xtgmf]k; 6 28/04/2023 glf4tdy f{la '7q , glu ,0tspkp,tsklk,a d7u mq j ;x;'-q oma '-kf rkp.8h dkooerk0v'ra d ໂດຍ: ມາລີດາ dq f\kp ;j kfh ;pdkoda o c]t 7;[75 ,rtpkf8y f8+ ໂດຍ: ເກີດຂວັນໃຈ ມາລີຈັນສີ ]k; goA ora fmtokrt]a ''ko w22h kltvkf lqj 'vvdvk-Po.ovtok7q f lt3,lvo ly ]txt]k; fj ko-h k'lko/a o .sh w;|5j ,]k; Ia dfq o8u ]k; * ສະໂມສອນສິລະປະລາວດ່ານ ຊ້າງ ແມ່ນສະໂມສອນດົນຕີແຫ່ງໜຶ່ງ ຂອງລ າວ ທີ່ສ້ າງຕັ້ ງຂຶ້ ນເພື່ອເປັນກ ານ ອະນຸລັກວັ ດທະນາທໍ າ ເຄື່ອງດົ ນຕີຂ ອງ ລາວໃຫ້ຢູ່ຄູ່ກັບຄົນລາວຕະຫລອດ ໂດຍກ ານ ສົ່ງເສີມໄ ວໜຸ່ມຮຸ່ນໃ ໝ່ ໃ ຫ້ມີ ຄວາມສົນໃຈ ມັກຮັ ກເຄື່ອງດົນຕີລາວ ບໍວ່າຈະເປັນແຄນ, ເປົ່າປີ່, ເປົ່າຄຸ່ຍ ແລະ ອື່ນໆ ທີ່ເປັນເອກະລັກຂອງຄວາມ ເປັນລາວເຮົາ ໂດຍສະເພາະແມ່ນສຽງ ແຄນລາວ ທີ່ປັດຈຸບັນໄດ້ຮັບນາມມະ ຍົດເປັນມໍລະດົກໂລກ ໃຫ້ຢູ່ຄຽງຄູ່ກັ ບ ຄົນລາວຕະຫລອດໄປ. ທ່ານ ຄຳສວນ ວົງທອງຄຳ ອາ ຈານສອນດົນຕີພື້ນເມືອງລາວ ເວົ້າສູ່ ຟັງວ່ າ: ສະໂມສອນ ສີລະປະລາວດ່ານ ຊ້າງຮຸ້ນສືບທອດດົນຕີລາວແຄນລາວ ມໍລະດົກໂລກ ໄດ້ກໍ່ຕັ້ງຂຶ້ນ ໃນປີ 2009 ໂດຍມີຈຸດປະສົງ ໃນການອະນຸລັກສົ່ງ ເສີມຄົນຮຸ່ນໃໝ່ໃຫ້ມີຄວາມສົນໃຈ ແລະ ຮັກມັກໃນສຽງແຄນລາວ, ອະນຸ ລັກວັດທະນະທຳ, ຮີດຄອງປະເພນີອັນ ດີງາມຂອງລາວບັນດາເຜົ່າໃຫ້ຢູ່ຄູ່ຄົນ ລາວຕະຫລອດໄປ ໂດຍສະເພາະແມ່ນ ແຄນລາວ ໃນປັດຈຸບັນແມ່ນໄດ້ຂຶ້ນ ເປັນມໍລະດົກໂລກແລ້ວ ດັ່ງນັ້ນຈຶ່ງ ຢາກໃຫ້ປະຊາຊົນລາວບັນດາເຜົ່າ ທີ່ ຢູ່ໃນປະເທດລາວຮູ້ນຳກັນວ່າບ່ອນ ໃດມີສຽງແຄນ ບ່ອນນັ້ນແມ່ນມີຄົນ ລາວ ແລະ ປັດຈຸບັນສະໂມສອນມີສະ ມາຊິກທັງໝົດ 80 ກ່ວາຄົນ ເຊິ່ງການ ຮຽນພາຍໃນສະໂມສອນ ແມ່ນມີພາກ ບັງຄັບໃຫ້ຮຽນວິຊາເປົ່າແຄນ ແລະ ວິຊາອື່ນໆ. ທ່ານ ຄຳສວນ ວົງທອງຄຳ ຍັງ ໃຫ້ຮູ້ຕື່ມວ່າ: ດ້ວຍຄວາມຮັກມັກທາງ ດ້ານດົນຕີພື້ນເມືອງຂອງລາວ ຈຶ່ງໄດ້ ເຂົ້າມາຮັບຜິດຊອບວຽກງານດັ່ງກ່າວ ແລະ ມີຜົນງານຫລາຍດ້ານທີ່ພົ້ນເດັ່ນ ໃນເວທີສາກົນ ໂດຍສະເພາະແມ່ນໄດ້ ຮັບລາງວັນສີລະປິນຫລຽນຄຳອິນດູ ຈີນ ແລະ ຍັງໄດ້ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນ ການນຳເອົາສຽງແຄນລາວ ຂຶ້ນເປັນ ມໍລະດົກໂລກ. * ໃນປັດຈຸບັນ ຢູ່ ສປປ ລາວ ພວກເຮົາພວມຜະເຊີນກັບການ ລະບາດຂອງພະຍາດຕິດຕໍ່ ໂດຍ ສະເພາະແມ່ນພະຍາດໂຄວິດ-19 ຊຶ່ງພະຍາດດັ່ງກ່າວກໍໄດ້ມີການ ແພ່ລາມໄປທົ່ວໂລກ. ສຳລັບປະເທດ ເຮົາກໍມີຫລາຍມາດຕະການໃນ ການຄວບຄຸມພະຍາດດັ່ງກ່າວ ໂດຍ ມີການສົມທົບກັນລະຫວ່າງມາດ ຕະການທາງດ້ານສາທາລະນະສຸກ ແລະ ດ້ານລະບຽບກົດໝາຍ ໂດຍ ສະເພາະແມ່ນກົດໝາຍວ່າດ້ວຍ ການກັນ ແລະ ຄວບຄຸມພະຍາດຕິດ ຕໍ່ຊຶ່ງພວກເຮົາໄດ້ປະກາດໃຊ້ແຕ່ປີ 2017 ໂດຍກົດໝາຍສະບັບນີ້ ກໍາ ນົດຫລັກການ, ລະບຽບການ ແລະ ມາດຕະການກ່ຽວກັບການຄຸ້ມ ຄອງ, ຕິດຕາມປົກກະຕິແນໃສ່ຕ້ານ, ສະກັດກັ້ນການເກີດ, ການລະບາດ ຂອງພະຍາດຕິດຕໍ່, ຫລຸດຜ່ອນການ ເຈັບເປັນ, ການເສຍຊີວິດຂອງຄົນ ຮັບປະກັນໃຫ້ພົນລະເມືອງ ມີສຸຂະ ພາບແຂງແຮງ, ສາມາດເຊື່ອມໂຍງ ກັບພາກພື້ນ ແລະ ສາກົນ ປະກອບ ສ່ວນເຂົ້າໃນການປົກປັກຮັກສາ ແລະ ພັດທະນາປະເທດຊາດ. ພະຍາດຕິດຕໍ່ ແມ່ນພະຍາດທີ່ ເກີດຈາກເຊື້ອພະຍາດ ຫລື ພິດຂອງ ເຊື້ອພະຍາດ ຊຶ່ງສາມາດແພ່, ຕິດ ແປດໂດຍທາງກົງ ຫລື ທາງອອ້ມ ຈາກຄົນສູ່ຄົນ, ສັດສູ່ຄົນ ແລະ ຈາກ ພາຫະນໍາ ເຊື້ອພະຍາດ. ການກັນພະ ຍາດຕິດຕໍ່ແມ່ນການນໍາໃຊ້ມາດ ຕະການດ້ານສາທາລະນະສຸກ, ຫລັກການຄຸ້ມຄອງຄວາມປອດ ໄພ ແລະ ຄວາມໝັ້ນຄົງທາງດ້ານ ຊີວະພາບທີ່ມີປະສິດທິຜົນ ເພື່ອ ຕ້ານການເກີດຂອງພະຍາດຕິດຕໍ່. ການຄວບຄຸມພະຍາດຕິດຕໍ່ ແມ່ນ ການນໍາໃຊ້ມາດຕະການດ້ານສາ ທາລະນະສຸກຢ່າງທັນການ ເຂົ້າໃນ ການ ສະກັດກັ້ນພະຍາດຕິດຕໍ່ ເພື່ອບໍ່ ໃຫ້ແພ່ລາມ ແລະ ລະບາດ ແນໃສ່ ຫລຸດຜ່ອນປັດໄຈສ່ຽງ, ຄວາມຮຸນ ແຮງ ແລະ ຄວາມອັນຕະລາຍກ້າວ ໄປເຖິງການລົບລ້າງພະຍາດຕິດຕໍ່. ຄວາມຮ້າຍແຮງຂອງພະຍາດ ຕິດຕໍ່ ມີສາມລະດັບຄື ລະດັບ ກ, ລະ ດັບ ຂ ແລະ ລະດັບ ຄ ຊຶ່ງມີຄວາມ ໝາຍດັ່ງນີ້: ລະດັບ ກ ແມ່ນ ພະຍາດ ຕິດຕໍ່ຮ້າຍແຮງທີ່ສາມາດຕິດແປດ ໄດ້ງ່າຍ ແລະ ຂະຫຍາຍອອກສູ່ວົງ ກວ້າງໄດ້ໄວ ລະຫວ່າງຄົນຕໍ່ຄົນ ຈາກການສໍາຜັດໂດຍກົງຫລືນໍ້າຂັບ ລັງຂອງຄົນເຈັບທີ່ຕິດເຊື້ອພະຍາດ, ຈາກການສໍາຜັດກັບ ສັດທີ່ຕິດເຊື້ອ ແລະ ເຮັດໃຫ້ມີການເສຍຊີວິດສູງ ໂດຍສະເພາະເຊື້ອພະຍາດຕິດຕໍ່ທີ່ ເກີດຂຶ້ນໃໝ່ເປັນຕົ້ນ ພະຍາດອີໂບລາ (Ebola),ພະຍາດຊາສ(SARS), ພະຍາດເມີດ (MERS), ພະຍາດ ເປ້ຍລ່ອຍ (Polio), ພະຍາດອະຫິ ວາ (Cholera) ລວມທັງພະຍາດ ຕິດແປດທີ່ເກີດຂຶ້ນໃໝ່, ບໍ່ຮູ້ສາເຫດ ແລະ ອື່ນໆ. ລະດັບ ຂ ແມ່ນການ ຮ່ວມເພດກັບຜູ້ຕິດເຊື້ອ, ທາງເລືອດ, ດ້ວຍການກັດຕອດຂອງຍຸງ, ດ້ວຍ ການສູບດົມຈາກການໄອ, ຈາມ ແລະ ເສຍຊີວິດໄດ້ ຖ້າບໍ່ໄດ້ຮັບການ ບົ່ງມະຕິ, ປິ່ນປົວແຕ່ຫົວທີ ແລະ ທັນ ການ ເປັນຕົ້ນ: ໄຂ້ຍຸງລາຍ (Dengue fever), ໄຂ້ຫວັດ (Inf luenza), ວັນນະໂລກປອດ (Pulmonary tuberculosis), ເອດສ (HIV/AIDS) ລວມທັງ ພະຍາດຕິດແປດອື່ນ. ລະດັບ ຄ ແມ່ນ ພະຍາດຕິດຕໍ່ທີ່ບໍ່ຮຸນແຮງ ແລະ ບໍ່ສາມາດແຜ່ເຊື້ອໄດ້ໄວ, ສ່ວນຫລາຍເປັນພະຍາດທີ່ ຊໍາເຮື້ອ ເກີດຂຶ້ນຈາກການຂາດອະນາໄມ ສາມສະອາດ ເປັນຕົ້ນ: ພະຍາດ ແມ່ທ້ອງ (Parasite), ເຊື້ອລາ (CandidaAlbicansdisease), ພະຍາດໃບໄມ້ໃນຕັບ (Fascioliasis), ພະຍາດຫລວງ (leprosy) ແລະ ພະຍາດຊຶມເຊື້ອອື່ນ. ລະດັບຄວາມຮຸນແຮງດັ່ງກ່າວ ແມ່ນ ກະຊວງສາທາລະນະສຸກ ເປັນຜູ້ກໍານົດບັນຊີພະຍາດຕິດຕໍ່ ແລະ ລະດັບຄວາມຮ້າຍແຮງ ຂອງ ພະຍາດ ຕິດຕໍ່ໃນແຕ່ລະໄລຍະ ແລ້ວ ປະກາດໃຫ້ສາທາລະນະຊົນຮັບຮູ້. * ນັກເສດຖະສາດຄາດຄະເນວ່າ ນັກລົງທຶນຕ່າງປະເທດຈາກ ສປ ຈີນ, ສະຫະພາບເອີຣົບ, ອາເມລິກາ, ຍີ່ປຸ່ນ, ສ ເກົາຫລີ ແລະ ຊາດອື່ນໆ ມີທ່າອ່ຽງຫລັ່ງໄຫລ ແລະ ຍ້າຍ ຖານການຜະລິດເຂົ້າຕັ້ງຫລັກປັກ ຖານໃນ 10 ປະເທດສະມາຊິກອາ ຊຽນເພີ່ມຂຶ້ນເລື້ອຍໆ ດ້ວຍເຫດ ຜົນຂາດແຄນວັດຖຸດິບປ້ອນໂຮງ ງານອຸດສາຫະກໍາບົກແຫ້ງ, ຄ່າ ແຮງງານສູງ, ການຂາດແຄນແຮງ ງານ, ສະພາບເສດຖະກິດຫຍຸ້ງ ຍາກ, ອັດຕາໄຟເງິນເຟີ້ບໍ່ມີສະຖຽນ ລະພາບໃນທະວີບເອີຣົບ, ອາເມລິ ກາ ແລະ ອື່ນໆ. ຂະນະທີ່ ອາຊຽນ ພວມຈະກາຍເປັນຈຸດສູນກາງຂອງ ການລົງທຶນແຫ່ງໃໝ່ໃນອະນາຄົດ ອັນໃກ້ນີ້ ເຊິ່ງນັ້ນເຮັດໃຫ້ຫລາຍ ຊາດອາຊຽນພວມກະກຽມພື້ນຖານ ໂຄງລ່າງ ແລະ ສິ່ງອໍານວຍຄວາມ ສະດວກຕ່າງໆ ຮອງຮັບໃນນັ້ນໜຶ່ງ ປັດໄຈສໍາຄັນຄື: ພະລັງງານໄຟ ຟ້າທີ່ຈະສະໜອງໃຫ້ພາກອຸດສາ ຫະກໍາ. ຫວ່າງບໍ່ດົນມານີ້, ຕາມການ ລາຍງານຂອງທະນາຄານພັດທະ ນາອາຊີ (ADB) ເຊື່ອວ່າເສດຖະ ກິດລາວຈະຟື້ນຕົວເທື່ອລະກ້າວໃນ ປີໜ້າໂດຍໄດ້ຮັບແຮງຂັບເຄື່ອນ ແລະ ການສະໜັບສະໜູນຈາກການ ລົງທຶນໃໝ່ ແລະ ພະລັງງານທົດ ແທນທີ່ສູງຂຶ້ນ ແລະ ການຜະລິດບໍ່ ແຮ່. ADB ຍັງໃຫ້ຮູ້ວ່າ ການຟື້ນຕົວ ເສດຖະກິດແມ່ນມີຄວາມຕ້ອງການ ພາຍໃນປະເທດ ຄາດວ່າຈະກະຕຸ້ນ ການນຳເຂົ້າທຶນ ແລະ ເຄື່ອງອຸປະ ໂພກບໍລິໂພກໃນປີ 