.990 ຄົນ, ຈໍານວນຮັບ 155.424 ຄົນ. ນັ້ນ ມາຈາກຫລາຍສາເຫດ, ທັງເລື່ອງນະ ໂຍບາຍຂອງລັດທີ່ຊຸກຍູ້ການຮຽນ ວິຊາຊີບຊໍານານງານ ເພື່ອສ້າງຜູ້ປະ ກອບການໃຫ້ຫລາຍ, ທ່າອ່ຽງຂອງ ການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ, ຈໍານວນນັກຮຽນມັດທະຍົມໃນຫລາຍ ປີກ່ອນຫລຸດລົງ, ຄວາມຕ້ອງການ ຂອງບຸກຄົນ-ສັງຄົມ ແລະ ປັດໄຈອື່ນໆ. ຢູ່ປະເທດເຮົາ ດຽວນີ້ ການຮຽນມີ ຫລາກຫລາຍທາງເລືອກ ແລະ ການ ບໍ່ເລືອກຮຽນອັນໃດອັນໜຶ່ງຫລັງຈາກ ຮຽນຈົບ ມ ຕົ້ນ, ມ ປາຍ ກໍ່ບໍ່ໝາຍວ່າ ເຂົາເຈົ້າບໍ່ມີທາງເລືອກອື່ນໃນການມີ ອາຊີບ ເພາະແຕ່ລະອາຊີບ ແມ່ນຕ້ອງ ການລະດັບການສຶກສາທີ່ແຕກຕ່າງ ກັນ, ສໍາຄັນປະການໜຶ່ງກໍ່ແມ່ນຄວາມ ສາມາດ ແລະ ພອນສະຫວັນ-ພອນ ສະແຫວງ. ໃນຫລາຍອາຊີບ ບໍ່ຈໍາເປັນ ຕ້ອງຈົບປະລິນຍາຕີ ແຕ່ກໍ່ສາມາດ ເຮັດສໍາເລັດຜົນໄດ້. ປະກົດການທີ່ ເກີດຂຶ້ນ ອາດເປັນການຊົ່ວຄາວ, ຄວາມຕ້ອງການແຕ່ລະການພັດທະ ນາບໍ່ຄືກັນ. ກໍ່ເປັນເລື່ອງທີ່ດີແລ້ວທີ່ ມາຮອດປັດຈຸບັນ ລູກຫລານ ຄົນຮຸ່ນ ໃໝ່ ໄດ້ມີຫລາຍທາງເລືອກໃນການ ສຶກສາຮໍ່າຮຽນ. ແຕ່ກ່ອນການສິດ ສອນຮໍ່າຮຽນບາງສາຂາອາຊີບ ຫລື ແມ່ນແຕ່ສາຍສາມັນ ກໍ່ຍັງໄດ້ໃຊ້ວິທີ ການຮຽນການສອນແບບເຂົ້າຈໍ້າເຂົ້າ ພວກເຮົາກໍ່ໄດ້ມີພື້ນຖານມາຮອດປັດ ຈຸບັນ. 7;k,8hv'dko wx8k,dtcl2v'dkorfa mtok ເຮົາມີຄວາມຫຍຸ້ງຍາກທາງເສດຖະ ກິດ ແລະ ມີໄພທໍາມະຊາດ. ກຸ່ມຄົນທີ່ ບໍ່ຫວັງດີຕໍ່ປະເທດເຮົາ ຍາມໃດພວກ ເຂົາກໍ່ບໍ່ຍາມຈະຍ້ອງ ຫລື ໃຫ້ແງ່ຄຶດທີ່ ດີຕໍ່ພວກເຮົາ, ນີ້ຖ້າເຂົ້າໃຈກັນສາມັກ ຄີກັນ ກໍ່ບໍ່ມີສິ່ງໃດມາມ້າງໄດ້. ການ ຂະຫຍາຍຕົວຂອງສັງຄົມ ເປັນໄປ ຕາມກົດເກນພາວະວິໄສ, ຄວາມຕ້ອງ ການ ແລະ ຄວາມສາມາດໃນການຕອບ ສະໜອງ ມັນກໍ່ມີໄລຍະສອດຄ່ອງ ແລະ ບໍ່ສອດຄ່ອງກັນ ສະນັ້ນ ຈຶ່ງຕ້ອງມີ ການດັດສົມ ທີ່ສົມເຫດສົມຜົນໃນສະ ພາວະຄວາມເປັນຈິງແຕ່ລະໄລຍະ. ຄິດເຫັນສະໄໝລາວເຮົາເປັນຫົວ ເມືອງຂຶ້ນຈັກກະພັດຕ່າງດ້າວ, ຄົນ ລາວຮູ້ໜັງສື ເກືອບວ່າໄລ່ນິ້ວມືໄດ້. ພາຍຫລັງປະເທດຊາດໄດ້ຮັບການປົດ ປ່ອຍ, ປະຊາຊົນລາວບັນດາເຜົ່າເປັນ ເຈົ້າຕົນເອງ ເປັນເຈົ້າຂອງປະເທດ ຊາດ, ພັກ-ລັດ ໄດ້ນໍາພາລົບລ້າງການ ກືກໜັງສື ໂດຍມີການການສິດສອນຮໍ່າ ຮຽນເອີ້ນວ່າ ປະຊາສຶກສາ, ປະຊາຊົນ ທັງໃນຕົວເມືອງ ແລະ ຊົນນະບົດ ໄດ້ ຮຽນໜັງສືກັນ, ຂະບວນການແມ່ນຟົດ ຟື້ນ, ບໍ່ວ່າເດັກນ້ອຍ ຫລື ຜູ້ກາຍອາຍຸ ຮຽນທີ່ບໍ່ໄດ້ໜັງສື ກໍ່ເຂົ້າຮ່ວມການບໍາ ລຸງ ຫັດຂຽນ ຫັດອ່ານ...ສ່ວນວ່າໝາກ ຜົນໄດ້ສໍ່່າໃດ ແມ່ນເລື່ອງພາວະວິໄສ, ແຕ່ອັນສໍາຄັນນັ້ນແມ່ນໄດ້ສະແດງໃຫ້ ເຫັນແຈ້ງນະໂຍບາຍຂອງພັກ-ລັດ ທີ່ຖືເອົາປະຊາຊົນເປັນກົກ ເພາະພາຍ ຫລັງປົດປ່ອຍປະເທດຊາດ, ພົນລະ ເມືອງລາວສາມລ້ານຄົນນັ້ນ ຮູ້ໜັງສື ພຽງເລັກນ້ອຍ. ສະນັ້ນ ການພັດທະນາ ປະເທດ ຕ້ອງພັດທະນາການສຶກສາ ຂອງຄົນໄປພ້ອມກັນ, ເວລານັ້ນ ຈຶ່ງມີ ນະໂຍບາຍເອົາການສຶກສາໄປກ່ອນ ກ້າວໜຶ່ງ. ການບໍາລຸງວັດທະນະທໍາ ແມ່ນມີຂະບວນຟົດຟື້ນຄຽງຄູ່ກັນກັບ ການຮຽນໃນລະບົບໂຮງຮຽນປົກກະຕິ ໂດຍສະເພາະໃນຊຸມປີ 1980-90 ພະນັກງານລັດ ກໍ່ຄືປະຊາຊົນ ຈໍານວນ ບໍ່ໜ້ອຍ ບໍ່ທັນມີລະດັບການສຶກສາຈົບ ອຸດົມ (ມ ປາຍ), ການບໍາລຸງ ວັດທະ ນະທໍາ ຈຶ່ງເຫັນວ່າຟົດຟື້ນເປັນພິເສດ ກໍ່ວ່າໄດ້. ໃນຫລາຍປີມານີ້ ຍ້ອນນະໂຍບາຍ ການສຶກສາອັນຖືກຕ້ອງຂອງພັກລັດເຮົາ ໂດຍສົມທົບຄວາມຍອດຍິ່ງ ຈາກພາຍນອກ ແລະ ອີງໃສ່ສະພາບ ເງື່ອນໄຂ-ຈຸດພິເສດຂອງປະເທດເຮົາ, ລູກຫລານປວງຊົນລາວບັນດາເຜົ່າ ໄດ້ຮັບການສຶກສາເປັນລະບົບ ແລະ ມີຜູ້ຮຽນຈົບລະດັບຊັ້ນກາງ, ຊັ້ນສູງ, ປະ ລິນຍາຕີ ໄປຫາເອກ ຫລາຍຂຶ້ນໆ. ນັ້ນ ສ່ອງແສງໃຫ້ເຫັນເຖິງຜົນສໍາເລັດ ໃນການຈັດຕັ້ງຜັນຂະຫຍາຍແນວ ທາງການສຶກສາຂອງພັກ ທີ່ແທດ ເໝາະກັບໄລຍະຂອງການພັດທະນາ. ໃນສາມສີ່ປີມານີ້, ສ່ວນໜຶ່ງກໍ່ ມາຈາກການລະບາດຂອງພະຍາດໂຄ ວິດ-19 ທີ່ແກ່ຍາວ ແລະ ຄວາມຫຍຸ້ງ ຍາກທາງເສດຖະກິດ-ໄພທໍາມະຊາດ, ການສຶກສາຮໍ່າຮຽນ ຫລັງມັດທະຍົມ ຕອນປາຍກໍ່ມີການຫັນປ່ຽນໄປໃນ ຕົວ, ຮູບແບບ-ວິທີການຮຽນແມ່ນ ຫລາກຫລາຍຂຶ້ນ ໂດຍສະເພາະມີການ ຮຽນທາງໄກ ແລະ ເປີດກວ້າງອອກ ຕ່າງປະເທດ. ນະໂຍບາຍຂອງຫລາຍ ປະເທດ ເຂົາເຈົ້າກໍ່ຫັນໄປສົ່ງເສີມການ ຮຽນວິຊາຊີບ ເພື່ອເປັນການສ້າງອາ ຊີບໃຫ້ພົນລະເມືອງຂອງຕົນ, ຫຍໍ້ເວລາ ການຮຽນ ໃຫ້ແທດເໝາະກັບສະພາບ ການພັດທະນາ. ສະພາບສັງຄົມກໍ່ປ່ຽນ ແປງໄປ ພາຍຫລັງການລະບາດຂອງ ພະຍາດໂຄວິດ-19, ການດໍາລົງຊີວິດ ແບບໃໝ່ ໄດ້ດໍາເນີນຂຶ້ນ, ບໍ່ວ່າແຕ່ການ ຮຽນ, ການຄ້າຂາຍ, ວິທີເຮັດວຽກ, ປະທານ ຄຳໄຕ ສີພັນດອນ ຮ່ວມປຶກສາຫາລືກັບບັນດາຜູ້ນຳ ກ່ຽວກັບສະພາບການໃນລາວ (ທ່ານ ໜູຮັກ ພູມສະຫວັນ, ທ່ານ ຄຳໄຕ ສີພັນດອນ, ທ່ານ ສຸພານຸວົງ ແລະ ທ່ານ ໄກສອນ ພົມວິຫານ; ນັບຈາກຊ້າຍຫາຂວາ) *** ອ່ານຕໍ່ສະບັບໜ້າ ***
RkJQdWJsaXNoZXIy MTc3MTYxMQ==