2023, ເຮັດໃຫ້ ການຂາດດຸນບັນຊີປັດຈຸບັນກວມ ເອົາ 5,5%. ແນວໃດກໍ່ຕາມ, ADB ໄດ້ຫລຸດການຄາດຄະເນການເຕີບ ໂຕທາງດ້ານເສດຖະກິດຂອງລາວ ໃນປີ 2022 ລົງມາເປັນ 2,5% 3,4% ໃນເດືອນເມສາ ແລະ 3,5% 3,7% ໃນປີ 2023. ເຖິງແນວໃດ ກໍດີ ໃນວັນທີ 11 ເມສາ 2023 ນີ້, ທີ່ກະຊວງແຜນການ ແລະ ການລົງ ທຶນ ໄດ້ເຊັນບົດບັນທຶກຄວາມເຂົ້າ ໃຈ (MOU) ຂອງໂຄງການໄຟຟ້າ ແສງຕາເວັນ ຂະໜາດ 1.000 ເມ ກາວັດ (MW )ທີ່ຕັ້ງຢູ່ເຂດບ້ານ ນາຢອງ ແລະ ບ້ານປາກປູນ ເມືອງ ລະມາມ ແຂວງເຊກອງ, ພິທີດັ່ງ ກ່າວໃຫ້ກຽດເຂົ້າຮ່ວມໂດຍມີ ທ່ານ ສະຖາບັນດິດ ອິນສີຊຽງໃໝ່ ຮອງ ລັດຖະມົນຕີກະຊວງແຜນການ ແລະ ການລົງທຶນ, ທ່ານ ສີນາວາ ສຸພານຸວົງຮອງລັດຖະມົນຕີກະຊວງ ພະລັງງານ ແລະ ບໍ່ແຮ່, ນອກນັ້ນ ຍັງມີຫົວໜ້າຫ້ອງການ, ບັນດາຫົວ ໜ້າກົມແລະ ບັນດາຫົວໜ້າພະແນກ ການຈາກ ແຂວງເຊກອງ ເຂົ້າຮ່ວມ ຢ່າງພ້ອມພຽງ. ໃນໂອກາດນີ້, ທ່ານ ໄຊພອນ ວິຊາເທບ ຕາງໜ້າໃຫ້ ບໍລິສັດ ໄຊ ຊະນະພະລັງງານ ໄດ້ກ່າວໂຄງ ການໄຟຟ້າແສງຕາເວັນ ທີ່ຈະພັດ ທະນາຂື້ນມາໃໝ່ນີ້ ມີກໍາລັງຕິດຕັ້ງ 1.000 MW, ມີເນື້ອທີ່ດິນທີ່ໄດ້ຮັບ ການອະນຸຍາດໃຫ້ສຶກສາສໍາຫລວດ ປະມານ1.152ເຮັກຕາຄາດວ່າຈະ ມີການລົງທຶນທັງໝົດ ປະມານ 1.200 ລ້ານໂດລາ. ໂດຍຈະພັດທະ ນາເປັນແຫລ່ງພະລັງງານໄຟຟ້າ ຂະໜາດໃຫຍ່ ເພື່ອສົ່ງອອກໄປຍັງ ປະເທດໃກ້ຄຽງ ເຊັ່ນ: ຫວຽດນາມ, ກໍາປູເຈຍ ແລະ ປະເທດໄທ ແລະ ຍັງຈະສຶກສາທ່າແຮງ ໃນການສົ່ງ ອອກໄປຍັງປະເທດສິງກະໂປ ເພາະ ວ່າຫວ່າງບໍ່ດົນມານີ້ ສປປ ລາວ ຂອງກໍ່ໄດ້ມີການເຊັນ MOU ກັບ ປະເທດສິງກະໂປ ວ່າດ້ວຍການ ຮ່ວມມືດ້ານພະລັງງານ ລະຫວ່າງ ສອງປະເທດ.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTc3MTYxMQ==